Specyficzna sytuacja w regionie śląskim (przekroczenia stężeń pyłu zawieszonego i benzoalfapirenu na obszarze całego województwa) powoduje, że połowa wszystkich środków, jakimi dysponuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jest kierowana na ochronę atmosfery.
Jak podkreśla Karol Majewski z biura zarządu WFOŚiGW w Katowicach, na dofinansowanie zadań z tego zakresu fundusz przeznacza rocznie od stu kilkudziesięciu do ponad dwustu milionów złotych. Fundusz udziela gminom dotacji na programy ograniczenia niskiej emisji. Uczestniczy w nich teraz aż 79 gmin. – Podpisaliśmy z samorządami 277 umów o dofinansowanie – podkreśla Majewski. W tym roku WFOŚiGW w Katowicach uruchomił program pilotażowy „Dofinansowanie zadań realizowanych przez mieszkańców województwa śląskiego na rzecz ograniczenia niskiej emisji”. Program ten cieszył się ogromnym zainteresowaniem, o czym świadczy liczba 1546 złożonych wniosków. Najwięcej złożyli mieszkańcy Katowic – 81 wniosków, Tychów i Pszczyny – po 73 wnioski, w dalszej kolejności Gliwic – 60 wniosków i Rybnika – 54. Łączny koszt zadań zgłoszonych przez wnioskodawców wyniósł 50,5 mln zł.
– Oznacza to, że z terenu województwa zniknie 750 starych kotłów lub pieców opalanych węglem niskiej jakości, o sprawności ok. 30–35 proc. Zastąpione one zostaną pompami ciepła, kotłami opalanymi gazem lub biomasą albo też kotłami opalanymi węglem – ekogroszkiem, który będzie spalany w kotłach nowej generacji, o wysokiej sprawności energetycznej. Wszyscy wnioskodawcy, którzy przeszli pozytywnie ocenę formalną wniosku, a którzy likwidują stare „kopciuchy”, uzyskają wsparcie dotacyjne – podkreśla Majewski.
Tysiące pieców do wymiany
Rybnik, w sezonie grzewczym jedno z najbardziej zanieczyszczonych miast województwa, na działania poprawiające jakość powietrza w latach 2015–2018 przeznaczy w sumie 75 mln zł. – W kwocie tej zawierają się ekodotacje dla mieszkańców oraz działania inwestycyjne obejmujące głównie termomodernizacje i zmiany źródeł ogrzewania budynków miejskich – podkreśla Agnieszka Skupień, asystentka prezydenta Rybnika.
Jeżeli chodzi o same dotacje dla mieszkańców na ekoinwestycje, to w dwóch ostatnich latach (2016 i 2017) Rybnik przeznaczył na ten cel blisko 11 mln zł, a promowane są rozwiązania najbardziej efektywne. Dostępne są już wnioski o dotacje na ekoinwestycje, które realizowane będą w przyszłym roku (będą przyjmowane od 2 stycznia 2018 r.). W budżecie miasta na ten cel zarezerwowanych jest ponad 5 mln zł. – Dotacje cieszą się ogromnym zainteresowaniem, w 2017 r. nabór wniosków zakończył się w połowie lutego ze względu na wyczerpanie puli środków – złożonych zostało 485 wniosków – podkreśla Skupień.
Według szacunków gminy Zabrze (drugiego miasta śląska z problemem niskiej emisji) na wymianę czeka ok. 970 pieców węglowych na terenie miasta. Obecnie mieszkańcy mogą liczyć na dotację wysokości do 60 proc. poniesionych nakładów finansowych, lecz nie więcej niż 3 tys. zł dla jednego lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub budynku jednorodzinnym.
