Reklama

Zmiany w komunikacji miejskiej. Automaty bez gotówki i papierowych biletów

Coraz więcej samorządów pozbywa się gotówki z automatów mobilnych montowanych w pojazdach, coraz mniej automatów drukuje też papierowe bilety. Części pasażerów się to nie podoba.

Publikacja: 05.09.2025 17:51

Warszawa należy do miast planujących zmiany w sposobie płatności za przejazdy komunikacją miejską

Warszawa należy do miast planujących zmiany w sposobie płatności za przejazdy komunikacją miejską

Foto: Shutterstock

Podczas tegorocznych wakacji na takie zmiany zdecydował się Kraków. W krakowskich automatach mobilnych za bilety można płacić już tylko wyłącznie kartą, zegarkiem, opaską lub telefonem. I chociaż podobne rozwiązania z powodzeniem funkcjonują od lat w wielu innych gminach, pasażerom drugiego co do wielkości miasta w kraju ten pomysł wyjątkowo nie przypadł do gustu.

Powroty do gotówki

Dodatkowe emocje wzbudził fakt, że część nowych, zamontowanych w pojazdach automatów nie drukuje papierowych biletów, a jedynie zapisuje je na nośniku, przy pomocy którego zostały kupione. Z powodu protestów części mieszkańców i radnych miasto zdążyło już „zaliczyć” próby powrotu do starego porządku zakupu biletów, czyli za gotówkę.

– Tutaj nie chodzi o teorie spiskowe typu wyeliminowanie gotówki, nie chodzi o to, aby wykradać dane pasażerów czy pieniądze z ich kont. Mamy na myśli przede wszystkim wygodę, łatwiejszą obsługę pasażera i… ekologię – tak podsumowuje wymianę nowych automatów biletowych Sebastian Kowal z Zarządu Transportu Publicznego w Krakowie (ZTP).

Czytaj więcej

Coraz więcej chińskich elektryków w polskich miastach

Kowal tłumaczy, że organizator transportu miejskiego w Krakowie stopniowo i od dawna starał się „oswoić” pasażerów z nowoczesnymi i wygodniejszymi rozwiązaniami. Automaty, w których kupno biletu było możliwe tylko bezgotówkowo działały od lat w autobusach Mobilisa – jednego z dwóch krakowskich przewoźników. W pozostałych autobusach, tramwajach i automatach stacjonarnych bilety można było kupować za gotówkę i kartą.

Reklama
Reklama

Bez papierowych biletów

Wielka akcja wymiany na nowoczesne urządzenia rozpoczęła się w czerwcu, przy czym w pierwszej kolejności wymieniane były najbardziej wyeksploatowane biletomaty i te, które przyjmowały płatność wyłącznie gotówką. Aktualnie wszystkie z około 1200 urządzeń w pojazdach mają możliwość płacenia wyłącznie kartą. Z czego 651 (czyli większość) to urządzenia EMV, które nie drukują biletów papierowych. Argumenty za tym, by przywrócić możliwość płatności gotówką były różne.

– Począwszy od tego, że starsi pasażerowie nie poradzą sobie z płatnością kartą lub karty nie mają, poprzez ryzyko kradzieży pieniędzy z karty np. przez „fałszywych” kontrolerów, którym trzeba będzie udostępnić nośnik, dzięki któremu zakupiliśmy bilet – po teorie spiskowe, których nawet nie będę przytaczał – informuje Dariusz Nowak, rzecznik krakowskiego magistratu. Jeszcze w trakcie trwającej wymiany automatów w pojazdach część krakowskich radnych złożyła projekt uchwały dotyczącej (w skrócie) powrotu gotówki jako środka zakupu biletów w automatach mobilnych. Uchwała nie została podjęta, bo większość radnych zdecydowała, że powrotu gotówki do automatów mobilnych jednak nie chce.

Czytaj więcej

Więcej miejskich autobusów na żądanie? „To bardzo potrzebne rozwiązanie”

Sebastian Kowal z ZTP podkreśla, że na podobne rozwiązania wiele gmin zdecydowało się już dawno temu. W automatach mobilnych za gotówkę biletów nie kupimy m.in. w stolicy, Wrocławiu, Gdańsku, Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (ponad 55 miast i gmin), Olsztynie, Bydgoszczy, Poznaniu, Opolu…

Tylko karta

Na montaż automatów umożliwiających bezgotówkowy zakup biletów w pojazdach decyduje się coraz więcej samorządów. Większość chce też urządzeń, które nie drukują biletów papierowych, ale zapisują kupiony bilet na nośniku, przy pomocy którego dokonano zakupu.

– W całej sieci Transport Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jeżdżą już pojazdy wyposażone w mobilne urządzenia EMV umożliwiające płatność kartą. Aby kupić bilet w biletomacie mobilnym, płacąc kartą płatniczą nie trzeba mieć konta w systemie ani żadnej specjalnej aplikacji. Można w nich kupować najpopularniejsze rodzaje biletów – 20-, 40- i 90-minutowe oraz bilet dzienny, jak również można skorzystać z opcji Start/Stop – informuje Michał Wawrzaszek, rzecznik prasowy Zarządu Transportu Metropolitalnego. 

