Samorządowy zastrzyk dla kultury

Obniżenie czynszu za pracownie, dodatkowe środki na granty i stypendia dla artystów albo zakup ich prac przez miejskie instytucje. Tak samorządy wspierają kulturę w czasie pandemii.

Publikacja: 20.11.2020 09:30

„Gracjan Pan”z Capitolu, który wspierał wrocławski ratusz. Reżyseria Cezary Tomaszewski. Fot./Łukasz

„Gracjan Pan”z Capitolu, który wspierał wrocławski ratusz. Reżyseria Cezary Tomaszewski. Fot./Łukasz Giza.

Foto: „Gracjan Pan”z Capitolu, który wspierał wrocławski ratusz. Reżyseria Cezary Tomaszewski. Fot./Łukasz Giza.

Pandemia niemal z dnia na dzień pozbawiła możliwości pracy i dochodu wielu artystów w całej Polsce. Chodzi o muzyków, aktorów, artystów sztuk wizualnych czy organizatorów wydarzeń kulturalnych. Samorządy ruszyły na pomoc.

Zakupy u artystów

W Katowicach zrealizowano konkursy. W jednym z nich stawką było 500 tys. dla indywidualnych twórców, niezależnych instytucji kultury, i katowickich mediów.

– Pomysły na wirtualne koncerty, prace nad spektaklami teatralnymi, warsztaty prowadzone przez internet, a nawet miniseriale publikowane w sieci zostały nagrodzone kwotami od 2 do 7 tys. zł – mówi Ewa Lipka, rzecznik prezydenta Katowic.

Prezentacje online ratują życie kulturalne
Wydanie specjalne Życia Regionów

W Krakowie w ramach konkursu „Kultura w sieci” dofinansowano kwotą 1 mln złotych 41 projektów zaplanowanych do realizacji pomiędzy majem a grudniem 2020. Dzięki temu w sieci odbyły się takie festiwale jak Krakowska Jesień Jazzowa czy Plenery Film Spring Open. W ramach programu „Zakupu dzieł” instytucje kultury zakupiły od 90 twórców dzieła na łączną kwotę 222 tys. złotych. Poza tym do końca roku realizowane są projekty stypendialne dofinansowywane w ramach Stypendiów Twórczych Miasta Krakowa. Przyznano 60 stypendiów na kwotę 600 tys. zł, o 200 tys. zł więcej niż w latach ubiegłych.

Wrocławski Program Interwencji Społecznej uruchomiony w kwietniu przez prezydenta miasta jest kontynuowany. To przede wszystkim honoraria dla kilkuset artystów i pracowników artystycznych w instytucjach. Najważniejszą sprawą jest utrzymanie znakomitych zespołów w teatrach i Narodowym Forum Muzyki. Wrocław uruchomił też nowy program stypendialny dla artystów. Na ten cel miasto przeznaczyło łącznie 1,4 mln zł.

Dodatkowo miasto podpisało aneksy z niemal wszystkimi organizacjami pozarządowymi, które otrzymały dotacje na działalność kulturalną, by mogły swoje projekty zrealizować w sieci. To około 100 organizacji, które łącznie otrzymały w tym roku dotację w wysokości ponad 18 mln zł.

W konkursie ogłoszonym z powodu epidemii Wrocław kupił 30 dzieł sztuki od lokalnych artystów. To obrazy, grafiki, mniejsze formy rzeźbiarskie. Będą eksponowane w budynkach urzędu miejskiego, a następnie przekazane instytucjom wystawienniczym. Na ten cel przeznaczono 128 tys. zł. Na początku przyszłego roku konkurs zostanie powtórzony.

Ratowanie Pioniera

W Szczecinie 20 listopada ruszyła druga edycja programu „Mikrogranty”, którego celem jest wsparcie finansowe szczecińskich artystów, którzy nie posiadali stałego źródła dochodu (na podstawie umowy o pracę) i utracili możliwość pracy w związku ogłoszonym stanem zagrożenia epidemicznego w Polsce.

