Ciche 20 samorządowych lat

- Rok 2010 wyjątkowo obfituje w wydarzenia, niestety również tragiczne. Jest rokiem wyborczym: wybraliśmy prezydenta, przed nami wybory samorządowe. Była mroźna zima, mamy upalne lato... - pisze Paweł Tomczak

Publikacja: 20.07.2010 18:35

To za rządów Jerzego Buzka, wieloletniego przewodniczącego kapituły rankingu samorządów „Rz”, a dziś

To za rządów Jerzego Buzka, wieloletniego przewodniczącego kapituły rankingu samorządów „Rz”, a dziś szefa Parlamentu Europejskiego, rozpoczęła się polska reforma samorządowa

Foto: Fotorzepa, Danuta Matloch Danuta Matloch

I w tych zdarzeniach umyka nam, szczególnie na poziomie kraju, 20. rocznica reaktywowania samorządu terytorialnego. Ta reforma jest bardzo dobrze oceniana przez polityków, ekspertów, a przede wszystkim przez samych mieszkańców. Mimo akcentowania w różny sposób w gminach tej rocznicy, na poziomie krajowym odczuwamy duży niedosyt. I nie chodzi tutaj o szczególne świętowanie, ale brak podkreślenia rangi reformy i roli samorządów lokalnych w rozwoju Polski. Brakuje refleksji, zastanowienia i dyskusji nad kierunkami i drogą rozwoju samorządów terytorialnych.

A przecież to ich działania wpływają bezpośrednio na jakość życia każdego obywatela. Dla większości oczywiście ważne są sprawy realizowane przez rząd, jednak przede wszystkim interesują nas dobre usługi, drogi, poziom oświaty, kultury i inne zadania realizowane przez gminy. I tutaj drzemie ogromny potencjał, jaki daje reforma samorządowa – angażowanie społeczności lokalnych w rozwój miejsca swojego życia. W tym miejscu wielu doświadczonych samorządowców powie, że to pięknie brzmi, ale samym zaangażowaniem i dobrymi chęciami trudno osiągnąć oczekiwane cele. Podkreślamy niezmiennie, zgodnie z zapisami konstytucyjnymi, że na realizację zadań powinny być zabezpieczone odpowiednie środki.

Aby określić ich wielkość oraz zakres zadania, należy przyjąć dla nich standardy. Możliwe, że za bardzo to zostało uproszczone, ale jest to podstawa do rozwoju gmin i realizacji ich zadań. Dodając do tego również przejrzysty system finansowania, to chyba w sprawach zasadniczych byłyby to podstawowe rocznicowe życzenia dla samorządów. Jednak życie nas nie rozpieszcza, nie ma obecnie żadnej dyskusji o dojściu do oczekiwanego modelu, ba, możemy się nawet spodziewać zaciśnięcia pasa przez rząd i w konsekwencji zamrożenia lub zmniejszenia środków na realizowane przez gminy zadania.

A zakres tych zadań i koszty rokrocznie rosną. Dodając projektowane ustawy i obietnice wyborcze z kampanii prezydenckiej, naprawdę trudne zadanie stoi przed samorządami. Wydaje się, że jedynym rozwiązaniem tej trudnej sytuacji byłoby obecnie zaniechanie wprowadzania wszelkich zmian, które zwiększałyby zakres i koszty zadań, oraz weryfikacja obecnie już realizowanych. Mówimy o doraźnych działaniach do momentu poprawy sytuacji gospodarczej Polski. Pozostaje otwarta sprawa, jak realizować niezbędne inwestycje. Niełatwo jest nadgonić kilkudziesięcioletnie zaniedbania w rozwoju infrastruktury, szczególnie dla gmin mających niewielkie nadwyżki finansowe. Jest to odrębny temat wymagający szybkich rozwiązań, szczególnie w perspektywie kurczących się środków z budżetu Unii Europejskiej. Należałoby szybko rozpocząć prace wspierające gminy posiadające najmniejszy potencjał, m.in. poprzez utworzenie funduszu rozwoju obszarów wiejskich czy wprowadzenie subwencji środowiskowej dla gmin objętych programem Natura 2000 i innych terenów chronionych, która kompensowałaby ograniczenia ich rozwoju.

To tylko krótka rocznicowa refleksja i sugestie do dyskusji.

Jeżeli obecnie nie ma konkretnych propozycji rozwoju samorządu, to może i dobrze, że nie świętujemy głośno rocznicy i nie padają przy okazji obietnice bez pokrycia. Przynajmniej nie budzi to irytacji środowiska samorządowego. My jednak jesteśmy zainteresowani konkretną dyskusją, a okazją do ogólnokrajowej będzie XI Kongres Gmin Wiejskich RP organizowany 20 – 21 września w Sali Kongresowej w Warszawie.

[ramka][b]Paweł Tomczak[/b] jest dyrektorem Biura Związku Gmin Wiejskich RP

Informacje o Związku Gmin Wiejskich RP: [link=http://www.gminyrp.pl]www.gminyrp.pl[/link][/ramka]

I w tych zdarzeniach umyka nam, szczególnie na poziomie kraju, 20. rocznica reaktywowania samorządu terytorialnego. Ta reforma jest bardzo dobrze oceniana przez polityków, ekspertów, a przede wszystkim przez samych mieszkańców. Mimo akcentowania w różny sposób w gminach tej rocznicy, na poziomie krajowym odczuwamy duży niedosyt. I nie chodzi tutaj o szczególne świętowanie, ale brak podkreślenia rangi reformy i roli samorządów lokalnych w rozwoju Polski. Brakuje refleksji, zastanowienia i dyskusji nad kierunkami i drogą rozwoju samorządów terytorialnych.

Pozostało 84% artykułu
Regiony
Dolny Śląsk zaprasza turystów. Szczególnie teraz
Materiał Promocyjny
BaseLinker uratuje e-sklep przed przestojem
Regiony
Odważne decyzje w trudnych czasach
Materiał partnera
Kraków – stolica kultury i nowoczesna metropolia
Regiony
Gdynia Sailing Days już po raz 25.
Materiał partnera
Ciechanów idealny na city break