Takich wyników mogą pozazdrościć kolejne w rankingu – mazowieckie (18,2) i dolnośląskie (9,4). Zeszłoroczna średnia krajowa nie imponuje – nieznacznie przekroczyła 8 przejazdów. Przeciętna europejska przekracza 20. Jednak do rekordzistów Europy, Szwajcarów, droga wciąż bardzo daleka – tam obywatel jeździ koleją średnio ok. 70 razy w roku.

Pomorskie jest drugie, po Mazowszu, jeśli idzie o łączną liczbę odprawionych pasażerów – w ubiegłym roku ich liczba wzrosła o ponad 2 mln, by przekroczyć 57 mln.

CZYTAJ TAKŻE: W poszukiwaniu pomorskiej codzienności

– Pomorskie jest rekordzistą w wykorzystaniu kolei, ale głównie ze względu na Szybką Kolej Miejską, która łączy miasta aglomeracji trójmiejskiej – zauważa Karol Trammer, redaktor naczelny i wydawca dwumiesięcznika „Z biegiem szyn”. – Za to należy się pochwała, jednak na prowincji województwa widać problemy – część linii pozostaje nieczynna i nie ma planów ich odtworzenia, a na istniejących trasach oferta nie jest zbyt atrakcyjna.

Przykładem, który przytacza Karol Trammer, jest nieczynna linia do Bytowa – miasta powiatowego. – Linia dochodzi do większej, modernizowanej ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego linii Szczecinek-Słupsk, jednak przy pracach budowlanych odcięto nieczynne tory do Bytowa. Plan modernizacji nie uwzględnił ich istnienia. Takimi metodami pogłębiamy kryzys kolei.

Pierwszy taki odcinek

Przed kilkoma laty trójmiejska SKM-ka wydłużyła się o nową linię. Zaczęło się w 2010 r. od powołania Pomorskiej Kolei Metropolitalnej – spółki samorządu województwa, zajmującej się infrastrukturą kolejową. W efekcie, w latach 2013-15, powstał nowy odcinek miejskiej kolejki – od Gdańska Wrzeszcza do Gdańska Osowy. Zbudowano go w miejscu korytarza po odcinku istniejącej w latach 1914-1945 Kolei Kaszubskiej (Gdańsk Wrzeszcz – Stara Piła).

CZYTAJ TAKŻE: Pomorskie innowacje na topie

– Udało się nam wybudować 18 km zupełnie nowej linii kolejowej, z ośmioma przystankami oraz najnowocześniejszymi w Polsce systemami sterowania ruchem i bezpieczeństwa na kolei. Satysfakcja jest tym większa, że to pierwsza od prawie 40 lat wybudowana od podstaw linia kolejowa w Polsce oraz pierwsza w naszym kraju linia wybudowana nie przez PKP, lecz przez samorząd wojewódzki – podkreślał wówczas Mieczysław Struk, marszałek województwa.

Pociągi ruszyły 1 września 2015 roku. Przewozy na samorządowej trasie realizuje PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście (spółka, której głównym udziałowcem jest PKP SA, zawiaduje pozostałą częścią trójmiejskiej kolejki) oraz Przewozy Regionalne.

– To pokazuje, że samorządy, dzięki funduszom unijnym, są w stanie odbudować linię kolejową bez oglądania się na PKP Polskie Linie Kolejowe (spółka PKP zajmująca się infrastrukturą – red.) – podsumowuje Karol Trammer.

CZYTAJ TAKŻE: Kolej aglomeracyjna przyspiesza w Krakowie

PKM zyskuje na popularności. W pierwszym roku działalności przewiozła 2 mln osób, w roku 2017 – 3 mln, a 3 kwietnia 2019 roku do jednego z pięciu pociągów jadących tą trasą pomiędzy godz. 14 a 15 wsiadł dziesięciomilionowy pasażer.

Łącznie w 2018 roku Szybka Kolej Miejska w Trójmieście przewiozła ponad 42 mln osób.

Plan 2020+

PKP Polskie Linie Kolejowe zapowiadają tymczasem prace nad usprawnieniem połączeń w województwie. Dokumentacja przygotowawcza zostanie dofinansowana z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego.

Projekty dotyczą poprawy przepustowości na linii Reda – Hel (zwiększenie liczby pociągów m.in. dzięki budowie mijanek, dobudowie drugiego toru na odcinku Reda – Władysławowo i Jastarnia – Hel oraz elektryfikacji linii), rewitalizacji odcinków Lipusz – Kościerzyna i Lipusz – Bytów (co pozwoli na powrót pociągów z Bytowa, przez Lipusz i Kościerzynę do Trójmiasta), rewitalizacji i elektryfikacji linii kolejowej na odcinku Lębork – Nowa Wieś Lęborska (co umożliwi wydłużenie relacji pociągów SKM do Nowej Wsi Lęborskiej), a także włączenia północnych dzielnic Gdyni oraz gminy Kosakowo w system kolei aglomeracyjnej (analizowane będzie nowe połączenie na trasie Gdynia – Rumia – Gdynia Port Oksywie – Kosakowo – Mosty/Mechelinki).

CZYTAJ TAKŻE: Łódzkie: kolej schodzi do podziemia

Na ekspresowe zmiany trudno jednak liczyć – opracowanie dokumentów planowane jest do końca 2020 roku.