Centrum dla biznesu z nauką

List intencyjny w sprawie utworzenia Podkarpackiego Centrum Innowacji podpisali 17 października przedstawiciele zarządu województwa podkarpackiego, rektorzy Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Politechniki Rzeszowskiej i Uniwersytetu Rzeszowskiego. Podkarpackie Centrum Innowacji ma być ośrodkiem, w którym nauka i biznes znajdą ścisłą współpracę. Dzięki temu łatwiej będzie komercjalizować wyniki badań naukowych, rozwijać technologicznie dobre pomysły biznesowe, pomagać przedsiębiorcom, a także rozwijać biznesowe zmysły studentów.

– Takiej instytucji, która kojarzy przedstawicieli biznesu z przedstawicielami nauki, w naszym regionie nie ma. Ten projekt ma przyśpieszyć rozwój gospodarczy naszego województwa – mówi Maria Kurowska, wicemarszałek województwa podkarpackiego.

Na utworzenie PCI w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podkarpackiego zagwarantowano 85 mln zł. Połowa z tej kwoty ma być przeznaczona na zakup urządzeń. Siedziba Centrum (według deklaracji zarządu województwa o pow. 1200 mkw.) ma się znajdować w ścisłym centrum Rzeszowa. Trwa właśnie wybór lokalizacji w już istniejących obiekcie. W założeniu centrum ma rozpocząć działalność wiosną przyszłego roku.

Potencjał niewykorzystany

Idea powstania Podkarpackiego Centrum Innowacji jest konsekwencją przystąpienia Podkarpacia do programu „Lagging Regions”, czyli inicjatywy na rzecz regionów rozwijających się, finansowanej przez Komisję Europejską przy wsparciu Ministerstwa Rozwoju. To program, który ma nadać nową dynamikę rozwoju regionom Europy o wysokim, ale nie do końca wykorzystanym potencjale rozwojowym. W Polsce do tego pilotażowego programu wytypowano dwa województwa: podkarpackie i świętokrzyskie. Ostatecznie eksperci Banku Światowego, po przeprowadzeniu badań i analiz, a także po konsultacji ze środowiskiem akademickim i studentami, uznali, że na Podkarpaciu jest potencjał zarówno w sferze nauki, jak i w sferze innowacyjnych firm.

Podkarpackie uczelnie mają doskonałą bazę badawczo-naukową, w której budowę i wyposażenie przy wsparciu środków unijnych zainwestowały setki milionów złotych. Tylko Uniwersytet Rzeszowski w ciągu ostatnich lat zainwestował w nią ponad 526 mln zł. W samą aparaturę i wyposażenie ponad 156 mln zł. Powstały m.in. Centrum Mikroelektroniki i Nanotechnologii, Przyrodniczo-Medyczne Centrum Badań Innowacyjnych czy Centrum Innowacyjno-Badawcze Środowiska. W Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie funkcjonują m.in. nowoczesne laboratoria Logistyki Procesów Przemysłowych, Grafiki i Animacji czy innowacyjne Laboratorium Finansowe o charakterze dealing roomu zaprojektowane tak, aby mogło służyć nauce profesjonalnego inwestowania w instrumenty finansowe. Z drugiej strony na Podkarpaciu funkcjonuje wiele innowacyjnych firm, głównie małych i średnich przedsiębiorstw, które potrzebują wsparcia do pełnego rozwoju. Eksperci uznali więc, że to właśnie w Rzeszowie powinno powstać Regionalne Centrum Transferu Technologii.

– Na powstaniu takiego centrum skorzystać mogą uczelnie, studenci, wynalazcy, firmy, inwestorzy, a szerzej cały region – uważa Artur Chmaj, dyrektor Centrum Innowacji i Przedsiębiorczości Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.

Artur Chmaj wskazuje, że dziś wiele badań naukowych prowadzonych jest tylko dla nauki. Podobnie jest z wynalazkami, które nie przekładają się na praktyczne zastosowania, czyli na patenty, wdrożenia, komercjalizację wiedzy, na tworzenie spółki spin off czy spin out. Zwraca też uwagę, że zazwyczaj każda uczelnia w tym zakresie działała na własne konto. Liczy więc, że Podkarpackie Centrum Innowacji będzie platformą, która te siły zjednoczy i wykreuje zespoły międzyuczelniane.

– Czasami dwóch naukowców pozornie bada ten sam problem, ale gdy sięgnąć do szczegółów, okazuje się, że oni zajmują się jedynie wycinkiem tego, co robi ten drugi. Gdyby połączyć ich siły, z korzyścią dla każdego wyszłyby badania komplementarne, może z lepszym zastosowaniem w praktyce. Może to centrum spowoduje też, że przedsiębiorcy przestaną mieć dylemat, z która uczelnią się związać, bo w jednym miejscu będą mogli szukać rozwiązań – mówi Artur Chmaj.

Dla nauki, firm, studentów

W założeniu aktywność Podkarpackiego Centrum Innowacji ma skupiać się na trzech głównych obszarach: realizacji innowacyjnych projektów B+R (to komponent dedykowany uczelniom, a przede wszystkim zespołom naukowo-badawczym), nawiązaniu ścisłych relacji pomiędzy uczelniami i przedsiębiorstwami (badania zlecone naukowcom przez firmy) oraz funkcjonowania Proto-Labu dla studentów. To ma być miejsce, gdzie studenci będą mogli w dowolnym czasie realizować własne eksperymenty naukowe i projekty na bazie nowoczesnego sprzętu laboratoryjnego, na przykład drukarek 3D lub zaawansowanych systemów przetwarzania danych.

Takie rozwiązanie świetnie funkcjonuje między innymi w Finlandii. Pod Helsinkami działa Aalto Design Factory, w którym studenci tworzą interdyscyplinarne zespoły i realizują swoje pomysły. Podobna interdyscyplinarna prototypownia działa na University of Leuven w Belgii. W obu powstają liczne startupy wysokiej klasy. Prof. Sylwester Czopek, rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego, wskazuje, że dziś studenci, aby odnaleźć się na rynku pracy, muszą wykazać się dużą innowacyjnością. I właśnie w Podkarpackim Centrum Innowacji będą mieli okazję do praktycznego zastosowania wiedzy zdobytej na uczelni. Liczy, że centrum stanie się inkubatorem innowacyjnych startupów.

Z Życia Samorządów