Urzędnicy pod napięciem

Zapowiedź wprowadzenia rekompensat wywołała u mnie inne jeszcze peerelowskie reminiscencje. Przypomniał mi się artykuł z maja 1982 r. zamieszczony w „Kobiecie i Życie” pod tytułem „Świński dramat”. Jeden z najpopularniejszych wówczas tygodników informował w tym tekście o dramatycznej próbie podjętej przez urzędników kilku resortów wyjścia z tzw. świńskiego dołka. W Peerelu „świński dołek” towarzyszył nam zawsze, ale bywały momenty (bywały często), że dołek się pogłębiał i wówczas haki w sklepach zwanych „masarniczymi (dzisiaj mięsnymi), lśniły jeszcze bardziej. „Przez cały ubiegły rok w Ministerstwie Rolnictwa, Przemysłu Spożywczego i Skupu i w likwidowanym właśnie Centralnym Zarządzie Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolnej odbywały się spotkania i narady – pisała dziennikarka. – Zastanawiano się na nich, jak wyżywić świnie bez paszy”. Niestety, trzoda chlewna zdawała się zupełnie nie przejmować wysiłkami urzędników i ich, z pewnością nowatorskim, pomysłem wyżywienia bez paszy. Ich trud – urzędników, nie świń – nie został nagrodzony. Ale będą próbowali do końca dekady. Z równie mizernym skutkiem. Urzędniczym wysiłkom nie poddawały się także karpie. Przed świętami Bożego Narodzenia w 1983 roku w prasie pełno było reportaży o hodowli tej ryby. Konkluzja dla wszystkich smutna – karpi będzie zbyt mało. I to mimo to, a może właśnie dlatego, że problemem zajmowały się aż dwa ministerstwa. Oczywiście nie było to winą pracowitych i światłych urzędników, ani tym bardziej systemu. Propagandyści przekonywali Polaków, że winne było ciepłe lato, tylko że minie kilka lat i karpi nadal nie będzie. Ich kupno do końca lat 80. będzie przypominało polowanie na yeti – ktoś widział, ale nikt nie złapał. Inna komisja, tym razem wspierana przez węgierskich specjalistów (wtedy też rządząca partia próbowała wzorować się na Węgrzech!), rozpoczęła w 1982 r. żmudne prace nad wysokością marż w handlu. Eksperci pochylili się nad problemem z troską i bezprzykładnym zaangażowaniem. Ale marże pozostawały równie śnięte jak karpie.

Oczywiście, dzisiaj nie grozi nam ani „świński dołek”, ani brak karpia. Wzrost cen energii dla firm ich nie zabije, a co najwyżej obniży konkurencyjność polskiej gospodarki. Samorządy też jakoś sobie poradzą – będzie mniej inwestycji, ale uliczne latarnie będą się świeciły, a uczniowie, nawet ci chadzający do szkoły dzięki pani minister Zalewskiej na drugą zmianę, nie będą się uczyły przy świeczkach.

Będzie tak przynajmniej do chwili, gdy nie pozwolimy centralnym władzom ingerować w mechanizmy rynkowe. I nie pozwolimy, aby polityka brała górę nad rynkiem. Bo przecież gwałtowny wzrost cen energii elektrycznej w Polsce nie jest wynikiem bożego dopustu, a jedynie efektem próby chronienia, z czysto politycznych przyczyn, polskiego górnictwa. To dlatego obecna władza w praktyce zabiła cały sektor alternatywnych źródeł energii.

W tym roku w Niemczech elektrownie wiatrowe, słoneczne, wodne, na biomasę i biogaz dostarczyły do krajowego systemu więcej mocy, niż wyniosło zapotrzebowanie całego kraju.

– Niezależny dziennikarz, autor biografii Edwarda Gierka, Wojciecha Jaruzelskiego i Władysława Gomułki pt. „Gomułka. Dyktatura ciemniaków”.