Niezwykły pejzaż i malarstwo angielskie

Rz: Mija już rok od remontu Pieskowej Skały. Co dzięki niemu zyskali turyści i zwiedzający?

Olgierd Mikołajski: Już tak jest, że historia zamków to także historia ich remontów. Ponieważ od poprzedniego minęło aż 50 lat, trzeba było poddać renowacji zewnętrzną architekturę budowli, w tym dachy. Prace były związane z murami i ich strukturą, która została wzmocniona. Położone zostały też nowe tynki. To dało wspaniały efekt wizualny – efekt świeżości. Wcześniej wymieniono pokrycie dachowe, mamy nową dachówkę. Trzeba było też unowocześnić infrastrukturę, dlatego bastion, który spełniał funkcję głównie gastronomiczną, został zmodernizowany. Mieści się tam teraz nasza nowa restauracja i kasa. Pieniądze pozyskaliśmy z różnych programów. Na mury i tynki otrzymaliśmy dotację z funduszy norweskich przy udziale Skarbu Państwa. Pozostałe prace finansowaliśmy z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Czy odnowiony zamek budzi większe zainteresowanie turystów?

Odczuwamy wzrost frekwencji. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że mamy dobre lata dla turystyki w Polsce, również z uwagi na to, że niektóre kierunki są uważane przez Polaków za niebezpieczne. Jednocześnie programy finansowe, z których korzystaliśmy, umożliwiły nam aktywniejszą akcję promocyjną. Bywa też tak, że zamknięcie obiektu na dwa lata ma nieoczekiwane działanie marketingowe, wynikające również z tego, że turyści są stęsknieni wycieczek do nieczynnego przez pewien czas obiektu. Zobaczymy, jak długo to potrwa. Przez miniony rok, od czasu otwarcia muzeum po renowacji, odwiedziło je około 165 tysięcy osób. Naszym statystykom wymykają się ci, którzy spacerowali po dziedzińcu i parku. Myślę jednak, że dzięki nim pierwszą liczbę można spokojnie podwoić.

Turyści pochodzą z Małopolski czy są też sygnały o zwiedzających, którzy przyjeżdżają z dalszych regionów, a nawet z zagranicy?

To zależy od miesiąca. Na ogół przeważają turyści z Małopolski i Śląska, zamek położony jest bowiem niedaleko Katowic i Sosnowca, a także jest ze Śląskiem bardzo dobrze skomunikowany. Natomiast w czasie wakacji przyjeżdżają turyści z całej Polski. Stosunkowo niedużą grupę stanowią zwiedzający zagraniczni.

Pieskowa Skała jest oddziałem Wawelu; czy jest możliwe sprzedawanie jej w pakiecie?

Moja obserwacja jest następująca: turystów zagranicznych jest w Polsce dużo, ale przez to spoczywamy na laurach. Okazuje się, że spora część z nich korzysta z tanich linii lotniczych obsługujących Kraków. Ci zaś – nie chciałbym nikogo urazić – są częstszymi bywalcami pubów niż muzeów. Jednocześnie turyści zainteresowani muzeami przyjeżdżają do Polski w formule turystyki grupowej. Za mało jeszcze jesteśmy nastawieni na turystów indywidualnych.

Sami uwielbiamy tę formę zwiedzania Europy i świata.

Tak. Tymczasem decydując się na turystykę grupową, jesteśmy zdani na biura podróży. Te zaś, żeby pozyskać grupy, startują w różnego rodzaju konkursach. By osiągnąć sukces, proponują niezwykle bogaty program – kalendarz dzienny jest wręcz napchany atrakcjami. Bywa tak, że grupy, o jakich mowa, przyjeżdżają do Pieskowej Skały. Oglądają ją jednak tylko z zewnątrz. Nie wchodzą do muzeów. Staramy się to zmieniać. Dlatego współpracujemy z takimi biurami podróży, które przywożą nam coraz więcej turystów. I są to biura zagraniczne.

Problem, o którym pan wspomina, nie dotyczy tylko Polski. W Czechach wszystko podporządkowane jest Pradze, na czym cierpi na przykład Czeski Krumlov.

To prawda. Staramy się brać pod uwagę konkurencję dużych ośrodków i mimo wszystko dawać sobie z nią radę.

Atrakcją są też lekcje muzealne.

Prowadzimy je od lat, ale po zakończeniu remontu zostały zintensyfikowane, ponieważ dysponujemy salą multimedialną.

I znakomitą internetową stroną.

To prawda. Przygotowaliśmy też kilka gier edukacyjnych, ale jest to swego rodzaju gadżet dołączony do programu, ponieważ zapraszamy dzieci do udziału w trzech rodzajach lekcji. Naszymi skromnymi siłami angażujemy uwagę tysiąca pięciuset uczniów rocznie. Dzieciom ze szkoły podstawowej opowiadamy o historii Pieskowej Skały, wpisując ją w dzieje Polski, a konkretnie te ich fragmenty, o których właśnie się uczą. Jeżeli są na etapie bitwy pod Grunwaldem, dowiadują się, że Piotr Szafraniec, właściciel Pieskowej Skały, pojechał na nią z zamku. Dla gimnazjalistów i licealistów przygotowujemy trudniejsze tematy – na przykład historię stroju. Odbywa się krótki wykład, a potem oglądamy eksponaty lub portrety, na koniec korzystając z komputerowej gry. Okazuje się, że młodzież lubi trudne zadania, nawet ta trudniejsza. Z nią też sobie radzimy.

Na czym polega wyjątkowość Pieskowej Skały?