Samorządy nie radzą sobie z wymianą kopciuchów

W tym roku od kwietnia do sierpnia wpłynęło zaledwie 27,8 tys. wniosków o dofinansowanie w programie „Czyste powietrze”, podczas gdy w tym samym okresie w roku ubiegłym złożono ich ponad 133 tys. Jak szacują eksperci z Polskiego Alarmu Smogowego, w takim tempie wymiana kopciuchów w Polsce potrwa do 2060 r. Nieefektywne energetycznie kotły i kopciuchy działają wciąż w ok. 2,7 mln domów jednorodzinnych oraz 0,5 mln mieszkań w budynkach wielorodzinnych.

Problem jest palący, gdyż Polska ma wyjątkowo wysoki wskaźnik zgonów spowodowanych fatalną jakością powietrza. Według danych Europejskiej Agencji Środowiska, w 2021 r. w całej Unii Europejskiej zanieczyszczenie powietrza doprowadziło do ponad 250 tys. zgonów, z czego ponad 47 tys. osób zmarło w Polsce.

„Czyste powietrze”, czyli biurokracja, opieszałość i niejasne procedury

Eksperci i przedstawiciele samorządów od dawna alarmowali, że wśród czynników zniechęcających mieszkańców do składania wniosków jest nadmierna biurokracja, opieszałość w wydawaniu decyzji oraz niejednolite procedury rozpatrywania wniosków w całym kraju. Niestety, problemy pozostały nierozwiązane. Potencjalni beneficjenci miesiącami czekali na decyzje o przyznaniu dotacji, a coraz mniejsze zainteresowanie programem skutkuje zmniejszeniem finansowania punktów konsultacyjnych, które wspierały inicjatywę.

Czytaj więcej

Ekologia

Samorządy skarżą się do premiera na „Czyste Powietrze”. Kopciuchy znikną za 30 lat?

Organizacje samorządowe zrzeszające ponad 1000 gmin zaapelowały do Donalda Tuska o zapewnienie sk...

Przyspieszenie wymiany kopciuchów oraz zwiększenie tempa termomodernizacji trafiło nawet do umowy koalicyjnej obecnego rządu. Wobec braku poprawy sytuacji, do premiera Donalda Tuska zwróciło się ostatnio sześć organizacji zrzeszających ponad 1000 gmin z całej Polski: Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych, Związek Miast Polskich, Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, Stowarzyszenie Metropolia Krakowska oraz Stowarzyszenie Gmin Górniczych w Polsce. Zaapelowali w imieniu samorządów o wdrożenie skutecznych zmian w zakresie programów wspierających wymianę przestarzałych źródeł ciepła i termomodernizację budynków. 

Zgodnie z opublikowanym w marcu raportem SmogLab, spore problemy z wymianą kopciuchów ma wiele polskich miast. Wśród niechlubnych rekordzistów znalazły się m.in. Łódź, Gdańsk oraz Częstochowa. Zwróciliśmy się do urzędów tych miast z pytaniem o to, jakie poczyniły postępy w wymianie nieefektywnych źródeł ciepła oraz o to, co powstrzymuje miasta przed sprawniejszymi działaniami w tym zakresie.

Wieloletni program odchodzenia od kopciuchów 

Według marcowego raportu SmogLab w Łodzi funkcjonuje 41557 kotłów niespełniających standardów klasowości wg Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, z czego 12816 znajduje się w zasobach należących do miasta. Jak poinformował nas przedstawiciel biura prasowego Łodzi, od początku roku Zarząd Lokali Miejskich wymienił łącznie 483 piece i kuchnie węglowe, niespełniające wymogów ekoprojektu lub uszkodzone. Jednocześnie przeprowadzono 318 remontów lokali komunalnych, w których dokonano zmiany źródła ogrzewania z pieców na paliwo stałe na nowoczesne piece akumulacyjne.

Czytaj więcej

Ekologia

Wlecze się wymiana kopciuchów. Mieszkańcy boją się nowoczesnych rozwiązań

W wielu polskich miastach wymiana starych, wysokoemisyjnych kotłów, zwanych potocznie „kopciucham...

– Łódź realizuje więc wieloletni program sukcesywnego odchodzenia od tzw. kopciuchów. Działania te prowadzone są w sposób planowy, powiązany z modernizacją zasobu komunalnego oraz szerokimi inwestycjami w termomodernizacje budynków. Warto podkreślić, że skala prac zależy nie tylko od dostępności lokali do remontu, ale też od konieczności przeprowadzenia pełnych modernizacji instalacji – stąd działania rozłożone są w czasie, ale prowadzone są konsekwentnie i z dużą intensywnością – wyjaśnia przedstawiciel łódzkiego magistratu.

Przedstawiciel Referatu Prasowego Biura Prezydenta Gdańska przekazał nam, że dotychczas w Gdańsku złożono deklaracje źródeł ciepła do CEEB dla 31 734 punktów adresowych, a w całym mieście pozostało ok. 3,5 tys. użytkowanych kotłów poniżej 3. klasy, czyli znacznie mniej niż wynika z raportu SmogLab, według którego w Gdańsku funkcjonuje 23 760 urządzeń niespełniających standardów klasowości wg Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB).