Coraz mniej miejsca na cmentarzach. Część zapełniona już w 100 proc.

Miejskie nekropolie zapełnione są zwłaszcza w dużych miastach, które na różne sposoby starają się rozwiązać ten problem.

Publikacja: 30.11.2023 10:58

W perspektywie najbliższych 20 lat spodziewany jest dalszy wzrost liczby zgonów, związany ze starzen

W perspektywie najbliższych 20 lat spodziewany jest dalszy wzrost liczby zgonów, związany ze starzeniem się społeczeństwa. Oznacza to, że zarządcy cmentarzy będą zmuszeni szukać sposobów na znalezienie wolnych miejsc pochówku

Foto: Adobe Stock

W szybkim tempie zmniejsza się liczba miejsc na cmentarzach komunalnych. Z raportu Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich (UMP), że wolnych miejsc na większości z 64 cmentarzy wystarczy na zaledwie 8-10 lat.

Jak zwiększyć liczbę miejsc na miejskich cmentarzach

Dane raportu UMP obrazują, że w perspektywie najbliższych 20 lat spodziewany jest dalszy wzrost liczby zgonów, związany ze starzeniem się społeczeństwa. Oznacza to, że zarządcy cmentarzy będą zmuszeni szukać sposobów na znalezienie wolnych miejsc pochówku.

– O tym, że miejsca szybko się kurczą wiemy i to niezależnie od raportu. Można budować nowe lub poszerzać stare cmentarze, o ile jest na to miejsce. Ale wiadomo, że nie wszędzie jest. Rozwiązaniem na mniejszą skalę są np. pochówki urnowe w kolumbariach, odzysk miejsca na cmentarzach czy alternatywne formy pochówku – wylicza Paweł Sularz, dyrektor krakowskiego Zarządu Cmentarzy Komunalnych.

Czytaj więcej

Odwiedź bliskich zmarłych, wspomóż kwestę. „Piękne świadectwo dobra”

Jak wynika z raportu UMP w ubiegłym roku bardzo wzrosła liczba pochówków urnowych. Stanowiły one ok. 60 procent wszystkich dokonywanych pogrzebów na cmentarzach komunalnych w miastach UMP. Kolumbariów również przybywa, dziś znajdziemy je praktycznie w każdym większym mieście. W Krakowie funkcjonują m.in. na cmentarzu Rakowickim, Prądnik Czerwony i w Podgórkach Tynieckich. Na największych nekropoliach Wrocławia – cmentarzu Grabiszyńskim i Osobowickim – nowe pochówki odbywają się właściwie tylko w kolumbariach lub w miejscach po mogiłach przeznaczonych do likwidacji.

Cmentarze zamknięte – miejsc już nie ma

Zdaniem Pawła Sularza problem gwałtownego „kurczenia” się miejsc na cmentarzach widać chociażby w przypadku tzw. zamkniętych cmentarzy, czyli takich, na których miejsc do pochówków już nie ma, a możliwe są jedynie tzw. dochowania do już istniejących grobów. W Krakowie na 13 cmentarzy komunalnych, połowa osiągnęła zapełnienie na poziomie powyżej 80 procent. W 100 procentach zapełnione są cmentarze: Podgórski, Podgórski Stary, Wola Duchacka, Kobierzyn-Lubostroń. Do 100 proc. zapełnienia zbliża się cmentarz Grębałów.

– Ale przygotowaliśmy się na rozbudowę już istniejących nekropolii – wyjaśnia Dariusz Nowak, rzecznik krakowskiego magistratu. – Miasto ma rezerwy terenów przeznaczone na powiększenie cmentarzy Grębałów, Prądnik Czerwony, Podgórskiego i Podgórek Tynieckich – dodaje rzecznik.

