Żagań (Sagan) – dawna stolica księstwa ma wiele wspaniałych zabytków, jak barokowy książęcy pałac, potężny poaugustiański zespół klasztorny, jeden z największych na zachodzie Polski, czy kaplicę-replikę Grobu Pańskiego w Jerozolimie.
– Księstwo żagańskie zostało wyodrębnione w XIII wieku z księstwa głogowskiego – mówi „Rzeczpospolitej” regionalista Marian Ryszard Świątek, współpracując z Urzędem Miasta w Żaganiu. Istniało nieprzerwanie, nawet gdy okresowo nie miało właściciela, od 1274 roku do 1935, gdy władze III Rzeszy je skonfiskowały. Władali nim Piastowie śląscy, możne rody Habsburgów, saskie, pruskie, kurlandzki książę Piotr Biron i francuscy Talleyrandowie.
– Ostatnim prawowitym właścicielem księstwa żagańskiego był książę Howard de Talleyrand-Perigord, który zmarł samobójczą śmiercią w 1929 roku – dodaje Patrycja Erdman- specjalista ds. marketingu w Spółce Miejskiej Pałacu Książęcgo w Żaganiu. – Ale nadal żyją liczni potomkowie rodziny Talleyrandów, którzy nawet utworzyli we Francji stowarzyszenie „Les amis de Talleyrand”. Jego członkowie organizują konferencje historyczne i rodzinne spotkania w obiektach związanych z wybitnym francuskim politykiem i dyplomatą Karolem Maurycym Talleyrandem oraz jego rodziną. W czerwcu tego roku odwiedzili nasz pałac, należący w XIX wieku do księżnej Doroty de Talleyrand-Perigord, najsłynniejszej właścicielki Księstwa Żagańskiego.
Klasztor Augustianów
Historyczne źródła mówią, że intensywny rozwój Żagania rozpoczął się w wieku XIII. Wielki wpływ na rozwój miasta mieli także Augustianie, których sprowadził w 1284 roku Przemko Głogowski. Budowę swojej wspaniałej siedziby rozpoczęli za panowania następnego księcia Konrada II Garbatego. Na cały monumentalny kompleks klasztorny, rozbudowywany w ciągu następnych wieków, składa się kościół, klasztor, konwikt i spichlerz. W 2011 roku ten poklasztorny zespół zyskał status Pomnika Historii.
– Przez kilka stuleci cała okolica Żagania była pod wpływem Augustianów. Wszystko, co działo się tam w wymiarze religijnym i kulturalnym było przez nich inspirowane – mówi „Rzeczpospolitej” ks. prof. Jarosław Stoś. Pougustiański klasztor jest jednym z największych na ziemiach zachodnich Polski.