Reklama

MF: samorządy nie stracą na Polskim Ładzie

Resort finansów przekuje, że rząd zrekompensuje samorządom wszystkie ubytki w dochodach z PIT i CIT, nawet jeśli będą one większe niż wynika to z obecnych szacunków.

Publikacja: 12.10.2021 15:31

Przedstawione przez Ministerstwo Finansów projekty zmian w finansowaniu JST nie przekonują samorządo

Przedstawione przez Ministerstwo Finansów projekty zmian w finansowaniu JST nie przekonują samorządowców

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński

- Od początku mówiliśmy, że samorządy nie stracą na Polskim Ładzie, przygotowaliśmy rozwiązania, które będę niwelować mniejsze wpływy z podatków – mówił Tadeusz Kościński, minister finansów na dzisiejszym spotkaniu prasowym. I podkreślał, że wbrew obawom samorządów i formułowanym zarzutom, żadna jednostka samorządowa od 2022 r. nie będzie miała mniejszych dochodów niż prognozowała przed Polskim Ładem. - Chcemy ustabilizowania sytuacji finansowej samorządów, tak aby mogły bezpiecznie planować swoje wydatki i projekty – zaznaczył Kościński.

O szczegółach mechanizmów kompensacyjnych mówił Sebastian Skuza, wiceminister finansów. Wszystkie zawierają się w projektach ustaw, które są już obecnie procedowane w Sejmie.

Czytaj więcej

Dla samorządów najważniejsza jest finansowa samodzielność

Po pierwsze, jeszcze w 2021 r. samorządy mają dostać łącznie 12 mld zł. Przy czym 8 mld zł to subwencja ogólna na dowolny cel, której podział ma się dokonać wedle obiektywnego algorytmu (ma ona odnosić się do planowanych przez JST na 2022 r. dochodów z PIT i uwzględniać korektę wskaźnika zamożności). Do tego te gminy, gdzie są największe problemy z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną, mają dostać 4 mld zł z przeznaczeniem na tego typu inwestycje.

Dziewięć miliardów więcej?

Minister Skuza wyliczał, ile JST na tym skorzystają. Według planów finansowych przygotowanych przez same JST przed ogłoszeniem Polskiego Ładu, ich dochody z PIT, CIT i subwencji ogólnej w 2022 r. miały wynieść 140 mld zł, a dzięki projektowanym przez  MF zmianom (uwzględniającym powyższe 12 mld zł i wyższe od spodziewanych wpływy z PIT i CIT w tym i przyszłym roku) ma to być 149 mld zł. – A więc o 9 mld zł więcej, niż planowały same JST – zaznaczył Skuza.

Reklama
Reklama

W 2022 roku, łączne zaś dochody wszystkich JST z PIT i CIT (łącznie z dodatkowymi 8 mld zł) będą wyższe o 10,3 proc. od tych prognozowanych przez same JST. Przykładowo dochody Krakowa mają być 90 mln zł większe, Warszawy - 166 mln zł, Olsztyna - 28 mln zł, Częstochowy - 31 mln zł, Nowego Sącza - 10 mln zł, a Łodzi – o 105,1 mln zł większe od planów.

Skuza podkreślał, że ten wzrost będzie dotyczył wszystkich JST, choć w przekazach medialnych duże miasta przedstawiają się jako najwięksi poszkodowani. Wedle wyliczeń MF, wzrost dochodów w 2022 r. samorządów gminnych wyniesie 2 mld zł, miast na prawach powiatu – 1,4 mld zł, powiatów – 0,5 mld zł, a województw – 3,2 mld zł (łącznie 7,2 mld zł).

– Na zmianach zyskają zarówno małe gminy, powiaty, województwa jak i duże metropolie. Podział środków będzie obiektywny i neutralny, oparty na algorytmach. Jednocześnie wprowadzamy mechanizmy ochraniające mniej zamożne gminy. Nowe rozwiązania zapewnią więc bardziej równomierne zasilenie budżetów samorządowych – mówił Skuza.

