Więcej energii w samorządach z odnawialnych źródeł. Dzięki klastrom

– Działa on jako lokalna sieć współpracy i rynku energii: łączenie posiadanych instalacji OZE przez członków, wspólne planowanie i inwestycje, projekty magazynowania ciepła, usługi bilansowania handlowego wewnątrz klastra oraz wspólne zakupy i sprzedaż energii – mówi Mariusz Kopeć, rzecznik prasowy prezydenta Gliwic.

I dodaje, że celem jest zwiększenie lokalnej produkcji, dystrybucji i konsumpcji energii elektrycznej i cieplnej z odnawialnych źródeł.

Rozwój lokalnej efektywności energetycznej

Bydgoszcz wraz ze swoimi spółkami utworzyła właśnie klaster energii. – Jego celem strategicznym jest budowa samowystarczalnego energetycznie obszaru i gospodarki efektywnie korzystającej z wysokosprawnych źródeł wytwórczych pracujących w oparciu o lokalne zasoby odnawialnych źródeł energii, a także ograniczenie emisji gazów – przekazał Urząd Miasta w Bydgoszczy.

Klaster funkcjonować będzie na terenie powiatu bydgoskiego. Założycielami oprócz Miasta Bydgoszcz zostały miejskie spółki wytwarzające energię. Są to Komunalne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej,  Międzygminny Kompleks Unieszkodliwiania Odpadów ProNatura, Miejskie Zakłady Komunikacyjne oraz Bydgoskie Obiekty Sportowe.

Czytaj więcej

Fundusze Unijne

Niemal 900 mln zł na gospodarkę wodno-ściekową. Nowy nabór dla samorządów

Ruszył nowy nabór wniosków na gospodarkę wodno-ściekową oraz na komunalne instalacje do przetwarz...

– Porozumienie zakłada współpracę na rzecz rozwoju lokalnej efektywności energetycznej, stworzenie samobilansującego się obszaru energetycznego oraz rozwoju zasobów odnawialnych źródeł energii opartych o transfer wiedzy, wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w energetyce oraz poprawę konkurencyjności podmiotów tworzących Klaster – wyliczają urzędnicy z Bydgoszczy.

Zielona energia w miejskich spółkach

Podobne inicjatywy działają już w innych częściach kraju, a jednym z najbardziej rozwiniętych przykładów jest Słupski Klaster Bioenergetyczny, powołany w 2017 r.

Obejmuje on pięć samorządów i łącznie 24 podmioty – od miejskich spółek, przez lokalnych przedsiębiorców, po firmy energetyczne funkcjonujące na terenie Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Klaster koordynują Wodociągi Słupsk, które od lat rozwijają lokalną produkcję energii z biogazu i fotowoltaiki.

To właśnie ta spółka dostarcza energię cieplną wyprodukowaną w kogeneracji do Parku Wodnego „Trzy Fale”.  – W 2024 r. sprzedaliśmy 13 397 GJ energii cieplnej, co znacząco obniżyło koszty funkcjonowania lokalnego aquaparku – mówi Monika Rapacewicz z Urzędu Miejskiego w Słupsku.

Potencjał klastra to kilkanaście megawatów mocy w różnych instalacjach OZE oraz obrót energią rzędu kilkudziesięciu tysięcy MWh rocznie.

Czytaj więcej

Ekologia

Samorządy skarżą się do premiera na „Czyste Powietrze”. Kopciuchy znikną za 30 lat?

Organizacje samorządowe zrzeszające ponad 1000 gmin zaapelowały do Donalda Tuska o zapewnienie sk...

Na Śląsku dynamicznie rozwija się Klaster Energii w Gliwicach, oficjalnie powołany 8 grudnia 2022 r., a w 2024 r. wpisany do rejestru URE. Tworzy go dziesięciu członków, którzy już na starcie wnieśli do współpracy 26 instalacji odnawialnych źródeł energii.

Jak informuje miasto, obecnie wytwarzają one ok. 0,9 GWh energii rocznie, a w ciągu dwóch lat ta wartość zostanie podwojona dzięki projektom takim jak Park Zielonej Energii, w ramach którego powstaje termiczna farma solarna o mocy 13,2 MWt z magazynem ciepła.

Energia trafia przede wszystkim do miejskich jednostek – spółek komunalnych, ciepłownictwa, komunikacji miejskiej – a część będzie zasilać lokalną sieć ciepłowniczą. –  To wyraźny wzrost mocy OZE w najbliższych latach – podkreśla Mariusz Kopeć, rzecznik prezydenta Gliwic.

Samorządy czekają na konkretne rozwiązania

Samorządowcy są przekonani, że klastry energii wzmacniają lokalną odporność energetyczną i uniezależniają miasta od zewnętrznych wahań cen energii. Podkreślają też, że współdziałanie wielu podmiotów pozwala optymalizować zużycie energii, rozwijać nowoczesne instalacje OZE i magazyny, a także obniżać koszty usług publicznych.

W Słupsku przełożyło się to na zmniejszenie kosztów utrzymania obiektów miejskich, w Gliwicach – na rozwój dużej infrastruktury solarnej, a w Bydgoszczy – na budowę zrębów lokalnego rynku energii, który z czasem ma stać się wzorcowym dla całej metropolii.

Okazuje się, że rozwój klastrów nie jest wolny od barier. Samorządowcy najczęściej wymieniają problemy regulacyjne – brak jasnych przepisów dotyczących uproszczonych zasad funkcjonowania, bilansowania energii wewnątrz klastra i korzystania z lokalnych sieci bez nadmiernych opłat.

Czytaj więcej

Ranking Samorządów

Jak zdobyć pieniądze na transformację ciepła? Kluczem dla miast jest elastyczność

Wiele samorządów w Polsce, zwłaszcza tych mniejszych, do których należą małe źródła produkujące c...

Słupsk mówi wprost o tym, że sektor czeka na „piaskownice regulacyjne” i wzorcowe modele biznesowe, które dopiero mają zostać wypracowane we współpracy z URE i operatorami sieci.

Na podobne bariery wskazują Gliwice: – Najbardziej uciążliwe są zasady bilansowania, koszty połączeń i opłat sieciowych, a także konieczność zdobywania finansowania na duże inwestycje – mówi Mariusz Kopeć z gliwickiego ratusza.

A do tego dochodzą ograniczenia infrastrukturalne, w tym potrzeba rozbudowy magazynów energii i integracji nowych źródeł z istniejącą siecią.

Mimo tych trudności samorządy nie mają wątpliwości, że klastry energii będą się rozwijać. Powody są konkretne: rosnące koszty energii, presja klimatyczna, dostęp do funduszy krajowych i europejskich oraz coraz lepsze przygotowanie techniczne i organizacyjne miast. 

Słupsk realizuje właśnie szeroki program inwestycyjny finansowany z KPO – od elektrowni PV i magazynów energii po kogenerację biogazową i systemy zarządzania energią. A Gliwice rozwijają farmę solarną, modernizują sieć ciepłowniczą i planują rozszerzanie klastra o podmioty prywatne.