Są pieniądze na obronę cywilną w samorządach, ale potrzeba zmian w przepisach

Aplikowaliśmy o 30 mln złotych. Finalnie otrzymaliśmy ok. 10 mln zł. To środki, które trzeba rozliczyć do końca roku, w związku z tym nie może być mowy o budowie czy przebudowie obiektów ochronnych z racji na procedury przetargowe – mówi Agata Dzikowska, rzecznik prezydenta Wrocławia. MSWiA zapowiada zmiany.

Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej ma m.in. wesprzeć samorządy w budowie lokalnej infrastruktury ochrony w sytuacjach zagrożenia. W tym roku rząd przeznacza na ten cel 16 mld zł, a w przyszłym – ponad 17 mld zł. Zaledwie niespełna 5 mld zł przewidziano dla samorządów na zadania związane z ochroną ludności i obroną cywilną.

Miejsca odporności w każdej dzielnicy

Środki powoli trafiają do samorządów już od września. Łódź dostała z programu około 42,5 mln zł, z czego 14 mln zł przeznaczono na doposażenie straży pożarnej i inspektoratu nadzoru budowlanego, a reszta pozostaje do dyspozycji miasta. Lublin uzyskał blisko 31 mln zł, z czego do tej pory podpisano umowy na około 25 mln zł. Miasto planuje przeznaczyć te środki przede wszystkim na modernizację schronów w szkołach i domach pomocy społecznej oraz zakup agregatów prądotwórczych i sprzętu przeciwpowodziowego.

Czytaj więcej

Z regionów

Ochrona ludności i obrona cywilna: „To maraton, a nie bieg na 100 metrów”

Samorządy wciąż nie mają na kontach pieniędzy na działania związane z ochroną ludności i obroną c...

Szczególnie ważny jest dla władz miasta autorski projekt „Punkty wsparcia odporności społecznej”, który zakłada uruchomienie w każdej dzielnicy miejsc, gdzie mieszkańcy będą mogli korzystać z energii i podstawowych urządzeń w sytuacjach kryzysowych. Jak mówi Justyna Góźdź, rzecznik prezydenta Lublina, w bieżącym roku przewidziane zostały prace budowlane i zakup specjalistycznego sprzętu, a w przyszłości rozwiniemy projekt na kolejne dzielnice.

Poznań złożył ponad 80 wniosków na kwotę ponad 23,5 mln zł, z czego decyzją wojewódzkiego zespołu zatwierdzono około 13,6 mln zł, a pieniądze trafiły już do miasta. Środki te posłużą między innymi na zakup agregatów prądotwórczych dla kluczowych jednostek miejskich, doposażenie straży pożarnej oraz rozbudowę systemu alarmowego. – Obecnie środki trzeba rozliczyć do końca roku, co bardzo utrudnia realizację zakupów, a zdobycie odpowiedniego sprzętu i przygotowanie dokumentacji trwa dłużej niż dany nam czas na wydanie funduszy – uważa Witold Rewers, dyrektor Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania.

Na miejsca schronienia, magazyny i szkolenia

Jak przekazała Emilia Król z krakowskiego magistratu, zgodnie z programem, samorządy będą otrzymywać środki zarówno na dofinansowanie zadań własnych, jak i na realizację zadań zleconych. – Wartość dotacji celowej na realizację zadań własnych może wynosić do 100 proc. kosztów zadania – przypomina urzędniczka.

Dodaje, że na polecenie wojewody małopolskiego już w marcu przekazano opracowany szacunkowy koszt realizacji zadań ochrony ludności obejmujący m.in.: tworzenie i utrzymanie zasobów ochrony ludności, szkolenia i edukację, zakup oraz modernizację sprzętu, budowę, utrzymanie lub doposażanie baz magazynowych, przygotowanie dokumentacji technicznej czy też przeprowadzenie modernizacji, remontów bądź inwestycji obiektów zbiorowej ochrony w Krakowie w 2025 r. – Trwa procedura weryfikacji przesłanych do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego wniosków o dotacje z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej pod względem formalnym, merytorycznym i finansowym. Mamy otrzymać z Programu OLiOC blisko 37 mln zł – mówi krakowska urzędniczka.

Czytaj więcej

Z regionów

Program ochrony ludności do poprawki. „Finansowanie nie powinno być jednoroczne”

Do końca września samorządy dostaną pieniądze z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej. MSWi...

Dodaje, że przyznane środki zostaną przeznaczone m.in. na budowę i przebudowę obiektów ochronnych, organizowanie miejsc doraźnego schronienia, dostosowywanie, obiektów do wymagań technicznych, utrzymanie baz magazynowych zapewniających utrzymanie łańcucha dostaw usług, zakup i modernizację sprzętu teleinformatycznego czy szkolenia i edukację.

Tymczasem do Warszawy jeszcze nie trafiły środki z programu. – Złożyliśmy wnioski w trzech obszarach: obiekty zbiorowej ochrony, zabezpieczenie logistyczne i zapewnienie ciągłości dostaw, edukacja, szkolenia oraz baza i zaplecze szkoleniowe. Wnioski są nadal rozpatrywane przez urząd wojewódzki, dlatego nie wiemy, ile dostaniemy środków – przekazało nam biuro prasowe stołecznego ratusza.

Trudno zaplanować ważne wydatki w krótkim okresie

Samorządy przyznają, że wydanie w tym roku środków to dla nich duże wyzwanie. Obowiązek rozliczenia dotacji do końca roku budżetowego utrudnia realizację większych przedsięwzięć, ponieważ wcześniej trzeba przygotować niezbędną dokumentację, przeprowadzić przetargi i wybrać dostawców.

– Konieczna jest zmiana przepisów. Obecnie środki przekazywane przez Urząd Wojewódzki muszą zostać wykorzystane do końca 2025 r., co w praktyce bardzo komplikuje proces realizacji zakupów, szczególnie w kontekście wymogów ustawy Prawo zamówień publicznych – zauważa Rewers. Dodaje, że z perspektywy samorządu środki przekazywane w ramach programu powinny być niewygasające, co pozwoliłoby na bardziej racjonalne i efektywne wykorzystanie ich na zadania ochrony ludności i obrony cywilnej.

Urzędnicy podkreślają, że obostrzenia proceduralne ograniczają efektywną realizację zadań. A poza tym przyznawane miastom i gminom kwoty nie wystarczą na kompleksową ochronę mieszkańców i rozwój infrastruktury. Wrocław otrzymał ledwie jedną trzecią kwoty ze swojego wniosku, a Łódź musi przesunąć bardziej wymagające inwestycje na przyszłe lata. – Program wymaga zmian: przede wszystkim uproszczenia procedur oraz wprowadzenia możliwości planowania inwestycji w perspektywie wieloletniej. To pozwoliłoby samorządom sprawniej i efektywniej wykorzystywać przyznawane środki – przekazuje nam biuro prasowe UM Łódź.

Czytaj więcej

Transport

Na co dzień wożą mieszkańców, a w czasie klęsk żywiołowych – poszkodowanych

Nowe autobusy kupowane przez samorządy będą nie tylko wozić pasażerów, ale w razie potrzeby – np....

Miasta już planują dalsze ubieganie się o fundusze. Łódź i Kraków przygotowują nowe projekty związane z budową i remontem obiektów ochronnych, Lublin zamierza kontynuować rozbudowę punktów wsparcia, a Poznań chce dalej doposażać służby i rozwijać systemy ostrzegania.