Podobnie jak w ubiegłym, także w tym roku samorządy i państwo będą mocno inwestować w rozwój infrastruktury komunikacyjnej i transportowej. W tegorocznych budżetach tego rodzaju wydatki dominują, a nawet są wyższe niż przed rokiem – więcej trzeba wydać na prace budowlane, gdzie wzrosły ceny materiałów i usług. Kluczowe inwestycje realizowane są przy wsparciu funduszy unijnych, bez których część planowanych projektów dreptałaby w miejscu.

Priorytetem pozostają drogi, których budowa lub rozbudowa nie tylko usprawnia ruch samochodów, ale poprawia bezpieczeństwo i przyczynia się do spadku emisji z pojazdów, tkwiących wcześniej w korkach. Przykładowo, w Warszawie na początku grudnia włączono do ruchu 2,5 km trasy S17 Warszawa Wschód–Lubelska i 15 km S7 Lesznowola–Tarczyn Północ. Z kolei w tym roku we Wrocławiu kontynuowana będzie budowa wschodniej obwodnicy.

Strabag łączy Rzeszów

Duże, strategiczne przedsięwzięcia finalizowane były w wielu miastach. W końcu listopada w Rzeszowie kierowcy zyskali komfortowe połączenie północnych osiedli z południowymi – po trzech latach prac do ruchu włączono nowy przejazd pod torami w ciągu ul. Batorego. Przygotowanie inwestycji objęło duży teren: trzeba było przebudować układ drogowy w części śródmieścia sąsiadującej z głównym dworcem kolejowym oraz na osiedlu 1000-lecia. – Przebudowane zostały wszystkie instalacje, m.in. wodociągowa, kanalizacyjna. Koszt tego zadania także był potężny – ostatecznie wydana została kwota blisko 54 mln zł – informował Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa.

Głównym celem przedsięwzięcia realizowanego przez firmę Strabag była poprawa komunikacji pomiędzy północną a południową częścią Rzeszowa. Stary przejazd był wąski, obowiązywał tam ruch wahadłowy. W nowym, szerokim, ruch odbywa się równocześnie w obydwu kierunkach. Władze miasta liczą, że przyczyni się to do odciążenia innych ulic śródmieścia.

Tuż przed końcem roku poprawę warunków jazdy odczuli również mieszkańcy Trójmiasta, gdzie oddano do ruchu Trasę Kaszubską, przybliżającą mieszkańcom tereny w zachodniej części województwa, poprawiając przy tym czas przejazdu i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Natomiast miesiąc wcześniej rozpoczęła się budowa obwodnicy metropolii trójmiejskiej, która odsunie od miast ruch tranzytowy i częściowo odciąży istniejąca obwodnicę. Pierwsze roboty zaczęto na 16-kilometrowym odcinku drogi ekspresowej S6 pomiędzy Chwaszczynem a Żukowem. Połączy się on na węźle Chwaszczyno z Trasą Kaszubską. Na drugim odcinku obwodnicy, pomiędzy Żukowem a węzłem Gdańsk Południe, oprócz 16 km drogi ekspresowej, powstanie także 6-kilometrowa obwodnica Żukowa.

Koniec wąskich gardeł

Duże wydatki inwestycyjne pochłaniają realizowane w obrębie miast inwestycje kolejowe. W ostatnich tygodniach w Warszawie trwała budowa łącznika pomiędzy podmiejską linią średnicową a dalekobieżną linią średnicową. To część gigantycznej inwestycji, jaką jest modernizacja Warszawskiego Węzła Kolejowego. W grudniu spółka PKP Polskie Linie Kolejowe podpisała z Centrum Unijnych Projektów Transportowych wartą 1,3 mld zł umowę na dofinansowanie pierwszego etapu modernizacji linii średnicowej. Całe przedsięwzięcie kosztuje ponad 2,6 mld zł.

Obecnie linia średnicowa obejmująca odcinek linii pomiędzy Warszawą Zachodnią i Wschodnią, biegnąc częściowo tunelem przez ścisłe centrum miasta, ma ograniczoną przepustowość w godzinach szczytu. Tymczasem trasa ma kluczowe znaczenie dla transportu kolejowego w całej aglomeracji warszawskiej.

