Nad Zalewem Szczecińskim można oglądać ciągnące na północ i wschód tysiące gęsi i kaczek. Sezon na obserwowanie ptaków w delcie Świny trwa cały rok. W ostatnich latach, gdy zimy są lekkie, coraz częściej zimują tu setki gęsi zbożowych, białoczelnych i gęgaw. Delta zaliczana jest przez ornitologów i „birdwatcherów”, czyli miłośników obserwowania ptaków, za ptasią ostoję o randze europejskiej. Stwierdzono tu obecność 240 gatunków ptaków, z czego 160 (w tym 38 wpisanych do polskiej Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych) zakłada nad Świną gniazda.
Sercem tej przyrodniczej enklawy, sąsiadującej z ruchliwym Świnoujściem i położonej niedaleko Szczecina, jest niewielka (2 ha) Kępa Karsiborska. To pierwszy w kraju ptasi rezerwat „społeczny”, zarządzany przez organizację pozarządową, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP). Ptaki można obserwować z wzniesionej na Kępie wieży widokowej lub specjalnie urządzonego ukrycia. Symbolem rezerwatu i przedmiotem szczególnej troski działaczy OTOP jest wodniczka, niewielki, żyjący na torfowiskach i podmokłych łąkach ptak śpiewający, zagrożony obecnie wyginięciem w skali globalnej. Jeszcze sto lat temu w Europie pospolity, dziś występuje właściwie jeszcze tylko w Polsce (25 proc. całej populacji), na Ukrainie i Białorusi. Lęgowiska wodniczki na Kępie Karsiborskiej – kilkadziesiąt samców śpiewających na ogólną liczbę ok. 12 tys. na świecie – to w Europie najdalej położona na zachód większa kolonia tego ptaka. Inne rzadkie i zagrożone gatunki żyjące na wyspach delty to m.in. kania rdzawa, błotniak łąkowy, derkacz i batalion.
Wyspy i cofki
Z wieży widokowej OTOP można obserwować ptaki, ale także po prostu podziwiać egzotyczny w okolicach dawno już zagospodarowanych przez ludzi krajobraz delty – szare wody i bezludne skrawki lądu, które porasta falująca jeziorna trzcina. Cały ten archipelag, między morzem a Zalewem Szczecińskim, od rzeki Piany na zachodzie po ujście Dziwny na wschodzie liczy łącznie 44 wyspy i wysepki, z których ok. 30 położonych jest w granicach lub przy granicy Polski. Sama delta Świny, wsteczna, stanowi osobliwość geograficzną na światową skalę. Delty rzeczne rozszerzają się ku morzu. Inaczej jest – co wynika ze szczególnie częstego tu zjawiska cofki, gdy wody Bałtyku wdzierają się w koryto rzeki, niosąc morski piasek – ze Świną. Jej delta jest najszersza nad Zalewem Szczecińskim, a zwęża się w pobliżu Świnoujścia.
Największą wyspą delty jest Karsibór, niegdyś część wyspy Uznam, w 1880 r. oddzielona od niej kanałem noszącym dziś nazwę Piastowskiego. Poprowadzono nim nowy, krótszy tor wodny ze Szczecina do Świnoujścia. W dawnej średniowiecznej wsi Karsibór, położonej na prastarym szlaku handlowym wiodącym wzdłuż wybrzeża Bałtyku, wznosi się kościół z XV w. przebudowany przed 200 laty przez jednego z najwybitniejszych pruskich architektów Karla F. Schinkla, z gotyckim ołtarzem i barokową amboną.
Turyści i wędkarze
Dziś osada jest letniskową dzielnicą Świnoujścia. Oprócz miłośników ptaków odwiedzają ją licznie wodniacy, wędkarze, amatorzy jazdy konnej, turyści na rowerach. Okoliczne wody znane są z obfitości płoci, okoni i leszczy, a także sandaczy. Na wyspie przybywa gospodarstw agroturystycznych, w tym specjalizujących się w wynajmowaniu koni wierzchowych. Zwiedzanie Karsiboru np. rowerem można połączyć z plażowaniem nad morzem odległym tylko o 7 km.
