Burmistrz Suchej Beskidzkiej: Smog? Są miejsca, gdzie jest znacznie gorzej

Uważam, że sposób budowania niechlubnych rankingów, pod którymi podpisuje się Polski Alarm Smogowy jest nierzetelny i niesprawiedliwy – mówi Stanisław Lichosyt, burmistrz Suchej Beskidzkiej.

Publikacja: 10.11.2023 18:23

Sucha Beskidzka znalazła się w czołówce rankingu polskich miejscowości z najbardziej zanieczyszczony

Sucha Beskidzka znalazła się w czołówce rankingu polskich miejscowości z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem

Foto: Sławek Rakowski

Sucha Beskidzka znalazła się wysoko w rankingu Polskiego Alarmu Smogowego, w kategorii miast, gdzie jest najwyższe średniorocznie stężenie pyłów zawieszonych. To nie jest dobra wiadomość dla mieszkańców.

Co do rankingu zanieczyszczonych miast należałoby sprostować, że to nie jest zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce, ponieważ tylko w nielicznych prowadzone są ciągłe pomiary zanieczyszczeń powietrza przez państwowy monitoring.

Jest to więc zestawienie miejscowości, w których prowadzone są ciągłe pomiary. Jestem pewien, że jeśli stacje pomiarowe byłyby w każdej miejscowości albo chociaż w każdym mieście, to „ranking” wyglądałby zupełnie inaczej.

Tak pan uważa?

Przykładem tego jest pojawienie się po raz pierwszy w rankingu miejscowości Nowe Miasto Lubawskie, którego położenie ze względu na ukształtowanie terenu, jest nieporównywalnie korzystniejsze niż Suchej Beskidzkiej, która leży w kotlinie w terenie górzystym.

W Suchej Beskidzkiej oprócz państwowej stacji monitoringu mamy zamontowanych w różnych miejscach miasta siedem sensorów jakości powietrza Airly.

Podobnych jest coraz więcej również w innych miejscowościach i na podstawie obserwacji można stwierdzić, że nasze miasto trudno byłoby zaliczyć do czołówki najbardziej zanieczyszczonych smogiem miejscowości.

Są miejsca, gdzie jest znacznie gorzej, ale nie uwzględnia się ich przy tworzeniu oficjalnych zestawień, z powodu braku państwowej stacji monitoringu powietrza.

Uważam, że sposób budowania niechlubnych rankingów, pod którymi podpisuje się Polski Alarm Smogowy jest nierzetelny i niesprawiedliwy dla tych, którzy są pod stałą kontrolą.

Niebawem może dojść do sytuacji, że zniknie ostatni kopciuch w Suchej Beskidzkiej, a jakość powietrza niewiele się zmieni, bowiem na skutek błędnej polityki informacyjnej (skupianie się tylko na miastach, w których zlokalizowane są stacje pomiarowe), nasi sąsiedzi w ościennych gminach, nie mając świadomości problemu, pozostaną w dalszym ciągu na początku drogi w walce z niską emisją.

Czytaj więcej

W tych miastach ciężko oddychać. Nowy raport smogowy

Co miasto robi, by ograniczyć niską emisję?

Samorząd Suchej Beskidzkiej traktuje problem zanieczyszczenia powietrza priorytetowo i już od ponad 10 lat podejmuje szereg działań, które mają na celu poprawę jego stanu.

Jako jedni z pierwszych w Polsce wprowadziliśmy (w 2011 roku) dopłaty z własnego budżetu na zmianę systemu ogrzewania na nowoczesne urządzenia grzewcze spełniające najwyższe standardy ekologiczne.

Od tego czasu dzięki zaangażowaniu samorządu i mieszkańców oraz finansowej pomocy gminy wymienione zostały systemy grzewcze w blisko 2 tys. gospodarstw domowych, w budynkach wielorodzinnych i jednorodzinnych, czyli w 2/3 wszystkich budynków.

Dzisiaj w niespełna dziewięciotysięcznej Suchej Beskidzkiej ekologicznie ogrzewanych jest około 73 proc. gospodarstw domowych. Co równie ważne, wszystkie instytucje i prawie wszystkie firmy oraz obiekty handlowe posiadają ekologiczne ogrzewanie, głównie gazowe.

Obecnie na dotacje miasto przeznacza środki własne, ale w poprzednich latach wykorzystywano również środki unijne z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego czy z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Jakie jeszcze działania podejmuje miasto?

W tym roku zakończyliśmy realizację rządowego programu „Stop Smog”, w ramach którego kompleksowej termomodernizacji zostało poddanych kilkadziesiąt budynków mieszkalnych należące do osób ubogich energetycznie. Poza tym w gminie funkcjonuje punkt konsultacyjno-informacyjny utworzony w ramach rządowego programu „Czyste Powietrze”.

Poza dopłatami do wymiany pieców i termomodernizacji, zachętą dla mieszkańców Suchej Beskidzkiej do jak najszybszej wymiany przestarzałych źródeł ciepła było wprowadzenie zwolnienia z podatku od nieruchomości tych właścicieli budynków, którzy do ogrzewania swoich mieszkań stosują ekologiczne piece i paliwa, tym samym ograniczają niską emisję.

