Jak wynika z przygotowywanych przepisów, wysokość opłat wyniesie: 1500 zł za odpady niebezpieczne, 750 zł za odpady posiadające właściwości palne i zmieszane odpady komunalne (w tym papier, tektura, tekstylia, opony), 100 zł za odpady metali i 300 zł za odpady pozostałe, inne niż niebezpieczne.
To kwoty określające stawkę zabezpieczenia roszczeń za 1 Mg magazynowanych odpadów. Rozporządzenie ministra środowiska trafiło do konsultacji publicznych. Proponowane stawki są dalszym etapem wprowadzanych zmian w przepisach regulujących gospodarowanie odpadami. To konsekwencje poważnych pożarów składowisk odpadów, które szczególnie odczuły władze lokalne i obywatele terenów, na których te wydarzenia miały miejsce. Problemy, z jakimi musiały borykać się samorządy terytorialne, na których obszarze funkcjonowały uciążliwe ekologicznie przedsięwzięcia, to jeden z kilku powodów nowelizacji ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, która wejdzie w życie 5 września (DzU z 21 sierpnia 2018 r., poz. 1592). Nowe przepisy przewidują dla wszystkich posiadaczy odpadów obowiązek uzyskania zezwolenia na ich zbieranie lub przetwarzanie, a w związku z posiadanym zezwoleniem – konieczność ustanowienia zabezpieczenia roszczeń. Wyłączenie obejmuje jedynie zarządzających składowiskiem odpadów. Pozostałe podmioty dokonują zabezpieczenia roszczeń w postaci depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej.
Sprzątanie na koszt własny
Posiadacz odpadów, któremu cofnięto zezwolenie na ich gospodarowanie, będzie zobowiązany do usunięcia odpadów i negatywnych skutków lub szkód w środowisku na własny koszt, właśnie z sumy zabezpieczenia. Kwota ta zostanie również wykorzystana w przypadku konieczności pokrycia kosztów wykonania zastępczego decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów ich usunięcia z miejsca nieprzeznaczonego do składowania lub magazynowania. Rozwiązanie to ma zwalczyć patologie porzucania odpadów przez przedsiębiorstwa, które zakończyły swoją działalność lub utraciły zezwolenie na jej prowadzenie, zostawiając po sobie jedynie górę śmieci. Gminy borykały się z problemami finansowymi, które spowodowane były kosztownym sprzątaniem po upadłych odpadowych przedsiębiorcach.
Ministerstwo Środowiska uzasadnia stawkę 1500 zł za 1 Mg odpadów niebezpiecznych jako „uśrednione koszty, jakie zostały dotychczas poniesione w ramach prowadzonych przedsięwzięć związanych z usuwaniem odpadów i likwidacją tzw. bomb ekologicznych. Stawka ta, zdaniem MŚ, uwzględnia koszty usunięcia odpadów, w tym odpadów stanowiących pozostałości z akcji gaśniczej. Połowa stawki za odpady komunalne podyktowana jest ich właściwościami. Wiążą się one często z uciążliwością zapachową dla pobliskiej ludności, a także ze względu na zawartość frakcji ulegających biodegradacji przy ich niewłaściwym zagospodarowaniu stają się źródłem namnażania gryzoni, ptactwa i owadów. To odpady komunalne, obok odpadów palnych w postaci paliw, były źródłem licznych pożarów występujących kilka miesięcy temu na terenie całej Polski. Ile będzie wynosić zabezpieczenie roszczenia w przypadku jednoczesnego magazynowania odpadów rożnych rodzajów ? Do obliczenia będzie się przyjmowało stawkę najwyższą spośród tych kategorii.
Do wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów złożonego przed dniem wejściem w życie nowelizacji ustawy o odpadach z 20 lipca 2018 r. zastosowanie będą miały przepisy nowe. Oznacza to, że posiadacz odpadów powinien już wnioskując o zezwolenie określić formę oraz wysokość zabezpieczenia roszczeń. Dla przedsiębiorców, którzy nie wywiązywali się z obowiązków prawidłowego magazynowania lub składowania odpadów, lepszym ekonomicznie rozwiązaniem było ich porzucenie. W efekcie po nieudanym biznesie zostawał brzydko pachnący problem i skażenie środowiska oraz kłopot dla władz samorządowych i uciążliwość dla mieszkańców.