Na realizację zadania przeznaczono łącznie 120 tys. zł. Miasto zwiększyło też zaplanowaną w budżecie wydziału kultury kwotę na stypendia twórcze ze 100 do 300 tys. zł. Władze Szczecina ruszyły też z pomocą dla najstarszego kina na świecie, czyli Pionier.

Lublin, podobnie jak podczas pierwszej fali pandemii wiosną, tak i teraz przygotował wiele działań mających na celu wsparcie instytucji kultury, organizacji pozarządowych i artystów. W październiku zwiększono o ponad 700 tys. zł dotacje dla miejskich instytucji kultury z przeznaczeniem na realizację dodatkowych zadań, w tym w szczególności realizację wydarzeń online.

Większość lubelskich festiwali odbywających się jesienią jest realizowana mimo epidemii w wersji online, m.in. Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca, Lubelski Festiwal Filmowy, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Ludowej Mikołajki Folkowe.

Z kolei Bydgoszcz na wsparcie kultury przeznaczyła 700 tys. zł. Do tej pory wydano 572 tys. zł na realizacje 24 projektów. O kwotę 100 tys. zł została zwiększona pula środków na stypendia dla osób zajmujących się twórczością artystyczną oraz upowszechnianiem kultury. Twórcy mogą starać się o przyznanie środków na realizację dowolnych projektów kulturalnych, skierowanych do mieszkańców miasta.

W tym roku miasto przeznaczyło na takie stypendia 410 tys. zł. System stypendialny jest jedyną formą, w jakiej można wspierać działalność kulturalną prowadzoną przez osoby fizyczne, ponieważ obecnie nie ma instrumentów prawnych umożliwiających udzielania np. pomocy socjalnej indywidualnym twórcom.

Jednocześnie Bydgoszcz nie zmniejszyła budżetów miejskich instytucji kultury, pomimo wymuszonego ograniczenia przez nie statutowej działalności. Dzięki temu mogły one podjąć się realizacji dodatkowych projektów nakierowanych na wsparcie środowiska kultury. Galeria Miejska BWA przeznaczyła kwotę 30 tys. zł na zakup dzieł sztuki współczesnych artystów z regionu.

Tańsze lokale

Miasta obniżają też czynsze dla instytucji kultury i twórców. W Krakowie wprowadzono stawki 4,81 zł/mkw. brutto do końca roku. Do kasy miasta już wpłynęło ponad 116 tys. mniej z powodu obniżek.

We Wrocławiu obniżono o 99 proc. stawki czynszu za pracownie. Oznacza to, że odpłatność wynosi np. 5 zł zamiast dotychczasowych 500 zł. Począwszy od połowy marca, korzysta z tej możliwości 43 artystów.

I wylicza, że każdy z twórców otrzymał pomoc od miasta od 2600 zł do 7 tys. zł w zależności od wielkości lokalu.

Pandemia niemal z dnia na dzień pozbawiła możliwości pracy i dochodu wielu artystów w całej Polsce. Chodzi o muzyków, aktorów, artystów sztuk wizualnych czy organizatorów wydarzeń kulturalnych. Samorządy ruszyły na pomoc.

Zakupy u artystów

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Na PGE Narodowym, na Mazurach i w klubach. Jakie koncerty czekają nas w 2024 r.?
Kultura
Szczecin: Mieszkańcy zdecydują o przyszłości kina Pionier 1907
Kultura
Burza wokół festiwalu Audioriver w Łodzi. Hanna Zdanowska mówi: Nie zgadzam się
Kultura
Zwycięzcy Eurowizji na Open'er Festival. Jakie inne gwiazdy zobaczymy w Polsce?
Kultura
Co warto zobaczyć w ferie w Zakopanem, Rabce i Karpaczu