Śmierć Kościoła czy zmartwychwstanie? „Te obrazy mną wstrząsnęły”

Bodaj największy wstrząs w ostatnich latach w polskim teatrze przyniosła „Klątwa” w stołecznym Teatrze Powszechnym w reżyserii Olivera Frlijicia. Chorwacki reżyser przeniósł treść dramatu Stanisława Wyspiańskiego o księdzu – który ma nieformalną rodzinę, a ofiarą tego układu staje się napiętnowana kochanka – we współczesność. Podjął też temat seksualnego molestowania przez księży, które nie spotyka się w praktyce ze zdecydowaną postawą hierarchów tolerujących niemoralnych księży. Największe kontrowersje wzbudziła w spektaklu symboliczna scena fellatia figury Jana Pawła II.

Również w warszawskim Teatrze Powszechnym miała ostatnio miejsce premiera przedstawienia „Radio Mariia”, wyreżyserowanego przez ukraińską reżyserkę Rozę Sarkisian. To prowokacyjny spektakl o obchodzonej w 2037 r. 15. rocznicy upadku Kościoła katolickiego. Powszechny „przechwycił” formułę Radia Maryja i zawirusował ją radykalnymi, lewicowymi pomysłami. Prezenterzy tytułowego radia zawiadamiają o ucieczce księży, hierarchów, a także ludzi mediów „oskarżonych o przestępstwa”.

Czytaj więcej

Kultura

Trzęsienie ziemi w warszawskich teatrach. Ważne zmiany

Monika Strzępka zastąpi Tadeusza Słobodzianka w Dramatycznym, zaś Maciej Kowalewski Tomasza Dutki...

Z kolei autorskie przedstawienie Beniamina M. Bukowskiego „Arianie” w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie oparte jest na pomyśle, by skonfrontować język kontrreformacji z obecną retoryką ludzi Kościoła, m.in. z wypowiedzią arcybiskupa krakowskiego Marka Jędraszewskiego na temat LGBT.

Tymczasem w sobotę 5 lutego odbyła się w Teatrze Polskim w Poznaniu premiera „Śmierci Jana Pawła II” w reżyserii Jakuba Skrzywanka, wcześniej asystenta Frlijicia przy „Klątwie”.

Punkt wyjścia był następujący: 2 kwietnia 2005 r. o 21.37 osobisty papieski lekarz Renato Buzzonetti stwierdził zgon Jana Pawła II. W jednej chwili całe życie społeczne i kulturalne stanęło w miejscu. Tysiące ludzi wyszło na ulice, zatrzymały się samochody i komunikacja miejska, kibice przerwali rozgrywki ligowe. Najważniejszymi słowami tamtych dni stały się „Santo Subito!” (Święty natychmiast!). Spektakl jest oparty na dokumentacji medycznej i wspomnieniach najbliższych współpracowników, w tym Stanisława Dziwisza. Inspiracją jest między innymi film Alberta Serry „Śmierć Ludwika XIV”. Dramaturgia – Paweł Dobrowolski.

– Pierwszym impulsem, który skłonił mnie do stworzenia spektaklu, było pytanie, co my dziś pamiętamy o Janie Pawle II, ważnej przecież postaci, w Polsce fundamentalnej, ale coraz częściej krytycznie ocenianej – mówi reżyser. – Osobiście utkwił mi w pamięci obraz z ostatnich dwóch mszy papieża z 27 i 30 marca 2005 r., gdy już niemogący mówić był jeszcze pokazywany w oknie papieskim. Oglądałem to, mając 13 lat, i byłem wtedy osobą, która nigdy wcześniej nie spotkała się z takim cierpieniem i śmiertelną chorobą. Te obrazy mną wstrząsnęły. Chciałem ostatnio opowiedzieć o cierpieniu. Zastanawiałem się nad tematem. Również dlatego, że z powodu Covid-19 musiałem pożegnać kilka mi bliskich osób, także z powodu depresji, która zbiera okropne żniwo. Zapamiętałem zdanie wypowiedziane przez premiera Morawieckiego w rocznicę wprowadzenia lockdownu o tym, że wobec śmierci wszyscy jesteśmy równi. To nie jest przecież prawdą, ponieważ w opinii wielu katolicki Bóg coraz bardziej wyklucza, a na opiekę zdrowotną mogą liczyć tylko ci, których stać na prywatną.

Czytaj więcej

Społeczności lokalne

Samorządowe wsparcie dla twórców. Nie tylko na czas pandemii

Twórcy z takich dziedzin jak literatura, muzyka, sztuki wizualne, taniec i teatr mogą ubiegać się...

Ważną rolę w tworzeniu spektaklu odegrała analiza lekarska (konsultant medyczny dr Michał Błoch) z zakresu medycyny paliatywnej oraz ceremoniału Ordo Exsequiarum. Spektakl będzie grany również 10, 11, 12 i 13 lutego.

Jednocześnie ruszyła sprzedaż biletów na wydarzenia 13. edycji interdyscyplinarnego Festiwalu Nowe Epifanie, kierowanego przez Pawła Dobrowolskiego, a organizowanego przez Centrum Myśli Jana Pawła II. Podstawowym celem festiwalu jest poszukiwanie nowych, współczesnych epifanii piękna oraz inicjowanie twórczego dialogu artystów z tradycyjną sztuką religijną w duchu „Listu do artystów” Jana Pawła II. Organizatorem festiwalu jest Centrum Myśli Jana Pawła II, instytucja kultury miasta stołecznego Warszawy.

Festiwal rozpocznie się 2 marca i potrwa do 10 kwietnia. W programie: osiem premier teatralnych, koncerty, instalacja, wydarzenie kulinarne. Postacią̨przewodnią 13. edycji festiwalu będzie Jezus, a hasłem „Czemuś mnie opuścił?”.