NIK o mieszkaniach dla osób z niepełnosprawnościami: kolejki i nieprawidłowości

Choć liczba mieszkań komunalnych dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami zwiększa się, to i tak kolejka oczekujących nie maleje. W samorządach skontrolowanych przez NIK rekord oczekiwania to 17 lat i 9 miesięcy.

Publikacja: 06.04.2023 18:44

Z raportu NIK wynika, że okres oczekiwania na przydział mieszkania dla osób z niepełnosprawnościami

Z raportu NIK wynika, że okres oczekiwania na przydział mieszkania dla osób z niepełnosprawnościami był bardzo zróżnicowany i wynosił od 18 dni do 17 lat i 9 miesięcy

Foto: Fotorzepa / Adam Burakowski

– Skontrolowane miasta nie w pełni prawidłowo i rzetelnie realizowały zadania w zakresie określania zasad i zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób z niepełnosprawnościami – czytamy w raporcie NIK. Duża część zastrzeżeń NIK dotyczy zasad i procedur przyznawania mieszkań. W wewnętrznych dokumentach części samorządów znajdowały się np. zapisy niezgodne z ustawą o zasobie mieszkaniowym gminy (uzmg). Chodzi np. o zasadę, że odmowa przyjęcia lokalu traktowana jest jako rezygnacja z ubiegania się o przydział mieszkania i skutkuje skreśleniem z listy oczekujących.

Nieprawidłowości obejmowały też np. niezgodny z prawem sposób wyliczania dochodu osób starających się o mieszkanie czy nieprzestrzeganie przez samorządy wewnętrznych zasad, które same ustaliły. NIK podaje tu konkretne przykłady.

Czytaj więcej

Miasta odzyskują pustostany. Tysiące lokali dla nowych lokatorów

Wymienia Ostrołękę, gdzie „stwierdzono, że przy przyznawaniu lokali mieszkalnych stosowano dowolność i nieprzejrzyste zasady”; Konin, w którym „stosowano praktykę przydziału lokalu w trybie „przyspieszonym”, tj. z pominięciem kolejności wynikającej z list osób oczekujących na przydział lokalu” czy Włocławek. Tam z kolei „w czterech z 26 badanych przypadków wnioskodawcom przedstawiono propozycję przydziału mieszkania mimo, że nie przedłożyli oni informacji o aktualnej sytuacji materialnej i mieszkaniowej, co było niezgodne  przyjętymi uchwałami rady miasta”. W przypadku Siedlec zastrzeżenia Izby dotyczyły zasad rozpatrywania odwołań.

Na plus dla skontrolowanych jednostek należy odnotować, że starały się one zwiększać liczbę mieszkań dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W 2019 r. dysponowały 525 mieszkaniami o ułatwionym dostępie, z czego 251 były to lokale dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W połowie 2022 r. liczby te wyglądały odrobinę lepiej – mieszkań o ułatwionym dostępie było 737 (w tym 387 dostoswanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami). Z kolei liczba osób/gospodarstw domowych z osobą niepełnosprawną oczekujących na mieszkania wynosiła łącznie 893. Utrzymywała się na podobnym poziomie w stosunku do stanu na koniec 2019 r. 

Czytaj więcej

NIK sprawdził, jak miasta sprzedają mieszkania komunalne. Długa lista zastrzeżeń

Okres oczekiwania na przydział mieszkania dla osób z niepełnosprawnościami był bardzo zróżnicowany i wynosił od 18 dni do 17 lat i 9 miesięcy (rekord należy do Włocławka). NIK zauważa, że różnie nie były związane ani z wielkością miasta, ani z liczbą mieszkań komunalnych, jakimi dany samorząd dysponuje.

Ogółem w zasobie mieszkaniowym kontrolowanych jednostek znajdowało się 92 259 mieszkań (wg stanu na 30 czerwca 2022 r.). W okresie objętym kontrolą (czyli od początku stycznia 2019 r.) ich liczba uległa zmniejszeniu o 5,5 tys.

NIK wzięła pod lupę 35 jst z siedmiu województw, w tym 19 miast na prawach powiatu i 16 jednostek powołanych do zarządzania komunalnymi zasobami mieszkaniowymi. Kontrole odbyły się: w Gdyni, Sopocie, Gdańsku, Grudziądzu, Toruniu, Włocławku, Ostrołęce, Płocku, Siedlcach, Radomiu, Lublinie, Chełmie, Rzeszowie, Bielsku-Białej, Chorzowie, Zabrzu, Lesznie i Koninie.  Obejmowały okres od 1 stycznia 2019 r. do 30 czerwca 2022 r.

– Skontrolowane miasta nie w pełni prawidłowo i rzetelnie realizowały zadania w zakresie określania zasad i zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób z niepełnosprawnościami – czytamy w raporcie NIK. Duża część zastrzeżeń NIK dotyczy zasad i procedur przyznawania mieszkań. W wewnętrznych dokumentach części samorządów znajdowały się np. zapisy niezgodne z ustawą o zasobie mieszkaniowym gminy (uzmg). Chodzi np. o zasadę, że odmowa przyjęcia lokalu traktowana jest jako rezygnacja z ubiegania się o przydział mieszkania i skutkuje skreśleniem z listy oczekujących.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Nieruchomości
Gminy zagospodarowują pustostany. W Warszawie to aż jedna piąta mieszkań
Nieruchomości
Długi ma co trzeci lokator komunalny. Kwota robi wrażenie
Nieruchomości
Będą nowe mieszkania czynowe. Samorządy zakładają specjalne spółki
Nieruchomości
Miejskie budynki usuwane z gminnej ewidencji zabytków
Nieruchomości
Zintegrowany Plan Inwestycyjny: nowe rozwiązanie dla firm i samorządów