Samorządy i związkowcy nie składają broni w sprawie lex Czarnek 2.0

Przedstawiciele samorządów wskazują na uchybienia formalne, do których doszło w trakcie uchwalania ustawy. Wysuwają też wobec niej wiele zastrzeżeń merytorycznych.

Publikacja: 15.11.2022 16:28

Nowelizacja ustawy Prawo oświatowe, nazywana lex Czarnek 2.0, została uchwalona przez Sejm 4 listopa

Nowelizacja ustawy Prawo oświatowe, nazywana lex Czarnek 2.0, została uchwalona przez Sejm 4 listopada

Foto: PAP/Marcin Bielecki

Ich sojusznikiem w tej sprawie może okazać się Związek Nauczycielstwa Polskiego, który wskazuje, że nowelizacja ustawy Prawo oświatowej zawiera rozwiązania, które w praktyce spowodują likwidację Karty Nauczyciela w przedszkolach. 

Przypomnijmy, że nowelizacja ustawy Prawo oświatowe, nazywana lex Czarnek 2.0, została uchwalona przez Sejm 4 listopada br. Wpłynęła do Sejmu jako projekt poselski. W praktyce tylko w niewielkim stopniu różniła się od przepisów forsowanych jakiś czas temu przez rząd (z ministrem edukacji Przemysławem Czarnkiem na czele). Tamte przepisy przeszły przez Sejm i Senat, zostały jednak zawetowane przez prezydenta. Prezydent odmówił ich podpisania, przekazując dokument wraz z umotywowanym wnioskiem do ponownego rozpatrzenia przez Sejm.

Czytaj więcej

Samorządy rozmawiają z rządem. M.in. o lex Czarnek 2.0 i stawce VAT na prąd

Przedstawiciele samorządów, m.in. w trakcie październikowego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego wskazywali, że projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowej, który trafił do Sejmu jako projekt poselski złożony przez posłów PiS, jest niemal bliźniaczo podobny do rządowej nowelizacji sprzed kilku miesięcy. Zaś jego złożenie w tej formie to po pierwsze sposób na jego szybkie przeforsowanie, a po drugie – na to, by nie zajmować się ponownym rozpatrzeniem zawetowanej przez prezydenta ustawy.

M.in. te argumenty znajdziemy w piśmie, jakie Związek Powiatów Polskich (ZPP) wystosował do przewodniczących senackich komisji: nauki, edukacji i sportu oraz samorządu terytorialnego i administracji państwowej. Lex Czarnek 2.0, po przyjęciu przez Sejmu, musi już jeszcze przejść przez Senat (w tym tygodniu jego zapisami ma zająć się komisja nauki, edukacji i sportu).

W swoim piśmie ZPP podkreśla m.in., jak mocno nowe przepisy ograniczają kompetencje samorządów, które przecież są odpowiedzialne za realizację zadań oświatowych na swoim terenie. „Uchwalone rozwiązania bez wątpienia spowodują zmiany w funkcjonowaniu samorządów jako organów prowadzących szkoły i placówki publiczne (np. pozostawienie decyzji o wyborze czy odwołaniu dyrektora w rękach kuratorów oraz uniemożliwienie likwidacji szkół/placówek).” – czytamy.

Dalej ZPP podkreśla: „ustawa ta dalece ingeruje we wdrażanie polityki oświatowej na poziomie lokalnym, co powoduje, że władze oświatowe nie mogłyby skutecznie wpływać na wybór osób, które mają kierować jednostkami bezpośrednio im podległymi i realizującymi zadania oświatowe. Ustawa przewiduje, że ostatnie zdanie w niemalże każdym aspekcie funkcjonowania oświaty, bez żadnej odpowiedzialności ma należeć do kuratora – czemu jednoznacznie Związek Powiatów Polskich jest przeciwny.”

Czytaj więcej

Nowe prawo oświatowe przyjęte. Samorządy przeciwne

Przeciwko zapisom lex Czarnek 2.0 wystąpił także Związek Nauczycielstwa Polskiego. Związkowcy również podkreślali między innymi, że nowe przepisy prowadzą do „zmiany ustroju polskiego systemu oświaty i przywrócenia centralnego zarządzania oświatą, a także stopniowego pozbawiania szkół autonomii”. Z punktu widzenia związkowców mają także zapisy mówiące o zasadach zatrudniania osób prowadzących zajęcia w publicznych przedszkolach.

Centrala ZNP planuje spotkanie w tej sprawie z przedstawicielami Związku w regionach. Jak czytamy na stronie związku, posiedzenie ma być poświęcone „zagrożeniom wynikającym z tzw. lex Czarnek 2.0. Sprawa dotyczy przepisu mówiącego o możliwości zatrudniania w publicznych przedszkolach osób niebędących nauczycielami do prowadzenia wszystkich zajęć, a nie jak dotychczas zajęć rozwijających zainteresowania, a tym samym do likwidacji Karty Nauczyciela w tych placówkach i zatrudniania na podstawie Kodeksu pracy.”

Karta Nauczyciela to najważniejszy dokument, na podstawie którego zatrudniani są nauczyciele w publicznych placówkach oświatowych. Reguluje ona m.in. takie kwestie jak zasady awansu zawodowego, system wynagradzania, liczbę godzin pracy „przy tablicy”, zasady przechodzenia na emeryturę, odpowiedzialność zawodowa nauczycieli.

Ich sojusznikiem w tej sprawie może okazać się Związek Nauczycielstwa Polskiego, który wskazuje, że nowelizacja ustawy Prawo oświatowej zawiera rozwiązania, które w praktyce spowodują likwidację Karty Nauczyciela w przedszkolach. 

Przypomnijmy, że nowelizacja ustawy Prawo oświatowe, nazywana lex Czarnek 2.0, została uchwalona przez Sejm 4 listopada br. Wpłynęła do Sejmu jako projekt poselski. W praktyce tylko w niewielkim stopniu różniła się od przepisów forsowanych jakiś czas temu przez rząd (z ministrem edukacji Przemysławem Czarnkiem na czele). Tamte przepisy przeszły przez Sejm i Senat, zostały jednak zawetowane przez prezydenta. Prezydent odmówił ich podpisania, przekazując dokument wraz z umotywowanym wnioskiem do ponownego rozpatrzenia przez Sejm.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczności lokalne
Pierwsi wyborcy głosują już w wyborach samorządowych 2024. Korespondencyjnie
Społeczności lokalne
Nie ma cię w rejestrze? Nie będziesz mógł głosować w wyborach samorządowych
Społeczności lokalne
Familijny samorząd. Gdzie w wyborach samorządowych 2024 startują całe rodziny?
Społeczności lokalne
Walczą sami ze sobą. Jak wygląda kampania w gminach z jednym kandydatem
Społeczności lokalne
Poczuć siłę dobra. Gdzie odbędą się świąteczne śniadania dla potrzebujących?