Okres pandemii – szczególne wyzwania
Pojawienie się Covid-19 spowodowało daleko idące zmiany w funkcjonowaniu całego społeczeństwa europejskiego. W odpowiedzi na nie Komisja Europejska, rząd i samorządy województw bardzo szybko podjęły prace, aby dostosować programy operacyjne do przekierowania strumienia wszystkich niewykorzystanych dotąd środków na cel służący zapobieganiu negatywnym skutkom pandemii.
Dlatego już od marca br. Zarząd ZWRP podejmował stanowiska mające na celu przeciwdziałanie społecznym i gospodarczym skutkom pandemii Covid-19, które adresował do polskiego rządu, a także do Komisji Europejskiej. Apelował w nich m.in. o maksymalnie kompleksowe i długoplanowe rozwiązania zapobiegawcze na szczeblu krajowym i unijnym. Przyczyniło się to m.in. do umożliwienia wykorzystania środków europejskich na zakup specjalistycznego sprzętu oraz środków ochrony osobistej dla szpitali wojewódzkich. Była to reakcja na największe i najważniejsze potrzeby chwili.
Zarząd Związku interweniował też w sprawie wsparcia dla regionalnych portów lotniczych. Ze względu na ograniczenia w poruszaniu, także drogą lotniczą, w początkowym okresie pandemii w regionalnych portach lotniczych odnotowano spadek ruchu o ponad 90 proc., co w sposób zasadniczy wpłynęło na ich płynność finansową. Na mocy decyzji rządu porty lotnicze musiały być utrzymywane w gotowości, co generowało ogromne koszty. Dlatego Zarząd Związku Województw RP za konieczne uznał wypracowanie zarówno krajowych, jak i unijnych mechanizmów finansowania lotnisk, które pozwoliłyby na zabezpieczenie odpowiednich środków na utrzymywanie ich w gotowości.
W stanowisku z 1 czerwca 2020 r., „dotyczącym wsparcia regionalnych portów lotniczych”, Zarząd ZWRP zwrócił się do rządzących z prośbą o podjęcie niezbędnych działań w negocjacjach z Komisją Europejską w zakresie złagodzenia zasad udzielania pomocy publicznej dla lotnisk regionalnych. Ponadto zwrócił uwagę na potrzebę zapewnienia środków europejskich w nowej perspektywie unijnej 2021–2027 na wsparcie infrastruktury lotnisk regionalnych, zwłaszcza w kontekście szeroko rozumianego bezpieczeństwa. – Zasadne wydaje się również ujęcie w przyszłej perspektywie unijnej narzędzia w postaci wypłaty dla lotnisk kwot adekwatnych do poniesionych strat – postulował Zarząd.
W efekcie w tarczy antykryzysowej znalazł się zapis umożliwiający lotniskom występowanie o rekompensaty bezpośrednich szkód ponoszonych w wyniku pandemii.
Zarząd Związku Województw RP pomógł też podmiotom leczniczym. Wszystko dzięki stanowisku z 23 września br. w sprawie rozliczania realizowanych świadczeń zdrowotnych oraz finansowania absencji chorobowej w okresie pandemii koronawirusa. Zarząd ZWRP zauważał w nim, że przepisy rozporządzenia ministra zdrowia z marca br. umożliwiające podmiotom leczniczym comiesięczne uzyskiwanie z NFZ należności dla poszczególnych zakresów świadczeń w wysokości 1/12 wartości całej umowy pozwalały na częściową poprawę bezpieczeństwa, stabilizacji oraz płynności finansowej wielu jednostek, które z uwagi na wprowadzone obostrzenia zmuszone zostały do ograniczenia czy zawieszenia realizacji części świadczeń zdrowotnych. To rozwiązanie kończyło się na początku października. Dlatego Zarząd wnosił o jego przywrócenie. Wychodząc naprzeciw tym postulatom, minister zdrowia wydał stosowne rozporządzenie i tym samym zagwarantował podmiotom leczniczym walczącym z Covid-19 comiesięczny wpływ 1/12 ryczałtu, bez względu na to, czy wywiążą się z realizacji świadczeń. Takie rozwiązanie zapewni finansowanie pracy szpitali w tak trudnym czasie, jakim jest pandemia.
