- Przygotujemy się do przeprowadzenia analizy, która określi korzyści takiej strefy i koszty ich uzyskania. Da nam też odpowiedź na jakim obszarze i w jakim zakresie wprowadzać ewentualne ograniczenia np. do jakiej normy EURO – mówi nam Monika Beuth-Lutyk, rzecznik stołecznego ratusza.
Smog ze starych aut
Władze Krakowa podejmują działania, które zmierzają do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Pierwszym etapem była m.in. wymiana palenisk węglowych, tzw. kopciuchów, która przyniosła widoczne efekty.
- Pożądanego efektu nie da się jednak osiągnąć, jeśli miasto nie zadba również o redukcję zanieczyszczeń komunikacyjnych.
Najbardziej emitującymi zanieczyszczenia są kilkunasto- i kilkudziesięcioletnie samochody podróżujące po Krakowie – mówi Dariusz Nowak, z krakowskiego magistratu. Przypomina, że szerokie badania przeprowadzone w 2019 roku w Krakowie pokazało, że 12 proc. aut emituje aż połowę wszystkich zanieczyszczeń samochodowych. Te 12 proc. to przede wszystkim kilkunastoletnie lub starsze diesle. Z badań emisji spalin w ruchu ulicznym wynika, że silniki produkowane od 2006 r. zanieczyszczają znacząco mniej.
Konsultacje przed wprowadzeniem strefy
Do Wigilii tego roku Kraków chce stworzyć a wewnątrz drugiej obwodnicy miasta Strefy Czystego Transportu (SCT). Miasto zobowiązuje do tego Wojewódzki Program Ochrony Powietrza.
- Przepisy dla Małopolski powstały w oparciu o nowelizację Ustawy o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych. Miasto zostało zobligowane, aby wprowadzić takie rozwiązanie do 24 grudnia 2022 roku - zauważa Kamil Popiela, z krakowskiego magistratu.
Dodaje, że o tym, które pojazdy ostatecznie zostaną objęte zakazem wjazdu, zdecydują mieszkańcy podczas konsultacji społecznych. – A konsultacje i akcja informacyjno-edukacyjna mają wspomóc proces wdrażania strefy – mówi Kamil Popiela. Dodaje, że dla mieszkańców samej SCT, czyli wewnątrz drugiej obwodnicy miasto planuje okres przejściowy dla wprowadzanych zmian, a długość tego okresu oraz pozostałe szczegóły zostaną wypracowane wspólnie z mieszkańcami.
- W związku z tym, aby nie wykluczać nikogo komunikacyjnie, szukamy rozwiązań rekompensujących wprowadzane zmiany. Pierwszą propozycją dla osób, które zrezygnują z pojazdu będzie dwuletni bilet do podróżowania komunikacją miejską, który według przeprowadzonych przez miasto badań wśród mieszkańców, jest najbardziej oczekiwanym wsparciem – mówi Kamil Popiela.
Zdradza, że dla aktywnych fizycznie mieszkańców prawdopodobnie zaproponujemy atrakcyjne dofinansowanie do zakupu roweru ze wspomaganiem elektrycznym.
Skorzystają z własnych doświadczeń
W Krakowie już raz wprowadzono Strefę Czystego Transportu – w grudniu 2018 roku. Obejmowała dzielnicę Kazimierz.
Jednak po trzech miesiącach w marcu 2019 roku została de facto rozmontowana przez radnych, którzy zmienili wcześniejszą uchwałę tak, że do strefy mógł w praktyce wjechać każdy samochód, kiedy chciał. –Przy tworzeniu obecnej strefy będziemy korzystać z tamtych doświadczeń – zapowiada Dariusz Nowak.
Do wprowadzenia Stref Czystego Powietrza przygotowują się też inne miasta. - Przygotujemy się do przeprowadzenia analizy, która określi korzyści takiej strefy i koszty ich uzyskania. Da nam też odpowiedź na jakim obszarze i w jakim zakresie wprowadzać ewentualne ograniczenia np. do jakiej normy EURO – mówi Monika Beuth-Lutyk, rzecznik stołecznego ratusza.
Dodaje, że planuje on taką analizę wykonać w tym roku, a jej wyniki będą podstawą dla projektu uchwały przedłożonego Radzie Warszawy, która zgodnie z nowelizacją może podjąć decyzję o ewentualnym wdrożeniu strefy.
Bo coś trzeba z tym zrobić
Jak przypomina Joanna Bieganowska z gdańskiego magistratu 7 grudnia 2021 roku prezydent podpisał ustawę z dnia 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany weszły w życie 24 grudnia 2021 roku.
Jak podało w komunikacie Ministerstwo Klimatu i Środowiska pojawiła się „Zmiana zasad dotyczących ustanawiania stref czystego transportu.
- Wprowadzono możliwość ich utworzenia na terenie wszystkich gmin oraz określenia indywidualnych uprawnień do wjazdu - strefy będą tworzone na mocy uchwały rady gminy, która będzie określała zasady ich funkcjonowania” – mówi urzędniczka.
W Gdańsku nie ma jeszcze sprecyzowanych planów dotyczących tworzenia Stref Czystego Transportu, co nie wyklucza rozpoczęcia prac nad ich utworzeniem.
- Jednak nie można sprecyzować terminu ich ewentualnego wprowadzenia. Decyzja o wdrożeniu takiej strefy będzie leżała w gestii Rady Miasta Gdańska.
Ograniczenia wjazdu dla pojazdów wprowadzone są w obrębie Głównego Miasta gdzie działa Strefa Ograniczonej Dostępności. - Skupiamy się obecnie na poprawie funkcjonowania tej strefy w zakresie kontroli wjazdu – mówi Joanna Bieganowska. Marcin Masłowski, rzecznik prezydent Łodzi przyznaje, że przy takim poziomie smogu i milionach aut coś zrobić trzeba. - To pewne – dodaje.
A Adam Wieczorek, wiceprezydent Łodzi podkreśla, że to od działań samorządowców zależy jakość życia mieszkańców miast, a dzisiaj kluczowe jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń oraz hałasu.
- Najważniejsze z punktu widzenia JST i mieszkańców jest stopniowe, rozłożone w czasie wprowadzanie kolejnych ograniczeń. Tak aby m.in. dać mieszkańcom czas na dostosowanie się do tych wymogów – uważa wiceprezydent Wieczorek.