Reklama
Reklama
Na montaż automatów umożliwiających bezgotówkowy zakup biletów w pojazdach decyduje się coraz więcej

Na montaż automatów umożliwiających bezgotówkowy zakup biletów w pojazdach decyduje się coraz więcej samorządów

Foto: Shutterstock

W tramwajach i autobusach Wrocławia bilety jednorazowe, czasowe, grupowe można kupować wyłącznie w formie elektronicznej, niewymagającej skasowania i tylko za pomocą karty, zegarka, opaski, telefonu. W Bydgoszczy system Open Payment System (OPS) umożliwiający zakup biletu przez przyłożenie do urządzenia karty płatniczej lub smartfonu został wprowadzony już w 2018 roku. – Zakupiony bilet jest elektroniczny (bez tradycyjnego wydruku) – mówi Katarzyna Muszyńska z Zarządu Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy.

W komunikacji miejskiej Olsztyna biletów za gotówkę nie kupimy od czterech lat. Ale automaty biletowe drukują tradycyjne, papierowe bilety. Podobnie w Opolu – pasażerowie płacą kartą, telefonem lub opaską i otrzymują papierowy bilet. Jednak w najbliższym czasie miasto chce wprowadzić zmiany. – Planujemy wdrożenie kasowników w systemie MTT, umożliwiających zapłatę wyłącznie elektronicznie i kodowanie biletów w powiązaniu z płatnością – bez papierowych biletów – wyjaśnia Adam Leszczyński, rzecznik prasowy Urzędu Miasta Opola.

Więcej zmian

Jeżeli chodzi o automaty stacjonarne samorządy zostawiły sobie możliwość zakupu biletów za gotówkę. Część samorządów wyjątkowo umożliwia zakup biletów za gotówkę również w pojazdach komunikacji miejskiej. Tak jest np. w gdańskiej komunikacji miejskiej, gdzie sprzedaż gotówkowa prowadzona jest na liniach autobusowych obsługujących wyłącznie połączenia międzygminne.

– Za bilet należy zapłacić odliczoną gotówką. Ze sprzedaży papierowych biletów przez kierowców i motorniczych we wszystkich pojazdach zrezygnowaliśmy w czasie pandemii – podkreśla Dagmara Szajda, kierownik Działu Komunikacji i Marketingu Zarządu Transportu Miejskiego w Gdańsku. W gdańskiej komunikacji miejskiej na liniach międzygminnych pasażerowie nie kupują jednak biletów w automatach (tzw. falomatach – czyli automatach obsługujących system FALA), ale u prowadzącego pojazd i wyłącznie na przystankach.

Czytaj więcej

Komplikacje z nowym systemem biletowym dla Warszawy
Reklama
Reklama

Wiele samorządów planuje już kolejne zmiany dotyczące biletów. Kraków na pewno będzie sukcesywnie wymieniał mobilne biletomaty drukujące papierowe bilety na urządzenia zapisujące bilet na elektronicznym nośniku. – Sposób płatności za przejazdy komunikacją miejską ma zamiar zmienić również Warszawa – informuje Tomasz Kunert, rzecznik Zarządu Transportu Miejskiego w Warszawie.

W Poznaniu planowane jest przede wszystkim umożliwienie korzystania z atrakcyjnej taryfy przystankowej poprzez płatności zbliżeniowe kartą bankową lub urządzeniem mobilnym, jak na przykład smartfonem. – Zależy nam, żeby korzystanie z komunikacji zbiorowej było intuicyjne i maksymalnie uproszczone – tłumaczy Bartosz Trzebiatowski, rzecznik Zarządu Transportu Miejskiego w Poznaniu.

 

 

 

Reklama
Reklama

Podczas tegorocznych wakacji na takie zmiany zdecydował się Kraków. W krakowskich automatach mobilnych za bilety można płacić już tylko wyłącznie kartą, zegarkiem, opaską lub telefonem. I chociaż podobne rozwiązania z powodzeniem funkcjonują od lat w wielu innych gminach, pasażerom drugiego co do wielkości miasta w kraju ten pomysł wyjątkowo nie przypadł do gustu.

Powroty do gotówki

Pozostało jeszcze 95% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Transport
Więcej miejskich autobusów na żądanie? „To bardzo potrzebne rozwiązanie”
Transport
Coraz więcej chińskich elektryków w polskich miastach
Transport
Na co dzień wożą mieszkańców, a w czasie klęsk żywiołowych – poszkodowanych
Transport
Mały autobus w dużym mieście. Też jest potrzebny
Transport
Kraków zabiega o dofinansowanie z KPO na wprowadzenie strefy czystego transportu
Reklama
Reklama