Marcin Kuchciński: Z utęsknieniem czekamy na pieniądze z KPO

W mikołajki był pan w jednym z olsztyńskich szpitali. Z jednej strony – sprawił pan chorym dzieciom radość, ale z drugiej to chyba ciężkie przeżycie. Część małych pacjentów jest poważnie chora…

To prawda. Wraz z moimi współpracownikami staramy się, aby warunki w naszych szpitalach, zarówno te bytowe, jak i warunki leczenia, były jak najlepsze. Idealnie byłoby, aby te dzieci wcale nie musiały być pacjentami, ale jak już dotknie je nieszczęście choroby, to staramy się, aby podczas leczenia były obdarzone zarówno fachową opieką, jak i przyjaznym miejscem. Wracając do mikołajek, widać było, że niektóre dzieci są tam smutne i na pewno taki dzień jak 6 grudnia wolałyby spędzić w domu. Cieszę się, że mogliśmy zrobić im niespodziankę i wywołać na ich twarzach trochę uśmiechu.

Zmieńmy temat na bardziej przyziemny. Jak wyglądają finanse samorządu województwa? Czy największe miasta w regionie mogą mieć problem z dopinaniem budżetów? W końcu po reformach podatkowych Zjednoczonej Prawicy wszystkim spadły dochody z PIT, ale szczególnie odczuły to większe miasta.

Myślę, że samorządy województw są w trochę innej sytuacji niż samorządy gminne. W lepszej. My swoje dochody w większym stopniu opieramy na podatku CIT niż PIT. W przypadku naszego województwa, mimo wielu zawirowań, zaprojektowaliśmy dobry budżet. Jest zrównoważony, nie będziemy musieli zaciągać kredytu m.in. dlatego, że zwrócono nam pewne kwoty z poprzednich lat i dzięki temu teraz nasz budżet możemy spokojnie zbilansować.

Jeśli chodzi o gminy, to tam jest zdecydowanie większy problem, zwłaszcza w przypadku subwencji oświatowej i pieniędzy przeznaczanych na edukację. Miasta – szczególnie te większe – muszą dokładać na ten cel ze swojego budżetu nawet 50 proc. kosztów wspominanych wyżej zadań.

W tym roku około 38 proc. budżetu samorządu województwa stanowią wydatki inwestycyjne. Ten poziom utrzyma się też w przyszłym roku?

Wszystko zależy od środków zewnętrznych – unijnych czy z Krajowego Planu Odbudowy. Przygotowujemy się do inwestycji, gromadząc na nie wkład własny. Dla przykładu do 2027 roku tylko na inwestycje związane z drogami będziemy potrzebowali ok. 700 mln zł – właśnie wkładu własnego. To będą olbrzymie środki przeznaczone na jeden konkretny obszar. A przecież pozostaje jeszcze kultura, zdrowie i wiele innych…

No właśnie. Już w tym roku duży nacisk w regionie położono na zabezpieczenie finansowania zadań w systemie ochrony zdrowia. W 2023 roku samorząd województwa przeznaczy na te cele 36,9 mln zł. A jak będzie w 2024 roku?

Tu zaplanowaliśmy zdecydowany wzrost nakładów, bo aż do poziomu ponad 63 mln zł. Stawiamy na inwestycje i środki z naszego budżetu będą przede wszystkim kierowane jako uzupełnienie tego celu. Dzięki środkom unijnym planujemy otwarcie Centrum Psychiatrii dla Dzieci i Młodzieży w Ameryce pod Olsztynkiem czy zmianę siedziby szpitala psychiatrycznego we Fromborku. To oczywiście tylko niektóre z planowanych działań, ale temat psychiatrii jest u nas, jak i w skali kraju, tematem priorytetowym.

Czytaj więcej

Okiem samorządowca

Marszałek województwa lubuskiego: Musimy biec do przodu

Trzeba przywrócić takie zasady finansowania samorządów, aby były one jasne i aby każdy samorząd – gmina, powiat czy województwo – znał i rozumiał algorytm, według którego będą mu wydzielane i przekazywane środki z budżetu państwa – mówi Marcin Jabłoński, marszałek województwa lubuskiego.