 Innymi przedsięwzięciami realizowanymi przez gminę mającymi na celu ograniczenie niskiej emisji było podniesienie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej m.in. poprzez termomodernizację. Na ten cel wykorzystano środki pozyskane z funduszy norweskich i EOG. Następnym ważnym elementem w walce o czyste powietrze są kontrole palenisk.

W jaki sposób się one odbywają?

Sucha Beskidzka jako jedyna gmina w regionie ma własną Straż Miejską. Strażnicy prowadzą na terenie miasta systematyczne kontrole pieców pod kątem spalania odpadów oraz rodzaju stosowanego paliwa. W przypadku, gdy zachodzi podejrzenie spalania niedozwolonych substancji lub odpadów, pobierane są próbki popiołów, które następnie poddawane są ekspertyzie w akredytowanym laboratoriom, a w razie wyniku pozytywnego na sprawcę nakładany jest mandat w maksymalnej wysokości.

Gmina Sucha Beskidzka przystąpiła również do unijnego projektu LIFE pod nazwą „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze". Od 2016 r. Projekt LIFE koordynowany jest przez Województwo Małopolskie w partnerstwie z innymi współbeneficjentami.

Czytaj więcej

Chcą kopciuchów i powrotu kominków. „To kompletne szaleństwo i paranoja”

Na czym on polega?

W ramach projektu w Urzędzie Miasta Sucha Beskidzka zatrudniony jest ekodoradca, który koordynuje wdrażanie programu ochrony powietrza, w tym m.in. udziela mieszkańcom porad oraz prowadzi sprawy związane z dofinansowaniem i wymianą pieców.

W celu wzmocnienia naszych działań zmierzających do ograniczenia niskiej emisji prowadzona jest regularnie edukacja ekologiczna, która ma  na celu zwrócenie uwagi lokalnej społeczności na problem zanieczyszczenia powietrza tj. warsztaty ekologiczne dla dzieci, happening ulicami miasta, badania spirometryczne płuc czy targi nowoczesnych, ekologicznych kotłów.

Jakość powietrza w Suchej Beskidzkiej się poprawia?

Choć jakość powietrza nadal pozostawia wiele do życzenia, to dotychczasowe działania podejmowane przez samorząd w zakresie ochrony powietrza przynoszą pozytywne rezultaty. Możemy zaobserwować tendencję spadkową, choć w dalszym ciągu nieadekwatną do ilości wymienionych w Suchej Beskidzkiej systemów grzewczych.

W moim przekonaniu jednym z powodów niezadawalających nas efektów podejmowanych działań jest brak podobnych i konsekwentnych reakcji w sąsiednich gminach. Warto powtórzyć i podkreślić, że w ciągu dekady w Suchej Beskidzkiej proporcje ilości pieców tzw. kopciuchów zostały odwrócone i dzisiaj do wymiany pozostało już mniej niż 27 proc.  

Aby osiągnąć poziom zadawalający, intensywne działania dotyczące ograniczenia niskiej emisji muszą być skoordynowane i obejmować nie tylko wybrane miejscowości gdzie funkcjonuje monitoring jakości powietrza lecz cały obszar, w którym niejednokrotnie powietrze jest jeszcze bardziej zanieczyszczone, a większość budynków ogrzewanych jest przestarzałymi systemami grzewczymi. Niezależnie od powyższej refleksji gmina Sucha Beskidzka będzie nadal konsekwentnie realizować przyjęty program związany z ochroną powietrza.

Ranking najbardziej zanieczyszczonych miejscowości

W opublikowanym przez Polski Alarm Smogowy tegorocznym rankingu najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce, po raz kolejny na pierwszym miejscu znalazła się Nowa Ruda, przede wszystkim ze względu na wyniki w trzech kategoriach: liczba dni smogowych, stężenia PM10 oraz stężenia benzo(a)pirenu. W czołówce smogowych rekordzistów znalazły się również: Nowy Targ, Sucha Beskidzka, Nowy Sącz czy Żywiec. Wśród najbardziej zanieczyszczonych miejscowości po raz pierwszy pojawiło się Nowe Miasto Lubawskie, w którym zainstalowano stację pomiarową. Najnowszy ranking został opracowany na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony środowiska za rok 2022.


Sucha Beskidzka znalazła się wysoko w rankingu Polskiego Alarmu Smogowego, w kategorii miast, gdzie jest najwyższe średniorocznie stężenie pyłów zawieszonych. To nie jest dobra wiadomość dla mieszkańców.

Co do rankingu zanieczyszczonych miast należałoby sprostować, że to nie jest zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce, ponieważ tylko w nielicznych prowadzone są ciągłe pomiary zanieczyszczeń powietrza przez państwowy monitoring.

Pozostało 95% artykułu
Materiał partnera
Dolny Śląsk wspiera turystykę społeczną
Jakość życia
Regiony biedniejsze rozwijają się, ale bogatych nie dogonią
Materiał partnera
Wrocław inwestuje w zieleń i odnawialne źródła energii
Materiał partnera
Wielkie zmiany w marszałkowskich szpitalach Pomorza Zachodniego
Jakość życia
20 lat Bydgoszczy w UE. Spełniliśmy marzenia
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił