Rada Ministrów przyjęła w środę 11 lipca 2018 roku projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą m.in. racjonalizacji zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego oraz wzmocnienia mechanizmów, które zwiększą bezpieczeństwo finansowe samorządów.

– Dzięki proponowanym zmianom będą mogły restrukturyzować swój dług. Jest to istotne nie tylko z punktu widzenia poszczególnych jednostek samorządowych, ale także całego państwa, gdyż wpłynie na zmniejszenie długu publicznego i kosztów jego obsługi – powiedziała Teresa Czerwińska, minister finansów.

Samorządy będą mogły restrukturyzować dług przez spłatę istniejącego zadłużenia nowym długiem o niższych kosztach obsługi. Będą mogły również wcześniej spłacić dług z własnych środków finansowych (np. nadwyżka budżetowa z lat poprzednich, środki ze zwrotu udzielonych pożyczek) lub wolnych środków z rozliczenia zaciągniętych zobowiązań. Pozwoli to na racjonalizację gospodarki finansowej przy jednoczesnym zmniejszeniu długu publicznego i kosztów jego obsługi.

Przy wyliczaniu indywidualnego wskaźnika zadłużenia się (art. 243) uwzględnione zostaną zobowiązania, które wywołują skutki ekonomiczne podobne do umowy pożyczki lub kredytu (np. niestandardowe instrumenty finansowe). Wszystkie wydatki na obsługę długu zostaną objęte limitem spłaty zadłużenia. Projekt zakłada również, że jednostki samorządu terytorialnego będą mogły zmieniać budżet i wieloletnią prognozę finansową w związku z realizacją projektów finansowanych z udziałem środków europejskich.

Samorządy będą musiały uzyskać opinię regionalnej izby obrachunkowej o możliwości spłaty zobowiązania, które wywołuje skutki ekonomiczne podobne do umowy pożyczki lub kredytu, co wzmocni proces monitorowania długu samorządów. Wolne środki zostaną wyłączone z reguły dotyczącej zrównoważenia budżetu, określonej w ustawie o finansach publicznych, aby samorządy nie zaciągały nadmiernych kredytów. Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2019 roku.