Coraz więcej chętnych na dodatki

Szacuje się, że w Polsce problem ubóstwa energetycznego dotyczy obecnie ok. 12 proc. gospodarstw domowych (a skala zjawiska jest niewspółmierna do skali ubóstwa dochodowego) – blisko 6 proc. Polaków jest ubogich energetycznie, ale nie dochodowo.

Jak wynika z raportu „Analiza ubóstwa energetycznego we wszystkich gminach województwa małopolskiego”, w którym pochylono się nad problemem nieco szerszej, problem ubóstwa energetycznego jest zróżnicowany lokalnie – istnieją gminy, w których zjawisko to dotyka większej liczby osób, i są takie, w których ten problem prawie nie występuje. Polityka energetyczna Polski do 2040 r. zakłada redukcję zjawiska o 30 proc., do poziomu maksymalnie 6 proc. Wśród głównych narzędzi walki z ubóstwem energetycznym wymienia się: termomodernizację budynków mieszkalnych oraz zapewnienie efektywnego i ekologicznego dostępu do ciepła. Jednak dane z miast wskazują, że problem póki co rośnie, a nie się zmniejsza.

Kto w 2023 roku mógł liczyć na dodatek gazowy?

W związku z mrożeniem cen energii w poprzednim roku tzw. dodatek osłonowy, który miał rekompensować rosnące ceny prądu, nie był wypłacany. Trudno więc ocenić obecną skalę zjawiska ubóstwa energetycznego. Dodatek osłonowy był wypłacany (jednorazowo) w 2022 r.

Czytaj więcej

Ceny Energii

Ceny prądu, gazu i ciepła będą nadal mrożone. Nowa większość chce otworzyć się na giełdę i wiatraki

Nowa koalicja rządząca złożyła projekt mrożenia cen prądu, gazu i ciepła. Ceny i limity będą tożsame z tegorocznymi, ale tylko przez 6 miesięcy. Koszt mrożenia to 16,5 mld zł.

Pewną miarą problemu mogą być wnioski o refundację podatku VAT dotyczące opłat za gaz. W ubiegłym roku miasta realizowały wypłatę tzw. dodatku gazowego wprowadzonego ustawą z 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. O refundację mogły ubiegać się osoby, które używały gazu dla celów grzewczych oraz spełniały kryterium dochodowe, które dla gospodarstw jednoosobowych wynosiło netto 2100 zł miesięcznie, a dla gospodarstw wieloosobowych 1500 zł. Zapytaliśmy wybrane miasta o skalę problemu.

Jak informuje nas biuro prasowe miasta Poznań, w 2023 r. złożono 1373 wnioski o przyznanie refundacji. Rozpatrzono 1317 wniosków, z czego w przypadku 849 spraw przyznano świadczenie, natomiast w przypadku 468 odmówiono przyznania prawa do refundacji. – Powodem odmowy przyznania refundacji było przekroczenie kryterium dochodowego, brak zgłoszenia źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, przedstawienie faktur z prognozowanym, a nie rzeczywistym zużyciem paliwa gazowego, ubieganie się o refundację na mieszkanie, którego się nie zamieszkiwało – wyjaśnia biuro prasowe miasta. Obecnie mieszkańcom Poznania z tytułu refundacji podatku VAT wypłacono kwotę 177 634,61 zł. Z kolei w przypadku Lublina wszystkich wniosków o wypłatę refundacji podatku VAT za gaz w 2023 r. wpłynęło 866, pozytywnie rozpatrzone zostały 553 (na kwotę ok. 128,8 tys. zł). Wypłata dodatku gazowego została przedłużona na okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r.

Miejskie świadczenia ukierunkowane były właśnie na kwestie wsparcia rachunków za ogrzewanie – i tak Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi w 2023 r. wypłacało dodatki elektryczne. Wnioski o wypłatę dodatku elektrycznego można było składać od 1 grudnia 2022 r. do 1 lutego 2023 r. Dodatek ten przysługiwał gospodarstwom domowym, dla których główne źródło ogrzewania mieszkania czy domu było zasilane energią elektryczną. Do Centrum wpłynęło 8946 wniosków o wypłatę takiego dodatku.

Kolejki chętnych na dodatki osłonowe

Jak wspomniano, wypłata dodatków osłonowych została wstrzymana w ub.r. Mimo że formalnie wciąż nie są one jeszcze wypłacane, już teraz w urzędach miast tworzą się kolejki chętnych. Jak informuje nas biuro prasowe miasta Poznania, wnioski są przyjmowane od stycznia br. Obecnie złożono 2703 wnioski o to świadczenie. Dla porównania, w 2022 r. o to świadczenie złożono łącznie 25 843 wnioski. Wypłacono dodatki na kwotę 12 593 883,50 zł. Z kolei do Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi do 31 stycznia 2024 r. zostało złożonych 2925 wniosków o wypłatę dodatku.

Po 30 czerwca 2024 r., kiedy – wszystko na to wskazuje – obecny rząd odmrozi ceny energii, skala i zasięg dodatków mogą ulec zmianie. Resort klimatu i środowiska zapewnia, że pracuje nad zmianami w prawie, by pomóc możliwie jak najszerszej grupie potrzebujących. Szczegółów jednak jeszcze nie znamy.

Ceny energii zamrożone na pół roku

Pomimo względnej stabilizacji na rynkach nośników energii Polska zaczęła 2024 r. w trybie zarządzania kryzysowego w obszarze walki z ubóstwem energetycznym.