Mechanizm zabezpieczający

Ministerstwo Finansów podkreślało też, że także po 2022 r. samorządy nie stracą na Polskim Ładzie, ponieważ w projekcie odpowiedniej ustawy, wprowadzono mechanizm zabezpieczający przed spadkiem dochodów z PIT i CIT. Jak wyjaśniał minister Skuza, jeśli faktyczne dochody z PIT i CIT zaplanowane na dany rok będą mniejsze od pewnej wartości referencyjnej (czyli dochodów z tych podatków planowanych na 2022 r. zwaloryzowanych wskaźnikiem wzrostu PKB), to rząd będzie uzupełniał tę luka odpowiedniej wysokości subwencją rozwojową.

- Przy czym nie jest ważne, skąd ta luka się pojawi, czy to przez ubytki w podatkach związane z Polskim Ładem, czy innych zmian prawnych, czy też spadku koniunktury gospodarczej, strona rządowa będzie zobowiązana pokryć tę lukę – mówił Skuza.

Czytaj więcej

Trzaskowski: "Polski nieład" to niszczenie samorządów
Reklama
Reklama

I podkreślał, że bez znaczenia ma być także wartość tej luki. Obecnie rząd szacuje, że w 2023 r. wyniesie ona 3 mld zł (co jest przedmiotem krytyki ze strony samorządów, ponieważ ma się to nijak do szacownych strat z tytułu Polskiego Ładu – czyli 11-13 mld zł rocznie). – Ale gdyby okazało się, że ta luka jest większa, to rząd też będzie zobowiązany ją pokryć. Jeśli będzie wynosić 13 mld zł w 2023 r., to subwencja rozwojowa wynosić będzie 3 mld zł zgodnie z ustawą i 10 mld zł dodatkowo – zaznaczył Skuza. Kwota zaś 3 mld zł to pewne minimum gwarantowane na 2023 r., które zostanie wypłacone nawet jeśli luka będzie mniejsza.

Ważne jest także, że choć chodzi o subwencję rozwojową, pieniądze z tej formy rekompensaty samorządy będą mogły wykorzystać na dowolny cel – czy to różnego rodzaju wydatki bieżące, czy to inwestycje.

Resort finansów wylicza też, że projektowane są również korzystne zmiany w tzw. janosikowym, uelastycznione mają być wskaźniki dotyczące zdolności kredytowej, a także wymogi uzyskiwania co roku co najmniej równowagi w wydatkach i dochodach bieżących (przez cztery lata samorządy będę mogły wykazywać deficyt bieżący). Ważnym elementem wsparcia samorządów w rozwoju ma być także Rządowy Fundusz Polski Ład, z którego JST będą mogły uzyskiwać bezzwrotne dotacje inwestycyjne do 95 proc. wartości projektu.

"Nie" pełzającej centralizacji

Przedstawione przez MF projekty zmian w finansowaniu JST dotychczas nie przekonały jednak samych samorządowców. Na środę w Warszawie zapowiedziane jest spotkanie środowiska samorządowego, „aby wspólnie powiedzieć NIE pełzającej centralizacji oraz szkodliwym dla mieszkańców zmianom w podatkach, które szykuje rząd w tzw. Polskim Ładzie”.

Samorządowcy są zgodni co do tego, że Polski Ład oznacza zmiany w podatkach, które będą niekorzystne dla Polaków. Jak piszą organizatorzy,  program przedstawiany jest jako pomoc i wsparcie, podczas gdy jego najważniejszym skutkiem będzie odebranie mieszkańcom gmin, powiatów oraz województw w całym kraju aż 145 miliardów złotych w ciągu najbliższych 10 lat.

Podatki
Czy opłata klimatyczna odejdzie do lamusa? Jest propozycja zmiany
Podatki
Rosną stawki podatku od nieruchomości. Zwykle maksymalnie
Podatki
Ministerstwo Finansów zwróci gminom zaniżone dochody. Przez błędy w bazie CIT
Podatki
Sklepy płacą więcej podatków, gminy mają z tego coraz mniej
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Podatki
Wyliczenie i egzekucja opłat bywają tak drogie, że nieopłacalne
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama