Sklepy płacą więcej podatków, gminy mają z tego coraz mniej

Sieci handlowe w Polsce systematycznie zwiększają swoją skalę działania, a ich rozwój oczywiście powoduje problemy dla sektora tradycyjnego. Od lat co roku liczba placówek spada, choć powodów tego zjawiska jest wiele. To efekt zarówno konkurencji dużych placówek, które oferują niższe ceny, jak i po prostu zmiany zwyczajów zakupowych Polaków.

Najwięksi podatnicy, najwięksi pracodawcy

Niemal co piąta firma spośród największych płatników podatku CIT to przedstawiciel sektora handlowego. Ze sprawozdania Jeronimo Martins Polska, właściciela sieci Biedronka, wynika, że z tytułu podatków firma zapłaciła w 2024 r. polskiemu fiskusowi 883 mln euro. – W Polsce zatrudniamy w sumie już 88,3 tys. osób i jesteśmy największym poza armią pracodawcą w kraju – mówił podczas prezentacji wyników Pedro Soares dos Santos, prezes Jeronimo Martins. – Mamy za sobą ciężki rok, pełen wyzwań. Mimo to wszystko, co przewidywaliśmy, udało się osiągnąć i zakończył się mimo wszystko dobry rok. Był trudny – inflacja, mniejszy popyt, co jest wyzwaniem – ale udało się spełnić cele, jakie założyliśmy – dodał.

Sieci handlowe płacą różne podatki, w tym podatek od sprzedaży detalicznej, VAT, CIT, a także ZUS i PIT. W 2023 r. Auchan Polska odprowadził do budżetu prawie 905 mln zł w postaci podatków i danin, w tym 130 mln zł z tytułu podatku od sprzedaży detalicznej. Lidl Polska także wpłacił do budżetu ponad 2,7 mld zł, w tym ponad 300 mln zł z tytułu podatku od sprzedaży detalicznej.

Czytaj więcej

Podatki

Wyliczenie i egzekucja opłat bywają tak drogie, że nieopłacalne

System podatków i opłat lokalnych wymaga jeśli nie kompleksowej zmiany, to na pewno dokładnej ana...

Dochodzą do tego podatki lokalne, zwłaszcza ten płacony od nieruchomości. – Trudno powiedzieć, na ile znaczące jest to źródło przychodów, ponieważ w zasadzie w każdej gminie wygląda to inaczej. W dużych aglomeracjach, z wielkimi magazynami i sklepami, parkami handlowymi i innymi tego typu formatami, mogą to być dość znaczące kwoty, ale w mniejszych już niekoniecznie – mówi Andrzej Faliński, prezes Forum Dialogu Gospodarczego. – Niemniej wpływ handlu na sytuację lokalnego rynku jest znacznie większy, niż wynika to ze skali podatkowej – dodaje.

Ekspert zwraca tu uwagę choćby na sytuację na rynku pracy: nowy sklep to przynajmniej kilkanaście miejsc pracy na etacie, co oznacza odprowadzane podatki i składki na ubezpieczenie społeczne. – To również wynagrodzenia, które są lokalnie wydawane na inne potrzeby pracownika czy jego rodziny, zatem ma to znaczenie – dodaje. W przypadku handlu tradycyjnego wpływ sklepów na rynek pracy jest zdecydowanie mniejszy. – Zazwyczaj to po prostu właściciel i jego rodzina, z umowami bądź bez. Dlatego nie jest to odczuwalne dla rynku. Co więcej, wiele sklepów po prostu ukrywa realne bezrobocie: osoby z rodziny właściciela pracują w nich tylko teoretycznie, aby mieć ubezpieczenie – dodaje.

Wehikuł, na który wsiadają także małe firmy

Sytuacja wygląda nieco inaczej, gdy weźmiemy pod uwagę także firmy produkujące i dostarczające towary do sklepów. Nawet duże sieci coraz częściej współpracują z mniejszymi firmami, które nie byłyby w stanie dostarczać towarów do wszystkich placówek sieci w kraju, ale przez np. jeden magazyn mogą pojawić się w jedynym regionie. – Tacy dostawcy i producenci, zwłaszcza żywności, zależą od sklepów, dlatego rozbudowa sieci handlowych jest w ich interesie, ponieważ dodatkowo to oni zasilają swoimi podatkami lokalne budżety – zauważa Andrzej Faliński.

Inną kwestią są podatki lokalne, zwłaszcza te od nieruchomości. Z nieoficjalnych danych o inflacji uzyskanych przez „Rzeczpospolitą” na podstawie rozmów z branżowymi analitykami wynika, że w przypadku największych sieci handlowych mowa o nawet ponad 100 mln zł rocznie, jakie trafiają do lokalnych budżetów. Sieci handlowe się do tych wyników nie odnoszą, ale branża podkreśla swoje znaczenie dla gospodarki.

Czytaj więcej

Finanse w regionach

Sytuacja finansowa samorządów jest lepsza. Ale wciąż jest wiele do poprawienia

Finansowanie oświaty położyło się cieniem na reformie finansów samorządowych. Zmiana sposobu obli...

– Sektor handlu w Polsce przeszedł wielką transformację, do której w dużej mierze przyczyniły się międzynarodowe sieci handlowe – mówi Renata Juszkiewicz, prezes Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji. – Zainwestowały one dotychczas w naszym kraju ponad 60 mld euro i stworzyły 300 tys. nowoczesnych miejsc pracy. Są również kluczowym partnerem dla krajowych producentów i dostawców. Ok. 95 proc. oferowanych w ich sklepach produktów spożywczych pochodzi od polskich dostawców i wytwórców płodów rolnych. To efekt wieloletniej współpracy i budowania lokalnych łańcuchów dostaw. Eksport poprzez sieci handlowe na rynki zagraniczne wynosi 20 mld zł – dodaje.

Mroczne oblicze sklepowych promocji

Duże sieci płacą jednak podatki głównie do budżetu, na czele z osławionym podatkiem od sprzedaży detalicznej, który został wprowadzony w 2021 r. Firmy płacą 0,8 proc. od przychodów między 17 a 170 mln zł miesięcznie, zaś stawka 1,4 proc. obejmuje wyższe kwoty. W tym roku z tego tytułu do budżetu ma wpłynąć ponad 4 mld zł i kwota ta systematycznie rośnie.