Lubuskie jest jedynym regionem w kraju, gdzie obie stolice mają osobne ZIT-y. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne to nowa forma współpracy samorządów, współfinansowana ze środków Funduszy Europejskich. Partnerstwa miast i otaczających je gmin oraz władze województw wspólnie ustalają cele i wskazują inwestycje niezbędne do ich osiągnięcia.
– Obecna perspektywa finansowa Unii Europejskiej sięga roku 2020. Jest to szczególny okres dla obu stolic regionu lubuskiego – Zielonej Góry i Gorzowa, bo to one stały się liderami Miejskich Obszarów Funkcjonalnych, obejmujących oba miasta i ościenne gminy. Na oba obszary przeznaczyliśmy 107 mln euro w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych – mówi „Rz” Elżbieta Anna Polak, marszałek woj. lubuskiego. – Na gorzowski obszar funkcjonalny przypadło 49 mln euro, a na zielonogórski 58 mln euro. Najogólniej mówiąc, 107 mln euro zainwestowane do roku 2020, powinny w kolejnych latach pomnożyć się wielokrotnie, dzięki stworzonym warunkom do rozwoju gospodarczego i wpływom do budżetów samorządów z tytułu podatków lokalnych, udziału w podatkach PIT i CIT.
Nowa jakość współpracy
Samorządowe środki na inwestycje pochodzą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. Uzupełnieniem są przedsięwzięcia finansowane z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Przykładowo w Zielonej Górze ze środków POIiŚ zostaną zakupione autobusy elektryczne. A Gorzów wybuduje linię tramwajową i zakupi nowoczesny tabor. Inwestycje z funduszy krajowych są integralną częścią ZIT-ów, z tym, że samorząd nie jest tu instytucją zarządzającą.
– ZIT-y funkcjonują w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych i środków krajowych. To nowy instrument, właściwy dla najbliższej perspektywy finansowej. Liderami ZIT-ów są Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra. Urząd Marszałkowski jest instytucją zarządzającą w przypadku całego Regionalnego Programu Operacyjnego i to on ogłasza konkursy na ZIT-y. Z kolei pracownicy magistratów w obu stolicach biorą udział w ocenie zgodności projektu. Żeby w ogóle uruchomić ZIT Miejskie Obszary Funkcjonalne muszą mieć strategię zatwierdzoną przez Ministerstwo Rozwoju i Urząd Marszałkowski – wyjaśnia „Rz” Monika Zielińska, wicedyrektor Departamentu Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym w Urzędzie Marszałkowskim Woj. Lubuskiego.
Inwestycje startują
Krzysztof Kaliszuk, wiceprezydent Zielonej Góry mówi nam, że poważna część przedsięwzięć zaplanowanych w ramach ZIT jest już realizowana bądź przygotowywana. – Centrum Integracji Społecznej uruchomiło program aktywizacji osób niepełnosprawnych i długotrwale bezrobotnych. Rozbudowujemy też lokalne hospicjum. Uzyskaliśmy środki na stworzenie nowych miejsc w przedszkolach. Kolejne konkursy są po ocenie, przykładowo projekty termomodernizacyjne. Ogłosiliśmy konkurs na podnoszenie kompetencji uczniów, obejmie on wszystkie gminy i szkoły miejskiego obszaru funkcjonalnego. Ogłosimy konkurs na rewitalizację terenów zdegradowanych. Przygotowujemy projekty dotyczące terenów zielonych i rozbudowy instytucji kultury – wymienia Kaliszuk.
