Toruński Młyn Wiedzy kusi ciekawych świata

Mikołaj Kopernik patronuje warszawskiemu Centrum Nauki. Toruń ma swój Młyn Wiedzy – pierwsze centrum naukowe w Kujawsko- Pomorskiem.

Toruńskie Centrum Nowoczesności mieści się w odrestaurowanych budynkach dawnych młynów Richtera, zbudowanych na przełomie XIX i XX wieku. Zwiedzający mają do dyspozycji ponad 5 tysięcy metrów kwadratowych na siedmiu kondygnacjach.

Centrum otwarto 9 listopada 2013 r., jednak wszystko zaczęło się w lipcu 2006 r., gdy Rada Miasta podjęła uchwałę o realizacji przedsięwzięcia pod nazwą Centrum Nowoczesności na terenie Młynów Toruńskich. W roku 2010 podpisano odpowiednie umowy o dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego (całkowita wartość inwestycji, łącznie z wkładem Gminy Miasta Toruń, przekroczyła 20,6 mln złotych). W 2012 r., w wyniku konkursu, instytucja zyskała pełną nazwę: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy.

Ale miejsce to ma dłuższą historię. W roku 1881 w dzielnicy Mokre rozpoczęła się budowa parowego młyna zbożowego, jednego z największych na Pomorzu. Rozbudowany przez kolejnych właścicieli (bo pierwszy, Gustav Regitz, dość szybko zbankrutował), trafił w końcu w ręce warszawiaka Leopolda Richtera. Budynki przetrwały wojnę, ale po zamknięciu młynów w 1989 r. zaczęły niszczeć.

Po kompleksowej renowacji i adaptacji budynku dawnych silosów zbożowych i młyna żytniego powstało nowoczesne centrum naukowe, w którym odchodzi się od formuły: „patrz, ale nie dotykaj”, na rzecz: „dotknij, sprawdź”.

Wizytówką instytucji jest wahadło Foucaulta umożliwiające obserwację zjawiska obrotu Ziemi wokół własnej osi. Sercem eksponatu jest 35-kilogramowa chromowana kula wypełniona piaskiem, zawieszona na 33-metrowej linie, biegnącej od dachu po parter. Wahadło jest widoczne z każdego piętra.

W Centrum Nowoczesności można oglądać także wystawy stałe: „O obrotach” dotyczy idei ruchu obrotowego, układów planetarnych i podróży kosmicznych. Tytuł wystawy to, rzecz jasna, nawiązanie do dzieła Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”.

Wystawa „Rzeka” nawiązuje do roli, jaką odgrywa przepływająca przez Toruń Wisła. Ukazuje jej wpływ na życie ludzi i odwrotnie – można więc obejrzeć model oczyszczalni ścieków, maszyny nawadniające, a także własnoręcznie zbudować tamę (wszystkie eksponaty są interaktywne).

Zwiedzający mają do dyspozycji również wystawy czasowe: „Na zdrowie” opowiada (prawie) wszystko o człowieku i jego stylu życia, ekspozycja zaś „Gdzie wzrok nie sięga” zamyka cykl poświęcony optyce (wcześniej były „Przewrotne oko” i „Barwy ze słońca”). Ofertę CN uzupełniają warsztaty i pokazy naukowe.

Jak informuje Marcin Centkowski z Centrum Nowoczesności, w najbliższych planach Młyna Wiedzy są Dni Otwarte Funduszy Europejskich (15 maja), udział w Bydgoskim Festiwalu Nauki (21 maja) oraz piknik popularnonaukowy z okazji Dnia Dziecka (27–29 maja).

W toruńskich młynach swoje miejsce znalazły także dwie inne instytucje – Toruński Inkubator Technologiczny Business Link oraz Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży. Wkrótce ma się rozpocząć adaptacja ostatnich młyńskich obiektów – zostały przekazane przez Radę Miasta na rzecz Urzędu Marszałkowskiego. Miałyby się tu przeprowadzić instytucje kultury, m.in. Impresaryjny Teatr Muzyczny i Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury.