Wykorzystać ukryte zasoby

Ma to nastąpić m.in. poprzez wzmocnienie dostępności komunikacyjnej województwa, podniesienie konkurencyjności, poprawę stanu środowiska naturalnego, ale też przeciwdziałanie bezrobociu i podnoszenie poziomu edukacji. Pieniądze z nowego programu trafią przede wszystkim na obszary: gospodarki, transportu, e-usług publicznych, edukacji, rynku pracy, ochrony środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego oraz odnawialnych źródeł energii.

W przypadku gospodarki chodzi o wzmocnienie jej innowacyjności i konkurencyjności oraz rozwój przedsiębiorczości. Będzie na te cele można wydać prawie 400 mln euro.

W przypadku transportu chodzi o poprawę dostępności autostrady i dróg ekspresowych, a także zwiększenie wewnątrzregionalnej dostępności głównych miast.

Specjalizacje regionu

W regionalnej strategii innowacji województwa na lata 2014–2020 wybrano dwie tzw. inteligentne specjalizacje wiodące: lotnictwo i kosmonautykę oraz jakość życia, a także jedną inteligentną specjalizację wspomagającą: to informatyka i telekomunikacja.

Wybór przemysłu lotniczego i kosmicznego jest uzasadniony potencjałem naukowo-badawczym i edukacyjnym regionu. Województwo charakteryzuje m.in. wysoko rozwinięty przemysł lotniczy, o długich tradycjach, z kapitałem zagranicznym, jak również rozwinięte szkolnictwo wyższe oraz istotne dla rozwoju regionu kierunki badań i edukacji na politechnice i Uniwersytecie Rzeszowskim. Na Podkarpaciu koncentruje się ok. 90 proc. krajowej produkcji przemysłu lotniczego.

Wybór jakości życia jako drugiej inteligentnej specjalizacji ma uzasadnienie w zasobach regionu takich jak: produkcja żywności najwyższej jakości biologicznej i zdrowotnej, ekologiczne rolnictwo i przetwórstwo, produkty regionalne i tradycyjne, turystyka, zdrowie (kliniki, sanatoria, domy seniora), ekotechnologie i  odnawialne źródła energii. Informatykę i telekomunikację uznano za inteligentną specjalizację wspomagającą. Ma to duże znaczenie dla regionu, ponieważ pozwoli organizacyjnie i finansowo wspierać sektory wysokich technologii.

Nowości w programie

Tak jak w przypadku wszystkich nowych programów regionalnych również podkarpacki będzie dwufunduszowy, tj. finansowany zarówno z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), jak i z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Województwo dużą wagę przywiązuje teraz do rozwoju terytorialnego. Dotyczy to głównie lepszego wykorzystania tzw. ukrytych zasobów, w tym także zasobów ludzkich. Tak jak i w innych województwach zastosowany zostanie nowy mechanizm: Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT). Na Podkarpaciu realizowany będzie tzw. ZIT wojewódzki skierowany do Rzeszowa oraz jego obszaru funkcjonalnego obejmującego 13 gmin. Są to: Rzeszów, Głogów Małopolski, Trzebownisko, Czarna, miasto Łańcut, gmina Łańcut, Krasne, Chmielnik, Tyczyn, Boguchwała, Świlcza, Czudec oraz Lubenia.

Dzięki ZIT samorządy lokalne będą mogły realizować wspólne inwestycje finansowane i z EFRR i z EFS. ZIT to także wyjście poza sztywne granice administracyjne gmin. Ideą ZIT jest współpraca samorządów na rzecz maksymalnego wykorzystania wspólnych atutów. Dlatego inwestycje nie będą mogły być tzw. punktowymi inwestycjami. Władze lokalne, znając uwarunkowania, przygotują wspólne projekty.

Opinia

Władysław Ortyl | marszałek województwa podkarpackiego

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2014–2020 będzie miał istotne znaczenie dla przedsiębiorców.

Jego pierwsza oś, czyli „Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka”, to 374 mln euro wsparcia. Moim zdaniem to jedna z najważniejszych części programu. Pierwsze konkursy mają ruszyć jeszcze w tym roku. Pomoc dla podkarpackich firm to bardzo szerokie pojęcie. Stawiać będziemy na przedsiębiorców, którzy chcą tworzyć trwałe miejsca pracy. Muszą prowadzić badania, budować laboratoria, ośrodki badawczo-rozwojowe itp. Cenimy innowacje. Działań w tej sferze nie podejmuje się pochopnie, co daje szansę, że przedsiębiorca na dłużej zwiąże się z naszym regionem i jego mieszkańcami. Nie chcemy, aby powstała fabryka, która za kilka lat przeniesie się w inną część kraju czy Europy.