Konieczność poprawienia przepustowości linii kolejowych w obrębie dużych miast jest problemem wielu samorządów. Wąskim gardłem jest np. Wrocław, ze stale przepełnioną trasą z Wrocławia Głównego do dzielnicy Grabiszyn wraz z zapychającą się stacją Wrocław Główny. Tłok panuje także na liniach w aglomeracji katowickiej, gdzie planowana jest budowa Kolei Metropolitalnej. Pierwszym etapem będzie dobudowa pary nowych torów na 30-kilometrowym odcinku pomiędzy Katowicami a Gliwicami. Pozwoli odseparować ruch aglomeracyjny od dalekobieżnego, a przez to zwiększyć przepustowość. Natomiast w Łodzi w newralgiczny etap wchodzi budowa tunelu kolejowego Łódź Fabryczna–Łódź Żabieniec/Łódź Kaliska. Ruszyło drążenie podziemnej trasy dużą tarczą pod budynkami w centrum miasta o awaryjnym i złym stanie technicznym. Łączna długość podziemnych tras kolejowych sięgnie 7,5 km.

Równie ważne, a może nawet ważniejsze, są dla mieszkańców nakłady na infrastrukturę tramwajową. W ubiegłym roku mieszkańcy Poznania zaczęli korzystać z największej inwestycji komunikacyjnej ostatnich lat – linii tramwajowej na Naramowice. Po dwóch latach budowy połączyła ona wreszcie pętle na Wilczaku i ulicę Błażeja. Wielkie inwestycje tramwajowe szykują także inne duże miasta. W Gdańsku trasa Nowa Politechniczna ma połączyć istniejącą infrastrukturę tramwajową w dzielnicy Piecki-Migowo z Wrzeszczem, a w Krakowie powstaje 4,5-kilometrowa linia do Mistrzejowic, która ma być pierwszą w Polsce tak dużą inwestycją transportową realizowaną w formule partnerstwa publiczno-prywatnego.

Coraz większego znaczenia nabiera usprawnianie systemów parkowania. W ubiegłym roku ruszył wart około 45 mln zł, system Park & Ride w Bydgoszczy, rozlokowany przy ważnych węzłach komunikacyjnych. Pozwoli na ograniczenie i uporządkowanie parkowania w rewitalizowanym centrum miasta. – Wzorujemy się na innych europejskich miastach, które są chętnie odwiedzane przez turystów i tworzą przestrzenie przyjazne mieszkańcom – zapowiedziały władze miasta.

Rower na autostradzie

Jeszcze większe perspektywy wydają się mieć udogodnienia transportowe w połączeniu z rekreacją, czyli budowa infrastruktury rowerowej. W całym kraju nabiera ona coraz większego tempa. Przykładowo, w Katowicach w minionym roku długość tras dla rowerów zwiększyła się do 190 km, a w tym roku rozpocznie się budowa kolejnych odcinków. Władze miasta twierdzą, że rowery traktowane są systemowo: nie tylko jako środek do rekreacji, ale także transportu. – Poza rozwojem sieci wypożyczalni rowerów miejskich, stawiamy na rozbudowę dróg rowerowych. W tym roku za ok. 4,4 mln zł budujemy 3,8 km tras w ramach Katowickiej Infrastruktury Rowerowej, oraz prawie 4 km w innych zadaniach – powiedział Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Do rozwoju sieci dróg rowerowych włącza się cała aglomeracja katowicka. Jednak z najważniejszych przedsięwzięć będzie Velostrada, przyszła autostrada rowerowa, która pobiegnie przez dawne tereny poprzemysłowe i nieczynne trasy kolejowe. Będzie liczyć od 20 do 30 kilometrów, łącząc miasta Śląska i Zagłębia. W jej koncepcji założono odseparowanie trasy od ruchu samochodowego oraz ruchu pieszych poprzez system bezkolizyjnych zjazdów oraz skrzyżowań.