Obiekty mixed-use
Znaczący udział w rynku mają już obiekty typu mixed-use, czyli o mieszanym charakterze, a mianowicie: biurowym, handlowymi i hotelowym. Coraz częściej także mieszkaniowym. Przykładem mogą być Złote Tarasy, gdzie galeria handlowa łączy się z biurami w budynkach Lumen i Skylight. Podobnie jest w wypadku odrestaurowanej Hali Koszyki, gdzie strefa gastronomiczna i handlowo-usługowa zintegrowana została z budynkami o funkcji biurowej.
Analogiczna koncepcja została przyjęta w wypadku rewitalizacji historycznych zabudowań, jak praski Koneser czy EC Powiśle. Dzięki temu nie zniszczeją. Dostały bowiem szansę na drugie życie.
Moda na rewitalizację
Terenów pod budowę w atrakcyjnych lokalizacja jest coraz mniej. Dlatego coraz chętniej deweloperzy podejmują się realizacji projektów związanych z rewitalizacją obszarów poprzemysłowych – mówi Jan Szulborski, konsultant w Dziale Doradztwa i Badań Rynkowych firmy Cushman & Wakefield. – Wśród takich inwestycji można wymienić wielofunkcyjne projekty, jak ArtN znajdujące się na terenach dawnej fabryki Norblin, EC Powiśle zlokalizowane w miejscu elektrowni Powiśle, Projekt Browary Warszawskie na Grzybowskiej czy Centrum Praskie Koneser w miejscu fabryki Warszawskiej Wytwórni Wódek na Pradze – dodaje Jan Szulborski.
Eksperci podkreślają, że oferta warszawskiego rynku biurowego jest dziś bardzo zróżnicowana. – Największa zmiana, która naszym zdaniem czeka nas w najbliżej przyszłości w sektorze, dotyczyć będzie kwestii poszerzania użyteczności samych budynków. Słowo „biuro” coraz rzadziej będzie kojarzyć się wyłącznie z miejscem pracy – mówi Magdalena Kowalewska, Country Manager Operations Poland, IMMOFINANZ. – Dzisiejszy pracownik oczekuje bowiem od miejsca zatrudnienia coraz częściej czegoś więcej. Szybkie, darmowe wi-fi, możliwość skorzystania z siłowni, „zdrowej” dostępnej oferty gastronomicznej. To tylko kilka dodatkowych czynników, na które zwracają uwagę klienci poszukujący swojego wymarzonego biura w stolicy – tłumaczy Magdalena Kowalewska.
Nie ma problemu reprywatyzacji
Co ciekawe, zdaniem ekspertów problemy z reprywatyzacją gruntów warszawskich nie mają dużego wpływu na rozwój rynku biurowego.
– Dostępność powierzchni biurowych w nowych obiektach na działkach nieobarczonych problemami prawnymi jest bardzo duża, a podaż wykazuje tendencję wzrostową – mówi Bartłomiej Zagrodnik, prezes zarządu Walter Herz.