Siódmy krzyżyk Lublina

W dokumencie wydanym 15 sierpnia roku 1317, Władysław, książę krakowski i sandomierski polecił Maciejowi, wójtowi z Opatowca lokację miasta Lublina na prawie magdeburskim (średniowiecznym prawie miejskim).

Nadał mieszczanom sto łanów ziemi. Określił uposażenie wójta dziedzicznego, zwalniając je od opłat na rzecz króla. Wyłączył mieszczan spod wszelkiej innej jurysdykcji poza miejską, pozostawiając im prawo apelacji do króla. Wieczyście zwolnił ich od ceł w posiadłościach królewskich, a na dwadzieścia lat – od wszelkich opłat i ciężarów. Pozostawił wójtowi prawo swobodnego rozporządzania wójtostwem: jego sprzedaży, zamiany, darowizny, cesji.

Przywilej lokacyjny dał miastu impuls do rozwoju i był prawem, na podstawie którego funkcjonowało aż do końca XVIII wieku.

Historycy podejrzewają, że Lublin mógł uzyskać prawa miejskie jeszcze za czasów Bolesława Wstydliwego, około 1257 roku, jednak tamten akt lokacyjny, jeśli był, nie zachował się. Natomiast oryginał dokumentu Władysława Łokietka znajduje się w lubelskim Archiwum Państwowym.

Dlatego w 2017 roku miasto z czystym sumieniem zamierza świętować 700-lecie. Plany są bogate – teatr, film, muzyka, literatura, grafika… reprezentowana będzie każda dziedzina sztuki.

– Program obchodów jest przygotowywany przez lubelskich artystów tak, aby to Lublin i jego mieszkańcy byli głównymi bohaterami wydarzeń Wielkiego Jubileuszu – mówi „Rz” Michał Karapuda, pełnomocnik prezydenta ds. 700-lecia. Wymienia przy tym kilka z wielu planowanych przedsięwzięć:

– SPEKTAKL MUZYCZNY NA OTWARCIE

Oparty o najważniejsze wydarzenia z historii miasta – opowie o nich lubelski bard Jan Kondrak, muzyką zajmie się Tomasz Momot, a do współpracy zaproszono miejscowych wokalistów, orkiestry i chóry. Premiera odbędzie 29 stycznia w Centrum Spotkania Kultur, by stać się oficjalnym otwarciem obchodów Wielkiego Jubileuszu 700-lecia.

– IMPROPOWIEŚCI LUBELSKIE

Pomysłodawcą i wykonawcą spektaklu opartego na lubelskich legendach są aktorzy teatralni i kabaretowi grupy Poławiacze Pereł Improv Teatr. Punktem wyjścia jest najsłynniejsza legenda lubelska „O Czarciej Łapie i Sądzie Diabelskim”.

– PRYWATNE ŚLEDZTWO KOMISARZA MACIEJEWSKIEGO

Spektakl plenerowy oparty na prozie Marcina Wrońskiego, opisującej kryminalne przygody tytułowego komisarza. Scenerią znów będzie Stare Miasto.

– SCENA LUBLIN

Całoroczny projekt przybliżający historię teatru w Lublinie, składający się m.in. z programu edukacyjnego dla dzieci i młodzieży, premierowego spektaklu w Teatrze Starym, w konwencji XIX-wiecznego przedstawienia teatralnego oraz publikacja książki „Scena Lublin” o najważniejszych lubelskich teatrach.

– KSIĄŻKI – DUMA LUBLINA

Trzy projekty dedykowane są lubelskiemu środowisku literackiemu: Książki – duma Lublina, Lublin w świecie – kolekcja tłumaczeń poetów lubelskich oraz Biblioteka Siedemsetlecia. Mają na celu popularyzację autorów lubelskich lub mocno z miastem związanych. Zakładają wydanie nowych dzieł, wznowienia lub tłumaczenia. Owi autorzy to m.in.: Zbigniew Fronczek, Bernard Nowak, Wojciech Pestka, Waldemar Michalski, Izabela Wlazłowska, Urszula Michalak, Łukasz Marcińczak, Bogusław Wróblewski, Józef Czechowicz i Józef Łobodowski.

– WIELKIE ŚWIĘTO LUBELSKICH DZIELNIC

Podsumowanie realizowanego od pięciu lat programu Dzielnice Kultury, na który składają się działania edukacyjne i animacyjne w 27 dzielnicach miasta, popularyzacja ich historii i dnia dzisiejszego, najważniejszych mieszkańców oraz zakładów przemysłowych. W każdej z dzielnic zaplanowano huczną (ale kulturalną) imprezę.

– ŚWIATOWY ZJAZD LUBLINIAN

Realizowany wspólnie ze środowiskami Polonii lubelskiej na całym świecie, odbędzie się w dniach 10-15 sierpnia 2017. Spodziewany przyjazd kilku tysięcy gości.

– PLENEROWE WIDOWISKO TEATRALNE

Opowieść o kilku wiekach historii Lublina reżyserowana przez Janusza Opryńskiego z muzyką lubelskiego kompozytora Rafała Rozmusa, w dekoracjach Jarosława Koziary.

– VOLTA

Na przyszły rok zaplanowano premierę nowego filmu Juliusza Machulskiego „Volta”. Jak zapowiada reżyser, miasto będzie jednym z bohaterów opowieści w typie – jak to u Machulskiego – komedii kryminalnej. Akcja ma toczyć się współcześnie, jednak zostanie przepleciona retrospekcjami – m.in. do wieku XIV, XVI, XX. Trup będzie się ścielił, ale tylko w wątkach historycznych.