Półgęsek w parze z żurem i powidłami

– Produkty tradycyjne są częścią dziedzictwa kulturowego i stanowią własność regionu, w którym są wytwarzane – mówi Beata Krzemińska, rzeczniczka Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Specjałów takich nie brakuje także na Kujawach i Pomorzu. 67 z nich trafiło już nawet na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa.

Pierogi już czekają w kolejce

– Jedzenie jest ważną częścią naszej kultury. Dzięki wpisaniu potrawy na Listę Produktów Tradycyjnych przepis utrwala się, ponadto będzie przechodził z pokolenia na pokolenie z zachowaniem lokalnej tradycji oraz konkretnej receptury – zaznacza Beata Krzemińska. – Co więcej, informacje o nowym produkcie na liście pozwalają na wymianę doświadczeń, wytwarzanie danego produktu przez kilku lub kilkunastu wytwórców przestrzegających tych samych zasad – dodaje.

Korzysta na tym także region, bo dobry i znany produkt ma szanse przyciągnąć uwagę konsumentów z różnych części Polski.

Jakie specjały są wizytówką regionu? Dużą popularnością cieszą się półgęski wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych w 2006 roku.

– Kampania propagująca spożywanie gęsiny: „Kujawsko-pomorska gęsina na św. Marcina”, jest od kilku lat naszym sztandarowym przedsięwzięciem promocyjnym, znanym już w całym kraju – zaznacza rzeczniczka.

Kujawsko-Pomorskie słynie także z powideł śliwkowych i miodów z Doliny Dolnej Wisły, żuru kujawskiego, czarniny, kajmaku, białego sera, chleba na zakwasie, kujawskiej szynki świątecznej z kością czy baby drożdżowej. Na dotychczasowych wpisach na ministerialną listę z pewnością się nie skończy. W kolejce czeka już sześć kolejnych produktów z regionu kujawsko-pomorskiego. Są to karp nakielski, kartoflanka po kujawsku, kujawskie kluski ziemniaczane z białym serem, kujawskie pierogi z serem, kujawskie pierogi z kapustą i grzybami oraz poliwka kujawska.

W europejskiej sieci

Dołączą do ponad 1,5 tys. produktów z całej Polski, które są już na Liście Produktów Tradycyjnych. Liderem wśród województw z 207 specjałami jest Podkarpacie. Kolejne miejsca zajmują – idące łeb w łeb – Pomorze (174) oraz Małopolska (173).

Pomimo dużego bogactwa lokalnych smakołyków Kujawy i Pomorze nie doczekały się na razie ani jednego produktu z unijnym znakiem. Polska ma ich na swoim koncie w sumie 38, a najbardziej znane to np. oscypek i rogal świętomarciński. Wkrótce może do nich dołączy pierwszy produkt z Kujaw i Pomorza. Apetyt na unijny znak ma produkująca kajmak firma Polder z Łysomic. Kajmak – którego technologię opracowała na bazie staropolskich przepisów kuchni dworskiej – został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych prawie 20 lat temu.

Kujawsko-Pomorskie jest też jednym z dziesięciu regionów Polski, które należą do do Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego. W całej Europie w sieci są 43 regiony, a w nich prawie 1,5 tys. członków.

Idea europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego powstała w szwedzkim regionie Skania i na duńskiej wyspie Bornholm w 1995 roku. Sieć ma własne logo. Jest to biała czapka kucharza z nożem i widelcem po bokach na niebieskim tle, z napisem „Dziedzictwo Kulinarne” u góry i nazwą regionu na dole – przypominają w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Województwo dołączyło do sieci w 2011 roku. Ma tam 42 reprezentantów. Na początku kwietnia tego roku część z nich prezentowała swoje specjały podczas Toruńskiego Festiwalu Smaków, imprezy, która towarzyszyła Targom Turystycznym Wypoczynek 2016. Na stoisku można było znaleźć tradycyjne wędliny, wyroby mleczarskie, w tym sery owcze, ekologiczne mąki i makarony, kajmak, nalewki z kwiatu bzu czarnego, miody z Borów Tucholskich i sól ciechocińską. Potrawy i przekąski z gęsiny serwowała natomiast Fundacja Hodowców Polskiej Białej Gęsi – informuje portal poświęcony Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego.

Jak usłyszeliśmy w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego, produkty wpisane do Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego są świetnymi kandydatami na listę prowadzoną przez ministra rolnictwa. Kopalnią wiedzy na ich temat są także koła gospodyń wiejskich.

Na wystawach i targach

Kujawy i Pomorze wiedzą, jak wykorzystać potencjał swoich produktów tradycyjnych i regionalnych.

– Wiele przedsięwzięć służących przybliżaniu naszych tradycji, także kulinarnych, wpisanych jest na stałe do kalendarza imprez promocyjnych – zaznacza Beata Krzemińska. – Poprzez takie działania, jak festiwale smaków, targi, konkursy, pokazy wyrobu i degustacje produktów tradycyjnych, prezentacje wyrobów rękodzielniczych, obrzędów ludowych, strojów, folkloru, wzrasta świadomość własnego dziedzictwa kulturowego i kulinarnego społeczności – dodaje.

Samorząd promował produkty tradycyjne m.in. na Międzynarodowych Targach Rolno-Spożywczych Grüne Woche w Berlinie, a także podczas mistrzostw świata juniorów w szermierce w Bratysławie, na Święcie Regionów i Święcie Reformacji w Muhlberg w Niemczech, podczas Dni Polskich w Amsterdamie czy Dożynek Rejonowych w Solecznikach na Litwie.

Smaki kujawsko-pomorskie trafiły także do polskiego pawilonu podczas Światowej Wystawie Expo w Mediolanie w 2015 roku. A w kalendarzu promocyjnym na ten rok znalazły się jeszcze: prezentacja i degustacja produktów tradycyjnych podczas Dożynek Prezydenckich w Spale i Dożynek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, dwudniowych Targów Turystyczno-Ogrodnicze Lato na wsi w Minikowie, (zaczynają się już 7 maja), Smaków Regionów w ramach Polagra Food w Poznaniu czy konkursu na najlepszy produkt spożywczy Pomorza i Kujaw w Przysieku.