Która gmina rozwija się najszybciej, kto osiąga najlepszą dynamikę, gdzie jest najwięcej pracujących na tysiąc mieszkańców, a który samorząd jest samodzielny finansowo? Na te miedzy innymi pytania odpowiada XIII „Ranking zrównoważonego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego 2016″, autorstwa Eugeniusza Sobczaka i Michała Staniszewskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Prezentacja raportu ogólnokrajowego oraz rankingu regionalnego odbyła się w Olsztynie w końcu lutego. Konferencję zorganizował urząd marszałkowski. Jej celem było pogłębienie wiedzy o oddziaływaniu władz lokalnych na gospodarkę regionu i roli władz samorządowych w kreowaniu pożądanych kierunków prowadzenia działalności gospodarczej w ich gminie czy też mieście.
Marszałek Gustaw Marek Brzezin nie ma wątpliwości, że zrównoważony rozwój wsi, miasteczek i miast jest zadaniem wszystkich samorządowców. Zrównoważony, czyli racjonalnie wykorzystujący obszar ekonomiczny, społeczny i środowisko naturalne. Badania nad zrównoważonym rozwojem gmin są prowadzone w Polsce od wielu lat, a wskaźniki, na podstawie których są opracowywane rankingi, obejmują lata 2003–2015.
W zestawieniu ogólnopolskim swój udział wyraźnie zaznaczyły dwa samorządy z Warmii i Mazur. – W dziesiątce laureatów wśród miast na prawach powiatu są dwa miasta, które awansowały do dziesiątki dzięki radykalnemu zwiększeniu wydatków na projekty inwestycyjne. To Szczecin i Olsztyn – podkreślił podczas prezentacji Eugeniusz Sobczak. Oba miasta zawdzięczają awans wysokiej aktywności i skuteczności w uzyskiwaniu pieniędzy z Unii na miejskie inwestycje.
W tej prestiżowej kategorii Olsztyn z 15. miejsca w 2014 roku awansował na drugą pozycję, tuż za Gliwicami (Szczecin na 10.). Jednocześnie samorząd Olsztyna w 2015 roku wydał na projekty inwestycyjne 6230 zł w przeliczeniu na mieszkańca, a lider – ok. 6 tys. zł.
Zdaniem autorów rankingu słabą stroną Olsztyna jest niski udział dochodów własnych (około 49 proc. w 2015 roku). Można zatem stwierdzić, że istotnym warunkiem utrzymania dobrej lokaty w przyszłości jest zwiększanie udziału dochodów własnych – wskaźnika samodzielności finansowej.