Dłuższa sieć wodociągowo-kanalizacyjna

Poza Opolem unijne dotacje na ten cel trafiły też m.in. do Rzeszowa, Wodzisławia Śląskiego, Katowic, Krakowa, Koła, Tarnobrzegu, Czechowic-Dziedzic czy Włocławka.

W Opolu pierwszą oczyszczalnię ścieków uruchomiono w 1908 roku. – Była to mechaniczna oczyszczalnia ścieków przy obecnej ul. Bonczyka. Jej przepustowość wynosiła około 15 tys. metrów sześciennych na rok – opowiada Mateusz Filipowski, wiceprezes Wodociągów i Kanalizacji (WiK) w Opolu.

W 1975 roku miasto doczekało się nowej oczyszczalni przy ul. Wrocławskiej. Najpierw uruchomiono tam część mechaniczną, a rok później – biologiczną.

Obiekt zmodernizowano w latach 1999–2002 i przystosowano do obowiązujących wymogów ochrony środowiska. Oczyszczalnia została zaprojektowana na obciążenie 225 tys. RLM (równoważna liczba mieszkańców), a dziś obsługuje aglomerację opolską, w której skład wchodzą gminy: Opole, Komprachcice, Dąbrowa, Chrząstowice, oraz części gmin: Prószków, Łubniany, Tarnów Opolski, a jej obciążenie przekracza 260 298 RLM.

W opolskiej oczyszczalni wykorzystywane jest 54 proc. energii elektrycznej pochodzącej ze spalania biogazu wytworzonego z osadów ściekowych.

Jednak wyeksploatowane agregaty prądotwórcze ograniczają możliwości odzyskiwania energii zgromadzonej w osadach, a stare urządzenia wykorzystywane obecnie w procesach oczyszczania mają bardzo dużą energochłonność.

Szeroki zakres prac

Rozpoczęta w ubiegłym roku modernizacja ma to zmienić. – Zakres prac przewidzianych projektem pozwoli na znaczne zmniejszenie uciążliwości odorowej samej oczyszczalni, jak również na sprostanie ciągle zmieniającym się i rosnącym wymaganiom stawianym przez prawo ochrony środowiska – tłumaczy prezes Filipowski.

Modernizacja obejmuje rozbudowę licznych obiektów i urządzeń części mechanicznej oczyszczalni – między innymi wykonanie nowego obiektu krat, nowego piaskownika, remont pompowni dopływu, dostawienie drugiego osadnika wstępnego oraz rozbudowę części biologicznej.

Na potrzeby oczyszczalni zostanie także wykonana nowa stacja transformatorowa. Poza tym zaplanowano buforowanie i uzdatnianie biogazu wytwarzanego z osadów ściekowych, by wykorzystać go do spalenia i wytworzenia energii elektrycznej i cieplnej używanej w procesach technologicznych. Dostosowane mają zostać też istniejące agregaty prądotwórcze do spalania biogazu.

W ramach planowanych prac oczyszczalnia ścieków zostanie przystosowana do norm obowiązujących w momencie oddania jej do użytku po zakończeniu tego projektu.

– Będzie też podstawą do stworzenia w ciągu kilkunastu następnych lat oczyszczalni ścieków IV generacji, pracującej w obiegu zamkniętym – tłumaczy wiceprezes WiK.

Zmienia się obraz gospodarowania wodą

Inwestycja ma kosztować blisko 150 mln zł, z czego 73,76 mln zł będzie pochodzić z dotacji unijnych.

Już w 2015 roku opolska spółka rozpoczęła starania o ich pozyskanie. Wtedy został opracowany dokument, który mówił o potrzebach i zagrożeniach dla oczyszczalni ścieków w Opolu. W lipcu 2016 roku firma złożyła wniosek o dofinansowanie z Funduszu Spójności, a w marcu tego roku podpisano umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).

Jak informuje Sławomir Kmiecik, rzecznik NFOŚiGW, umowa z opolskim WiK jest jedną z ponad 100 dotąd zawartych w ramach programu operacyjnym „Infrastruktura i środowisko” (POIiŚ) z działania 2.3. „Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach”.

W ubiegłym roku NFOŚiGW zawarł 99 umów na projekty zakwalifikowane w pierwszym konkursie. – Całkowity koszt realizowanych w ich ramach zadań wynosi prawie 4 mld zł, przy dofinansowaniu unijnym sięgającym 2,07 mld zł – wylicza Kmiecik.

Dodaje, że w drugim konkursie zawarto już umowy na 33 projekty o wartości prawie 2,5 mld zł, z dofinansowaniem 1,26 mld zł.

– Umowy z tej fazy kwalifikacji są podpisywane od 16 lutego – podaje rzecznik NFOŚiGW. Podkreśla, że w ramach drugiego konkursu zawartych zostanie 78 kolejnych umów z dofinansowaniem na poziomie 0,7 mld zł.

Przedstawiciel funduszu przypomina, że celem działania 2.3 z POIiŚ jest zwiększenie liczby ludności korzystającej z ulepszonego systemu oczyszczania ścieków komunalnych, zapewniającego podwyższone usuwanie biogenów, czyli związków azotu i fosforu.

– To zostanie osiągnięte dzięki dokończeniu budowy systemów gospodarki wodno-ściekowej w aglomeracjach. Poza tym przyczyni się do wypełnienia zobowiązań akcesyjnych w zakresie gospodarki ściekowej, co spowoduje ochronę i zachowanie dobrego stanu wód Bałtyku i zapobiegnie zanieczyszczeniu wód powierzchniowych w Polsce – tłumaczy Sławomir Kmiecik.

Modernizacja sieci

Przypomina, że środki unijne z tego programu na gospodarkę wodno-ściekową trafiają do jednostek samorządu terytorialnego i ich związków czy innych jednostek organizacyjnych, które zajmują się gospodarką wodno-ściekową.

Beneficjentami ostatnio zawieranych umów (oprócz Opola) były m.in. Rzeszów, Wodzisław Śląski, Katowice, Kraków, Koło, Tarnobrzeg, Czechowice-Dziedzice, Włocławek. Mogą one liczyć na dotacje sięgające do 85 proc. wydatków kwalifikowanych na projekty związane z budową czy modernizacją kanalizacji lub oczyszczalni.

Termin zakończenia inwestycji w Opolu to 2022 rok.