Wspieranie zrównoważonej mobilności miejskiej to element transformacji w kierunku gospodarki zeroemisyjnej. Miasta w Polsce Wschodniej mają szansę wykorzystać możliwości, jakie stwarza bycie częścią Unii Europejskiej i przyczynić się do realizacji jednego ze wspólnych celów polityki spójności, jakim jest bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa. To również nasz cel na przyszłość.

Dobre praktyki

Za ideą zrównoważonej mobilności miejskiej stoi łatwe i wygodne przemieszczanie się po obszarach miejskich, ale bez własnego samochodu. Przede wszystkim pieszo, rowerem czy za pomocą zeroemisyjnego transportu zbiorowego. Jest to szansa dla współczesnych miast, aby zapewnić mieszkańcom sprawny, nowoczesny, komfortowy, bezpieczny, dostępny i ekologiczny transport publiczny. Oprócz większej wygody osiągamy zmniejszenie hałasu, poprawę jakości powietrza i ochronę środowiska, co ma wyjątkowe znaczenie w obliczu walki z postępującymi zmianami klimatu. O korzyściach z realizacji projektów z Funduszy Europejskich przekonali się m.in. mieszkańcy Lublina, gdzie przebudowano jedną z ważnych arterii, by stała się ona bardziej przyjazna dla transportu zbiorowego. Teraz droga do dworca PKP jest znacznie krótsza. Budowa nowych odcinków trakcji trolejbusowej pozwoliła też objąć siecią ekologicznego transportu rozleglejsze tereny miasta. Również osoby podróżujące na co dzień po Olsztynie odczuwają korzyści z rozbudowy sieci tramwajowej, budowy buspasów czy ścieżek rowerowych. Co więcej, dzięki węzłowi przesiadkowemu komunikacji miejskiej przy dworcach PKP i PKS, łatwiej jest poruszać się na większe odległości, pomiędzy miastami.

Fot. UM Lublin/ Biuletyn eFEkty nr 7/56, czerwiec 2022

Fot. UM Lublin/ Biuletyn eFEkty nr 7/56, czerwiec 2022

Nowa szansa dla miast dużych i małych

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, podobnie jak wcześniej Program Polska Wschodnia 2014-2020, umożliwia realizację idei zrównoważonej mobilności w miastach znajdujących się w województwach lubelskim, podkarpackim, podlaskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim i – od perspektywy UE 2021-2027 – w regionalnej części województwa mazowieckiego.

Nabór projektów dla największych miast otwarto w lipcu, zaś od września br. propozycje w konkursie projektów będą mogły złożyć miasta średnie, które borykają się z problemami społeczno-gospodarczymi.

Za organizację obu naborów odpowiada Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Co umieścić w projekcie?

Miasta mogą starać się o wsparcie kompleksowych projektów obejmujących m.in. zakup nowoczesnych, zeroemisyjnych tramwajów, trolejbusów lub autobusów. Istnieje również możliwość budowy, przebudowy lub modernizacji niezbędnej infrastruktury transportowej, takiej jak: stacje ładowania pojazdów elektrycznych lub tankowania wodoru, linie oraz pętle tramwajowe, trolejbusowe czy autobusowe. Dzięki programowi powstaną też nowe elementy przydatne dla każdego podróżującego po mieście: przystanki, wysepki oraz centra przesiadkowe. Co więcej, program umożliwia dostosowanie tych obiektów do potrzeb osób z ograniczoną zdolnością poruszania się i osób z niepełnosprawnościami.

Fot. Robert Robaszewski

Fot. Robert Robaszewski

Elementem kompleksowego projektu mogą być inwestycje w infrastrukturę sprzyjającą ruchowi pieszemu i rowerowemu. Taka infrastruktura jest potrzebna zwłaszcza w centrach miast. Można sfinansować: budowę bezpiecznych ciągów rowerowych i pieszo-rowerowych, w tym modernizację stojaków, wiat rowerowych i stacji samoobsługowej naprawy rowerów. Takie inicjatywy nie tylko promują ekologiczne formy mobilności, ale jednocześnie ograniczają ruch indywidualnych samochodów.

Dofinansowane będzie także wykorzystanie nowoczesnych technologii (ITS) do zarządzania ruchem w mieście i planowania podróży (dynamiczna informacja pasażerska, mobilne bilety, integracja opłat za przejazd różnych przewoźników itp.).

Najważniejsze to mieć plan

Planowanie mobilności miejskiej, przyjaznej dla mieszkańców, stanowi wyzwanie. Dlatego w ramach konkursu mniejsze miasta mogą sfinansować i ten proces. Mowa tu przede wszystkim o tzw. Planach Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP[1]), które dla samorządów stanowią długoterminową strategię. Pokazują one, co należy zrobić, aby osiągnąć zrównoważoną mobilność oraz jak te działania wprowadzić w życie. SUMP-y nie tylko są tworzone dla społeczności lokalnej, ale także powstają z jej udziałem. Są to tzw. dokumenty żyjące, podlegające stałej obserwacji i dostosowaniu do zmieniających się potrzeb mieszkańców. Dlatego samorządy, które już opracowały podobne dokumenty, mogą je zaktualizować dzięki wsparciu programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.

Po więcej informacji na temat wsparcia w programie zapraszamy na stronę www.fepw.gov.pl.

[1] SUMP to skrót od angielskiej nazwy tych dokumentów, tj. „Sustainable Urban Mobility Plan”

Materiał Promocyjny