Czytaj więcej

Ekologiczne cmentarze w Poznaniu. Pogrzeb w urnie, która szybko się rozłoży

Na podobne rozwiązanie problemu braku miejsc zdecydował się Gdańsk. – 8 z 9 gdańskich cmentarzy komunalnych w tym momencie 8 jest zamkniętych i tylko na jednym wykonywane są nowe pochówki ziemne. Na pozostałych nekropoliach dokonywane są dochowania do istniejących grobów. W planach są powiększenia części cmentarzy komunalnych tak, aby zabezpieczyć wymaganą liczbę miejsc dla nowych pochówków ziemnych. Analizowane są także możliwości budowy całkowicie nowego cmentarza – mówi Patryk Rosiński, rzecznik prasowy Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni.

W Lublinie kilka lat temu została powiększona nekropolia na Majdanku (największy cmentarz w całej wschodniej Polsce), ale miasto prowadzi etapami budowę miejskiego kolumbarium i przygotowuje się do budowy nowego cmentarza komunalnego na Sławinie. - Teren przewidziany pod nowy cmentarz zlokalizowany u zbiegu ulic Zelwerowicza i Bohaterów Września zajmuje powierzchnię ok. 50 ha – wyjaśnia Monika Głazik z biura prasowego w Kancelarii Prezydenta Miasta Lublin.

Miejsca z odzysku i alternatywne pochówki

Na utrzymywanych przez miasto Wrocław sześciu cmentarzach komunalnych, przy aktualnym zapotrzebowaniu na miejsca grzebalne, miejsc wystarczy na ok. 8 lat. Na zapełnionych praktycznie w całości cmentarzach Osobowickim, Grabiszyńskim i Leśnickim miejsca grzebalne możliwe są tylko z tzw. odzysku, czyli po ekshumacjach lub likwidacjach mogił.

Dość podobnie wygląda sytuacja bydgoskich nekropolii. Tu również zaczyna brakować miejsc i zarządcy nekropolii odzyskuje je np. po likwidacjach mogił. Miasto oczywiście planuje też budowę cmentarza. - Zabezpieczyliśmy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego możliwość rozbudowy największego bydgoskiego cmentarza o kolejne 15 ha – mówi Marta Stachowiak, rzeczniczka prasowa prezydenta Bydgoszczy.

Czytaj więcej

Pierwsza tego typu nekropolia w Polsce. Powstaną kolejne lasy pamięci?

Coraz większe zainteresowanie budzą alternatywne formy pochowku, np. w lasach czy ogrodach pamięci. Łódź dysponuje odpowiednim miejscem na cmentarzu „Szczecińska".

Ale zarządcy łódzkiej nekropolii sprawdzają możliwości i aspekty prawne lasu pamięci, bo jak na razie nie ma konkretnych uregulowań w tej sprawie - na co w raporcie UMP zwracają uwagę eksperci prawa funeralnego. Postulują dostosowanie przepisów do aktualnej sytuacji tak, by regulowały kwestie związane np. z kremacją, alternatywnymi formami pochówku czy gospodarowaniem odpadami cmentarnymi.

Dziś nad alternatywnymi formami pochówku zastanawia się wiele samorządów. Np. Bydgoszcz rozważa możliwość pochówków urn biodegradowalnych w Lesie Pamięci na terenie cmentarza przy ul. Wiślanej, w Katowicach Las Pamięci powstanie przy ul. Murckowskiej. Natomiast w Poznaniu na Miłostowie i Junikowie funkcjonują zarówno Ogrody Pamięci, jak i Lasy Pamięci.

W szybkim tempie zmniejsza się liczba miejsc na cmentarzach komunalnych. Z raportu Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich (UMP), że wolnych miejsc na większości z 64 cmentarzy wystarczy na zaledwie 8-10 lat.

Jak zwiększyć liczbę miejsc na miejskich cmentarzach

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczności lokalne
Pierwsi wyborcy głosują już w wyborach samorządowych 2024. Korespondencyjnie
Społeczności lokalne
Nie ma cię w rejestrze? Nie będziesz mógł głosować w wyborach samorządowych
Społeczności lokalne
Familijny samorząd. Gdzie w wyborach samorządowych 2024 startują całe rodziny?
Społeczności lokalne
Walczą sami ze sobą. Jak wygląda kampania w gminach z jednym kandydatem
Społeczności lokalne
Poczuć siłę dobra. Gdzie odbędą się świąteczne śniadania dla potrzebujących?