Do końca marca gminy powinny złożyć sprawozdania ze stanu realizacji zadań dotyczących gospodarowania odpadami. Czy udało się im osiągnąć wymagane przepisami wskaźniki? Na kompleksowe dane w tej sprawie przyjdzie nam pewnie jeszcze poczekać. Dane z poprzednich lat wskazują jednak, że spora część z nich miała z tym spory problem.
Sprawozdania z poziomu realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami za poprzedni rok gminy składają za pośrednictwem systemu informatycznego BDO (Baza Danych Odpadowych). Następnie są one weryfikowane są przez urzędy marszałkowskie. Po weryfikacji marszałkowie przekazują wojewódzkim inspektoratom ochrony środowiska listę gmin, które nie osiągnęły wymaganych prawem wskaźników. Na te samorządy inspektoraty nakładają kary administracyjne. Ich wysokość (w formie widełek) określona jest w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Kary karom nierówne
Z danych, jakie otrzymaliśmy z dziewięciu inspektoratów wynika, że obieg informacji między urzędami trwa wyjątkowo długo. Część urzędów przekazała nam, że najnowsze dane zatwierdzone przez urzędy marszałkowskie dotyczą 2019 r. Widać jednak, że już wtedy sporo gmin nie osiągało wymaganych wskaźników. Nie jest to dobry prognostyk na przyszłość, ponieważ od tamtej pory wymagania wzrosły, a w nadchodzących latach będą jeszcze wyższe.
Przykładem może być woj. łódzkie. Tamtejszy inspektorat ochrony środowiska za 2019 r. nałożył kary administracyjne na 89 gmin w łącznej kwocie 1,4 mln zł. Odwołanie od decyzji inspektoratu złożyło 20 samorządów. Z kolei za 2020 r. WIOŚ w Łodzi wymierzył dotychczas kary 18 gminom, w sumie 318 862 zł. – Wszczęcie dalszych postępowań w sprawie nałożenia kar za rok 2020 i lata kolejne uzależnione jest od informacji, na które WIOŚ w Łodzi oczekuje od marszałka województwa łódzkiego – mówi Dominik Przelazły, p.o. zastępcy łódzkiego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
Z woj. pomorskiego otrzymaliśmy dane za rok 2020. Wynika z nich, że w tamtym czasie 79 gmin w regionie nie osiągnęło wymaganych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła). 37 samorządom nie udało się spełnić norm w zakresie odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Kolejnych 13 gmin z pomorskiego w 2020 r. nie wypełniło obowiązku ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. Pomorski wojewódzki inspektor ochrony środowiska nałożył na nie kary na łączną kwotę ponad 3,4 mln zł. W przypadku 25 gmin urząd rozpatrzył pozytywnie wnioski o umorzenie kar.
