Ile Polaków kosztuje utrzymanie mieszkania. Różnice między regionami

Na użytkowanie mieszkania lub domy oraz nośniki energii przeciętne gospodarstwo domowe w ubiegłym roku przeznaczało ok. 250 zł w przeliczeniu na osobę – wynika z badania budżetów gospodarstw domowych przedstawionych przez Główny Urząd Statystyczny.

Ciekawe, że różnice w tych kosztach między poszczególnymi województwami są naprawdę duże. Z danych GUS wynika bowiem, że o ile na Podkarpaciu za czynsz, energię, ciepło, wywóz śmieci, dostawy wody itp. trzeba płacić ok. 175 zł na osobę, o tyle na Śląsku – aż 290 zł.

Czytaj więcej

Finanse w regionach

Zaskakujące zmiany na mapie zamożności. Polska wschodnia już nie taka biedna

Pomorze i Opolszczyzna znalazły się w gronie najbiedniejszych, za to w woj. warmińsko-mazurskim żyje się powyżej średniej.

Jak się ogrzewamy

Do regionów, w których jest względnie tanio, można zaliczyć jeszcze Podlaskie, Lubelskie czy Świętokrzyskie (190–210 zł na osobę). Regiony, w których za utrzymanie mieszkania trzeba słono płacić, 270 zł i więcej, to Dolny Śląsk, Mazowsze czy Pomorze Zachodnie.

Tak duże różnice mogą wynikać, jak wskazują ekonomiści, choćby z różnych sposobów użytkowania mieszkań. – Przykładowo na prowincji, a więc i w regionach, gdzie jest więcej budownictwa indywidualnego, rozproszonego, niekorzystającego z ciepła sieciowego, droższe może być ogrzewanie – ocenia Karol Pogorzelski, ekonomista Pekao SA. Za to mieszkańcy wsi mniej mogą płacić za dostawy zimnej i ciepłej wody, a także odbiór ścieków, jeśli nie korzystają z sieci wodno-kanalizacyjnej.

Różnice w cenach usług komunalnych

Istotna okazuje się regionalna zmienność cen za podstawowe usługi komunalne, które sięgają nawet 70 proc. – wynika z naszej analizy danych Głównego Urzędu Statystycznego. Przykładowo wywóz śmieci segregowanych w woj. podkarpackim kosztował w zeszłym roku ok. 18 zł na osobę, ale w woj. dolnośląskim – 27 zł. Za centralne ogrzewanie w mieszkaniach w woj. podkarpackim trzeba było płacić średnio 3,23 zł za metr kwadratowy, a w woj. podlaskim – już 5 zł, zaś metr sześcienny zimnej wody kosztuje od 3,21 zł w woj. lubelskim do 5,45 zł w woj. śląskim.

Ceny energii elektrycznej, gazu czy węgla też wahają się w zależności od regionów, ale tu odchylenia są wyraźnie mniejsze, sięgające 10–25 proc.

Jednocześnie warto zwrócić uwagę, jak wysoki udział mają wydatki na utrzymanie mieszkania czy domu w ogólnym budżecie gospodarstw domowych. W 2021 r. było to średnio 19 proc. (z 1316 zł wydatków na osobę w gospodarstwie domowym). Tu też widać znaczące różnice – od 16,7 proc. w woj. lubelskim do 21,1 proc. w woj. wielkopolskim (relatywnie niski udział odnotowano też w woj. podlaskim, opolskim i dolnośląskim – poniżej 18 proc., zaś relatywnie duży – powyżej 20 proc. – w woj. kujawsko-pomorskim, śląskim i zachodniopomorskim).

Bolesna drożyzna

Te dane potwierdzają, że dla wszystkich gospodarstw domowych w Polsce, niezależnie od miejsca zamieszkania, niekontrolowany wzrost cen nośników energii i usług komunalnych byłby bardzo bolesny.

Już w 2021 r. łączne koszty utrzymania mieszkań wzrosły o 7,4 proc., a nośników energii – o 7,1 proc. W sierpniu tego roku za użytkowanie mieszkań trzeba było płacić już o 27 proc. więcej, przy czym za energię – o 5,1 proc. więcej, za usługi kanalizacyjne – o 8,6 proc. więcej, za wywóz śmieci – o 8,1 proc. W przypadku innych składowych mowa już o dwucyfrowych wzrostach – czynsz na rzecz właścicieli wzrósł o 16,3 proc. w ciągu roku, energia cieplna o 16,5 proc., gaz – o 36,6 proc., a opał (w tym głównie węgiel) – aż o 157 proc. Łącznie nośniki energii – aż o 40 proc.

Co będzie dalej? – Niestety, dobrych wiadomości raczej nie ma, nie widać wielkich szans na wyraźną poprawę – ocenia Adam Antoniak, ekonomista ING Banku Śląskiego. – Wszystko zależy od tego, na ile uda się zamrozić ceny energii elektrycznej i gazu dla gospodarstw domowych. Rząd przygotowuje pakiet ochronny, ale wciąż trzeba będzie się liczyć z dużym wzrostem cen w tej kategorii. Szacujemy, że w przyszłym roku będzie to ok. 30 proc., jeśli chodzi o  nośniki energii, i ok. 25 proc. dla całości kosztów użytkowania mieszkań – ocenia Antoniak.