Zadaniem SIM jest budowanie mieszkań na wynajem i z atrakcyjnym czynszem. Władze Krakowa przed podjęciem ostatecznej decyzji o powołaniu SIM chcą poznać zdanie krakowian na temat tej inicjatywy. Mieszkańcy mogą podzielić się opinią w internetowej ankiecie.
Oczekiwania mieszkańców
Ankieta w sprawie SIM składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera krótki opis projektu a druga pytania na temat potrzeb i oczekiwań przyszłych najemców. Pytania dotyczą m.in. wielkości lokali, ich struktury, wysokości czynszu, zdolności czynszowej składających wnioski a także lokalizacji, w których miałyby powstać budynki.
– Miasto rozważy budowę mieszkań w formule SIM w kilku lokalizacjach. Wykorzysta przy tym wyniki ankiety i oczekiwania mieszkańców. Jest prawdopodobne, że mieszkania mogą powstać w centrum Krakowa i w Nowej Hucie – mówi Dariusz Nowak, rzecznik krakowskiego magistratu.
Czytaj więcej
Jest już centralne ogrzewanie w dwóch budynkach komunalnych na warszawskiej Pradze Północ, a do końca roku kaloryfery pojawią się w kolejnych kilkunastu. Podobnie się dzieje także w innych dużych miastach.
Tworzenie Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej jest możliwe na mocy ustawy ze stycznia 2021 r. dotyczącej społecznego budownictwa mieszkaniowego. SIM zastępuje popularne niegdyś Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS). Przedmiotem działania SIM i TBS jest budowa domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu.
SIM od TBS różni się tym, że ma opcję wykupu mieszkań na własność. Kraków chcąc budować mieszkania z atrakcyjnym czynszem jest niejako skazany na powołanie SIM, bo ma jedynie niewielki udział tylko w jednym TBS-ie.
Mniejsza luka czynszowa
- Mieszkania wybudowane w formule SIM to oferta w sam raz dla mieszkańców z tzw. luki czynszowej, czyli takich którzy nie mają zdolności kredytowej i nie mogą mieszkania kupić i wynająć na rynku komercyjnym, ale równocześnie mają zbyt wysokie dochody, by starać się o lokale komunalne. W Krakowie ci mieszkańcy stanowią sporą grupę – wyjaśnia Dariusz Nowak. – SIM-y pomogą zredukować tę lukę czynszową – dodaje.
Czynsze w mieszkaniach wybudowanych w formule SIM są atrakcyjne, nie mogą przekroczyć określonych ustawowo wartości. Ich stawka jest ustalana w taki sposób, aby suma czynszów za najem wszystkich lokali w SIM pozwalała na pokrycie kosztów eksploatacji i remontów budynków oraz spłatę zobowiązań SIM związanych z budową.
Czytaj więcej
Różnice między regionami w miesięcznych opłatach za energię, ciepło czy wodę w domu sięgają niemal 120 zł na osobę. A drastyczna podwyżka tych kosztów zabolałaby wszystkich.
W Krakowie czynsz taki może obecnie wynosić najwyżej ok. 30 zł za mkw. To niewiele zważywszy na koszty komercyjnego wynajmu. Oprócz miesięcznego czynszu najemcy mieszkań SIM-u będą również ponosić koszty partycypacji w budowie lokalu mieszkalnego. Koszty te będą różniły się wielkością w zależności od tego czy mieszkanie stanie się własnością najemcy (zostanie wykupione) czy pozostanie tylko wynajmowane.
Po co powstaje SIM
Sporo gmin już utworzyło lub zamierza utworzy SIM. Mieszkania w formule SIM powstaną np. w podkrakowskiej Charsznicy. Krakowskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Krak-System” przy współpracy z samorządem gminnym i przy wsparciu samorządu powiatu miechowskiego wybuduje tu dwa bloki mieszkalne na 101 mieszkań. Kilkaset mieszkań powstanie też w Starym Sączu.
We Wrocławiu na gruncie przekazanym przez Krajowy Zasób Nieruchomości (2,5 ha + 1,85 ha) powstanie prawie 700 lokali mieszkalnych na wynajem. - Osiedle zostanie zbudowane na Jagodnie, w rejonie ulic Asfaltowej i Buforowej. W pierwszym etapie spółka odda do użytku ok. 400 mieszkań – uzyskanie decyzji pozwolenie na użytkowanie - IV kwartał 2026 roku – tłumaczy Wojciech Koerber z wrocławskiego magistratu. Budową i wynajmem zajmuje się SIM Wrocław.
SIM powstaje również w Lublinie. Lubelski magistrat prowadził w tej sprawie rozmowy z Krajowym Zasobem Nieruchomości KZN, przekazał też informacje w zakresie miejskich gruntów i przedstawił uwagi do projektu aktu założycielskiego nowej spółki.
Buduje TBS
Część gmin nadal buduje mieszkania z niskim czynszem przy pomocy TBS-ów. Ustawa z 2021 r. uniemożliwia co prawda powoływanie nowych towarzystw budownictwa społecznego, ale dopuszcza funkcjonowanie TBS-ów, które powstały przed 19 stycznia 2021 r. Mogą one działać w niezmienionej postaci lub dostosować się do funkcjonowania w formie SIM.
Kraków, chcąc budować mieszkania z atrakcyjnym czynszem, jest niejako skazany na powołanie SIM, bo ma jedynie niewielki udział tylko w jednym TBS. Ale Warszawa, Szczecin i Gdańsk czy Lublin wykorzystują działające u siebie TBS-y. Gmina Lublin na razie realizuje budownictwo mieszkaniowe poprzez Zarząd Nieruchomości Komunalnych oraz spółkę TBS Nowy Dom. SIM planuje dopiero utworzyć.
Czytaj więcej
W Krakowie zakończyła się budowa nowego bloku komunalnego. Inne samorządy też rozwijają budownictwo komunalne, choć coraz częściej nowe lokale powstają w ramach TBS.
- Warszawa nie musi tworzyć Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej, ponieważ ma dwie działające miejskie spółki (TBS Warszawa Północ Sp. z o.o. i TBS Warszawa Południe Sp. z o.o.), które zgodnie z przepisami realizują te same zadania. Obydwie spółki budują mieszkania na wynajem z umiarkowanym czynszem, na przekazanych przez miasto gruntach – przekonuje Marlena Salwowska z wydziału prasowego warszawskiego magistratu.
Gdańsk realizuje budownictwo społeczne przez swoje spółki: Gdańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego sp. z o.o. i Towarzystwo Budownictwa Społecznego Motława, które powstały przed dniem wejścia w życie ustawy „o zmianie niektórych ustaw wspierających budownictwo mieszkaniowe”.
- W Szczecinie budowę realizuje Szczecińskie TBS – mówi Tomasz Klek, rzecznik prasowy miasta Szczecin ds. mieszkalnictwa.
W Katowicach mieszkania na wynajem mieszczące się w formule TBS/SIM są budowane przez Katowickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o., której większościowym udziałowcem jest miasto Katowice. Aktualnie KTBS realizuje inwestycję przy ul. Kossutha, a w planach jest budowa osiedli przy ul. Kosmicznej i al. Korfantego. - Osiedle przy al. Korfantego ma zawierać około 240 mieszkań a przy ul. Kosmicznej 110 mieszkań – informuje Dariusz Czapla z Wydziału Komunikacji Społecznej katowickiego urzędu miasta.