Najstarszym ogrodem botanicznym jest ten należący do Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Został założony w 1783 roku i od ponad dwustu lat odgrywa dużą rolę w rozwoju nauki i kultury jako miejsce badań, inspiracji artystycznych oraz „żywe muzeum” flory świata. – Od początku swego istnienia pełni funkcje naukowe i edukacyjne. Od XIX w. jest głównym centrum botanicznym na ziemiach polskich – opowiada dr Maria Lankosz-Mróz, botanik z Ogrodu Botanicznego UJ. Ponad 40 lat temu krakowskie ogród został wpisany do rejestru zabytków Krakowa jako cenny obiekt przyrodniczy oraz pomnik nauki polskiej, sztuki ogrodniczej i kultury.
Cenny zabytek
– Rocznie ogród odwiedza ok. 100 tys. gości, prowadzimy tu zajęcia dydaktyczne i edukacyjne dla dzieci i młodzieży, organizujemy także liczne imprezy kulturalne – wystawy, koncerty itp. To również miejsce rekreacji czy rehabilitacji dla pacjentów z pobliskich szpitali oraz dzieci niepełnosprawnych z okolicznych ośrodków – wylicza dr Maria Lankosz-Mróz.
Wstążka krakowska w ogrodzie botanicznym UJ / fot. Maria Lankosz-Mróz
Obecnie obszar Ogrodu Botanicznego UJ obejmuje teren ok. 10 ha, na których mieszczą się cenne kolekcje roślin gruntowych oraz trzy kompleksy szklarni. Są w nich m.in.największe w polskich ogrodach botanicznych kolekcje sagowców i storczykowatych. Sagowce to rzadkie i chronione rośliny występujące w tropikalnych lasach – niektóre z egzemplarzy liczą sobie ponad 160 lat. Początki kolekcji storczyków sięgają XIX wieku – do dziś rosną egzemplarze przywiezione w tych czasach przez ówczesnego inspektora, sławnego podróżnika, Józefa Warszewicza z wypraw do Ameryki Południowej. Kolekcja liczy w tej chwili około 500 gatunków i odmian storczyków tropikalnych. Od lat 50. XX w. mieści się w szklarni zwanej Holenderka, zmodernizowanej w roku 2016.
Przebudowa szklarni zimowej / fot. Maria Lankosz-Mróz