Jak samorządy wykorzystują nowoczesne technologie? AI puka do urzędów nieśmiało

„Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2025 r.” to publikacja Głównego Urzędu Statystycznego, która przedstawia sytuację z zeszłego roku. Spora część raportu poświęcona jest temu, w jaki sposób jednostki administracji publicznej – w tym samorządowej – korzystały z nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. W raporcie opisano, jak nowoczesna technologia pomaga w pracy samych urzędów oraz jakie usługi i udogodnienia dostępne były dla mieszkańców.

Czy urzędy samorządowe są nowoczesne?

Co drugi pracownik urzędu marszałkowskiego i co piąty urzędu gminy miał w 2024 roku służbowy laptop z dostępem do internetu.

Najwięcej pracowników administracji publicznej (czyli rządowej i samorządowej) wyposażonych w urządzenia przenośne było w województwie mazowieckim (45 proc.), natomiast najmniej – w świętokrzyskim i podkarpackim (odpowiednio 12 proc. i 18 proc.). Pracownicy korzystali głównie z poczty służbowej, ale siedmiu na dziesięciu miało dostęp do dokumentacji służbowej oraz mogło wykorzystać aplikacje wewnętrzne przeznaczone dla danej jst.

Wewnętrzna sieć (intranet) działała w większości urzędów, ale nie we wszystkich. Miało ją 62 proc. gmin, 78 proc. urzędów powiatowych i wszystkie urzędy marszałkowskie. Niestety tylko w co piątej instytucji służyła także obsłudze klienta.

Czytaj więcej

Ranking Samorządów

Cyfrowe bezpieczeństwo samorządów mocno kuleje. „Wrażliwy fragment infrastruktury”

Lokalna administracja jest dziś jednym z najsłabszych i najbardziej narażonych na ataki ogniw cyb...

Najwyższy odsetek jednostek administracji publicznej posiadających intranet odnotowano w województwie śląskim (79 proc.), najniższy natomiast – w kujawsko-pomorskim (53 proc.). We wszystkich województwach intranet wykorzystywano najczęściej do wymiany danych pomiędzy wydziałami urzędów.

Większość samorządów korzysta z elektronicznego zarządzania dokumentami (EZD), choć najczęściej jest to system dodatkowy przy tradycyjnym (prowadzeniu archiwum dokumentów papierowych). EZD jako podstawowy sposób dokumentowania przebiegu załatwiania i rozstrzygania spraw różnił się znacznie pomiędzy jednostkami administracji rządowej i samorządowej – w 2024 r. było to odpowiednio 87 proc. i 35 proc. jednostek korzystających z EZD.

W zeszłym roku co trzecia gmina i co drugi urząd marszałkowski korzystały z systemu e-doręczenia. Wiele samorządów wciąż nie miało przyjętej strategii udostępniania informacji publicznych. Przyjęły ją prawie co czwarta gmina i co trzeci urząd powiatowy.

Na ile samorządy są przyjazne dla mieszkańców?

GUS przypomniał, że wiele instytucji państwowych i urzędów prowadzi elektroniczne rejestry w celu zapewnienia publicznego, jawnego i bezpłatnego dostępu do bazy danych. Korzystać z nich mogą obywatele, wszystkie urzędy oraz organy administracji państwowej. Stanowią źródło oszczędności pieniędzy i czasu dla użytkowników. Mogą być udostępniane na dedykowanym portalu, stronie internetowej urzędu, w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) oraz na stronie Centralnego Repozytorium Informacji Publicznej (dane.gov.pl).

Spośród dostępnych rejestrów publicznych wymienić można: CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, Księgi wieczyste online, Krajowy Rejestr Sądowy i wiele innych. Niespełna połowa urzędów administracji publicznej udostępniła online dane z rejestrów publicznych lub innych zasobów danych. Przy czym częściej robiły to urzędy marszałkowskie (63 proc.), rzadziej – powiaty (56 proc.) i gminy (43 proc.).