Wiele placówek, nie tylko na Warmii i Mazurach, narzeka na brak lekarzy specjalistów. W jednym z wywiadów mówił pan, że rozwiązaniem jest rozdzielenie różnych specjalizacji między szpitalami powiatowymi.

Bez wątpienia brak lekarzy jest problemem. Tak dzieje się nie tylko u nas. Szpitale „podkupują” sobie specjalistów, a tam gdzie ich brakuje – zamyka się oddziały przy niezadowoleniu pacjentów. My ze swojej strony uruchamiamy program stypendiów dla studentów kierunków medycznych, którzy wybiorą deficytową dziedzinę i zobowiążą się zostać w naszym regionie. Jestem przekonany, że nowy minister zdrowia pochyli się nad dobrymi rozwiązaniami systemowymi.

Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego to w tym roku jeden z najważniejszych działów budżetu samorządu województwa. Na rozwój i upowszechnianie kultury przeznaczono ponad 100 mln zł. A jak będzie w 2024 roku?

Kultura to dla nas ważny obszar, bo nasi mieszkańcy nie żyją tylko nową drogą, koleją czy szpitalem, ale potrzebują też czegoś dla ducha. Tak wysokie kwoty związane były głównie z dużymi inwestycjami. Jednym z naszych projektów strategicznych jest budowa Europejskiego Centrum Kopernikańskiego we Fromborku, a nakłady na ten cel są naprawdę wysokie. Poza tym nasze jednostki dostają spore dotacje celowe na swoje działania.

W listopadzie, po wyborze na stanowisko marszałka, deklarował pan kontynuację rozpoczętych projektów infrastrukturalnych. Które z nich są najważniejsze?

Na pewno drogi. Widzimy, że kiedy je remontujemy, nie tylko poprawiamy komfort poruszania się, ale aktywizujemy społeczność do zmiany swojego otoczenia. Obserwuję to często na przykładzie najmniejszych miejscowości. Nowa infrastruktura drogowa jest ważna, bo to też szansa na nowe zakłady pracy, a co za tym idzie – miejsca pracy. Duże znaczenie ma dla mnie także dbanie i dobre wykorzystanie terenów inwestycyjnych. Mamy w swoim posiadaniu chociażby 100 hektarów przy lotnisku w Szymanach.

A czy powstaną nowe ścieżki rowerowe? One też mogą się przecież przyczynić do podniesienia atrakcyjności regionu.

Mamy gotowy projekt stworzony przez Zarząd Dróg Wojewódzkich, który powołał w swojej strukturze specjalne biuro zajmujące się tylko ścieżkami rowerowymi. Mamy program zgłoszony do KPO, wart blisko 1,5 mld zł, dotyczący rozwoju infrastruktury rowerowej, velostrad w całym województwie. Cały czas staramy się również ulepszać otwarty w tym roku szlak Mazurskiej Pętli Rowerowej.

Polska jeszcze w tym roku może dostać pierwsze pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy. Chodzi o środki na transformację energetyczną. Region już wie, na co będzie chciał przeznaczyć pieniądze z tej transzy?

Tak, jesteśmy przygotowani i na te pieniądze czekamy z utęsknieniem, bo to kolejny zastrzyk środków dla regionu i szansa na dalszy rozwój. Pojawiają się jednak głosy, że część „czeków” wydawanych przez rząd PiS samorządom to były tak naprawdę środki z KPO, które w tej chwili będą ewentualnie refinansowane. Zobaczymy więc, czy te zaliczki z pierwszej transzy będą faktycznie do dyspozycji województw i w jaki sposób będą rozdawane.

Czytaj więcej

Okiem samorządowca

Zygmunt Frankiewicz: Przywrócić finansową równowagę

Rozdział środków dla samorządów był tak niesprawiedliwy, że teraz trzeba będzie zrobić audyt i zobaczyć, które jednostki samorządu terytorialnego zostały poszkodowane i wyrównać im straty – mówi Zygmunt Frankiewicz, senator, prezes Związku Miast Polskich.

O lądowej granicy polsko-rosyjskiej mówi pan „ściana”, co znaczy, że nie ma tam żadnego ruchu. Co to oznacza dla regionu, dla mieszkańców przygranicznych miejscowości?