Tak wygląda obraz przemysłu czasu wolnego w Wielkiej Brytanii. W Polsce ta stosunkowo nowa branża nie ma w budżecie własnej kategorii, co nie znaczy, że ona u nas nie istnieje. Przeciwnie, istnieje i ma się całkiem dobrze. Mogłaby lepiej, gdyby władze – również władze samorządowe – miały świadomość, jak bogaty jest ten mieszek, do którego można sięgnąć. I przede wszystkim – jak ważny.
Kilka dni temu przysłuchiwałem się dyskusji analityków zastanawiających się, z czego w najbliższych latach mógłby się wziąć wzrost gospodarczy w Europie. Europie, która jest dzisiaj niczym stary kocur, zadowolona ze swojego stanu posiadania i – jak mówił w słynnej restauracji „Sowa i Przyjaciele” premier Morawiecki – siedzi „w swoich głębokich fotelach” i ma „nakumulowane tego kapitału tyle, że możesz ich tam w d**ę pocałować”. Konkluzja dyskusji analityków okazała się dla Starego Kontynentu smutna – niewiele jest dziedzin, w których Europejczycy mogliby prześcignąć dynamicznych, wiecznie głodnych sukcesu Amerykanów lub mieszkańców Azji. Bo o ile tamci są wiecznie głodni sukcesu, o tyle syte europejskie kocury chcą konsumować owoce setek lat akumulowania kapitału.
Ten pogląd wydaje mi się prawdziwy. Ale być może oznacza to, że jest jednak dziedzina, która może napędzać rozwój Europy – właśnie przemysł czasu wolnego. Może właśnie u nas ta branża ma szansę dynamicznie się rozwinąć i stać się kołem zamachowym rozwoju naszego kontynentu w drugiej połowie XXI wieku. Bo wolnego czasu Europejczycy już dzisiaj mają naprawdę dużo. Według najnowszych badań w Polsce w ciągu tygodnia pracujemy średnio 40,5 godziny, europejska średnia jest jeszcze niższa, bo niewiele przekracza 37 godzin, a na przykład w Holandii wynosi zaledwie 30,5 godziny. W porównaniu z Azją – błogie lenistwo. W Chinach w ciągu tygodnia trzeba przepracować 44 godziny, w Singapurze i Hongkongu 48, a w Indiach aż 60 godzin. Czas poświęcany pracy będzie się zresztą w Europie kurczył. Automatyzacja i digitalizacja wkracza w nasze życie coraz szybciej i coraz odważniej, więc można być pewnym, że praca zarobkowa będzie zajmowała w naszym życiu coraz mniej czasu, za to rozrywka coraz więcej. Nie jest to bajanie futurysty, bo ten proces przecież już się dzieje.
I to jest pole do popisu dla samorządów. Mądre inwestycje w tej dziedzinie będą owocowały w przyszłości, ale pierwsze owoce mogą wydawać już teraz. Specjaliści podkreślają, że budowa infrastruktury przemysłu czasu wolnego wymusza konieczność współpracy gmin. Przykład najprostszy i już dobrze się u nas sprawdzający to budowa ścieżek rowerowych, które jeśli mają mieć sens, to muszą łączyć interesujące miejsca w kilku gminach. I bardzo często łączą. Sprawdza się to również w przypadku budowy basenów, które nie muszą służyć mieszkańcom jednego tylko miasta, ale również sąsiednich miejscowości. Tym bardziej dotyczy to inwestycji w takie przedsięwzięcia, jak budowa parków rozrywki, skansenów, stoków narciarskich, zagospodarowywania rzek dla wodniaków…
Przemysł czasu wolnego to nie tylko obiekty sportowe i rekreacyjne. To również infrastruktura kulturalna – kina, sale widowiskowe i koncertowe, muzea, teatry (dlaczegóż by nie?) czy parki naukowe. Centrum „Kopernika” jest wspaniałym obiektem, ale wcale nie musi być jedyne. Z powodzeniem podobne centrum może powstać również na przykład w Pile, Słupsku czy Zielonej Górze. Jego stworzenie dla jednego miasta może być zbyt kosztowne, ale gdyby było to wspólne przedsięwzięcie kilku okolicznych gmin? Tej współpracy samorządów mamy ciągle zbyt mało i ciągle potrzebujemy go więcej. Bo dzięki współpracy nie tylko możemy więcej zrobić, ale również efektywniej tworzyć kapitał społeczny, a w rezultacie lepiej i szybciej się rozwijać.
