Sejm uchwalił 20 lipca, a Senat przyjął 27 lipca 2018 roku nowelizację ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Trzy lata wcześniej ustawa umożliwiła lokalnym grupom działania (LGD) starania o środki unijne na ich potrzeby.
Wspólne cele
Co to jest lokalna grupa działania? To stowarzyszenie zrzeszające przedstawicieli różnych organizacji lokalnych: biznesowych, społecznych, kulturalnych oraz mieszkańców. Do stowarzyszenia mogą przystępować też gminy, ale ich przedstawiciele nie powinni stanowić więcej niż 50 proc. składu członków. Istota LGD leży w angażowaniu się miejscowych społeczności w podejmowanie decyzji dotyczących rozwoju ich obszarów. Nadzór nad nią pełni marszałek województwa.
Obecnie działają 322 lokalne grupy działania. W każdym województwie tworzą one sieć, dzięki której wymieniają doświadczenia. Podstawę ich działania stanowi opracowana przez nie lokalna strategia rozwoju (LSR). Jeśli zostanie zaakceptowana przez zarząd województwa, wówczas grupa może wystąpić o środki unijne dla wybranych przez siebie projektów. Warunkiem, o którym powinna pamiętać, jest objęcie LSR obszaru liczącego co najmniej 30 tys. i nie więcej niż 150 tys. mieszkańców.
Lokalne grupy działania (LGD) przy realizacji swoich projektów mogą starać się o środki finansowe z różnych unijnych funduszy: Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności oraz Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze” na lata 2014–2020. Obecnie LGD dokonują wyboru projektów, zgodnie z kolejną wersją lokalnej strategii działania, tym razem opracowaną wspólnie z mieszkańcami na lata 2014–2020.
Tysiące gmin i miliardy złotych
Dla przykładu w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 wybrano do realizacji lokalnych strategii rozwoju 338 LGD, które objęły swoim zasięgiem ponad 2 tys. gmin. Budżet na realizację lokalnych strategii rozwoju stanowił ok. 3 mld zł. Środki te zostały w całości zrealizowane przez beneficjentów, którzy zawarli 42 tys. umów o przyznanie pomocy.