Reklama

Miasta inwestują w systemy ITS. Finansowe wsparcie zapewniają fundusze unijne

Systemy zarządzania ruchem m.in. nadają priorytet publicznej komunikacji poprzez wymianę informacji między sterownikami sygnalizacji a tramwajami.

Publikacja: 09.12.2025 15:46

Budowa ITS w Katowicach została dofinansowana w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego k

Budowa ITS w Katowicach została dofinansowana w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego kwotą prawie 73 mln zł. Dzięki inwestycji czas przejazdu przez miasto skrócił się o kwadrans.

Foto: Pictofotius

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie korzyści mogą przynieść inteligentne systemy transportowe (ITS) miejskiej komunikacji?
  • W jaki sposób finansowanie unijne wspiera rozwój systemów ITS w polskich miastach?
  • Jak nowoczesne technologie, takie jak GPS i sztuczna inteligencja, wpływają na zarządzanie ruchem drogowym?
  • Jakie wyzwania finansowe stoją przed miastami przy wdrażaniu projektów ITS?
  • Jak przykłady konkretnych miast, takich jak Warszawa, Kraków i Katowice, ilustrują skuteczność rozwijanych systemów ITS?

Poprawa bezpieczeństwa, skrócenie korków, usprawnienie miejskiej komunikacji – to wszystko powinien przynieść nowocześniejszy system sterowania ruchem, który ma obsługiwać firma Yunex, z którą Warszawa właśnie podpisała wartą blisko ćwierć miliarda złotych 6-letnią umowę. System obejmie niemal pół tysiąca skrzyżowań, w porównaniu do 37 w 2008 r., w którym zaczęto tego typu narzędziami usprawniać ruch w stolicy.

Teraz oparty na sygnalizacjach świetlnych Zintegrowany System Zarządzania Ruchem będzie obejmował skrzyżowania na głównych ciągach komunikacyjnych Warszawy. Jego kluczowym zadaniem jest nadawanie priorytetu komunikacji publicznej poprzez wymianę informacji między sterownikami sygnalizacji a tramwajami, na podstawie ich pozycji GPS. Składające się na system monitoringu wizyjnego 240 obrotowych kamer na bieżąco mają pokazywać sytuację na ulicach, a 18 zdalnych stacji pomiarowych pozwala gromadzić dane o ruchu.

Pomoże sztuczna inteligencja

– Chcemy przejść stopniowo na sterowanie całymi korytarzami drogowymi – zamiast pojedynczymi skrzyżowaniami. Nowy system pozwoli m.in. lepiej rozładowywać korki, dopasowując cykle sygnalizacji i kierując za jej pomocą, w niektórych miejscach, ruch na alternatywne trasy – informuje Łukasz Puchalski, dyrektor Zarządu Dróg Miejskich. – System będzie jeszcze bardziej nowoczesny i inteligentny, a w dodatku wykorzystujący sztuczną inteligencję – zapowiada Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy.

Czytaj więcej

Unijne miliony na nowoczesny transport i drogi rowerowe
Reklama
Reklama

Operator systemu będzie musiał go stale unowocześniać. Ma podłączać do niego ok. 20 nowych skrzyżowań rocznie. Rozbuduje również system pomiarowy. Będzie miał także za zadanie włączenie do ZSZR jednego z kluczowych korytarzy do centrum Warszawy – alei Niepodległości, w tym zaprojektowanie tam trasy rowerowej.

Tego rodzaju przedsięwzięcia chcą realizować także inne miasta. Na wartą prawie 67 mln zł inwestycję w system inteligentnego transportu (ITS) zdecydował się Kraków, który w sierpniu podpisał w tej sprawie umowę z Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Przedsięwzięcie uzyskało wsparcie z programu operacyjnego Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.

Na projekt realizowany przez Zarząd Dróg Miasta Krakowa i Zarząd Transportu Publicznego ITS w Krakowie będzie się składał szereg elementów, w tym inteligentne sterowniki sygnalizacji świetlnej, których zadaniem będzie wspieranie priorytetu przejazdu dla komunikacji publicznej i czuwanie nad płynnością i bezpieczeństwem ruchu drogowego. Dla wygody korzystających z publicznej komunikacji zamontowane zostaną elektroniczne tablice dynamicznej informacji. Pojazdy na ulicach będą obserwowane przez system kamer, dzięki którym będzie można na bieżąco kontrolować np. buspasy w mieście, czy wjazd w obszary objęte ograniczeniami w ruchu: Stare Miasto i Kazimierz oraz najważniejsze ciągi komunikacyjne. W przyszłości kamery posłużą również do kontroli strefy czystego transportu.

Korki o kwadrans krótsze

ITS w Krakowie wpisuje się w strategię zielonej, cyfrowej transformacji miejskiej mobilności oraz cele polityki spójności Unii Europejskiej. Z końcem obecnego roku spodziewane jest ogłoszenie przetargu na jego realizację. W połowie przyszłego roku ma zacząć się jego budowa, która potrwa do końca 2029 r.

O skuteczności tego rodzaju przedsięwzięć świadczy przykład Katowic, gdzie elektroniczne systemy nadzorują uliczny transport od ubiegłego roku. Dzięki nim czas przejazdu przez miasto skrócił się o kwadrans. Budowa ITS w Katowicach została dofinansowana w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego kwotą prawie 73 mln zł.

Czytaj więcej

Czas przejazdu przez Katowice krótszy o 15 proc. Efekt inwestycji za 90 mln zł
Reklama
Reklama

Najważniejszym elementem wartego prawie 90 mln zł systemu jest ten odpowiadający za sterowanie sygnalizacją świetlną. – Wykorzystując zainstalowane w nawierzchni jezdni pętle indukcyjne oraz umieszczone nad ulicami kamery może weryfikować aktualne natężenie ruchu i zmieniać długość wyświetlania danego rodzaju światła dla konkretnego kierunku – wyjaśnia Miejski Zarząd Ulic i Mostów w Katowicach. To poprawia płynność ruchu i ogranicza emisję spalin. Kierowcy tracą mniej czasu na stanie w korkach.

Według Ministerstwa Infrastruktury, tego typu systemy nie są jeszcze powszechne i niewiele miast może sobie na nie pozwolić. W końcu listopada przetarg na ITS ogłoszony w sierpniu unieważnił ze względu na wysoką cenę Białystok. Według serwisu TransInfo, jedyna złożona oferta była warta 71 mln zł, podczas gdy budżet na realizację zamówienia przewidywał wydanie 44 mln zł.

Transport
Od połowy grudnia pociągi pojadą inaczej. Kogo zmiany dotkną najbardziej?
Transport
Samorządy kupują autobusy. Będzie więcej elektryków
Transport
Buspasy już nie dla elektryków. Dziś decyzje podejmują władze lokalne
Transport
Nowe połączenia kolejowe z regionalnymi lotniskami? Jeśli będą pieniądze
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Transport
Rekordowy rok w inwestycjach tramwajowych w stolicy
Materiał Promocyjny
Nadciąga wielka zmiana dla branży tekstylnej. Dla rynku to też szansa
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama