Samorządowy alfabet 2023 r. Inwestycje, wybory i przygotowania do nowej kampanii

A jak Aglomeracje. Współpraca samorządów w aglomeracjach — zwłaszcza w transporcie, usługach samorządowych, energetyce - była jednym z najważniejszych tematów samorządowych w tym roku. Samorządowcy doskonale zdają sobie sprawę, że coraz więcej będzie zależało od ich dobrej współpracy. Pytanie, czy dostaną od nowego rządu narzędzia, by nowe wspólne rozwiązania w wielu kluczowych obszarach mogły się zmaterializować. 

B jak Bezpartyjni Samorządowcy. Projekt polityczny Bezpartyjnych Samorządowców w 2023 roku stał się przedmiotem ogólnokrajowej dyskusji politycznej za sprawą rejestracji list Bezpartyjnych we wszystkich okręgach wyborczych. Bezpartyjni w wyborach do Sejmu liczyli na przekroczenie progu 5 proc., tak by stać się „języczkiem u wagi” w Sejmie. Tak się jednak nie stało, ale rejestracja list i poszerzenie struktur na niemal cały kraj daje Bezpartyjnym i tak solidną pozycję startową w wyborach samorządowych w 2024 roku. 

D jak Decentralizacja. Umowa koalicyjna zawarta przez KO, Lewicę, PSL i Polskę 2050 zawiera zapis dotyczący poparcia przez siły nowej Koalicji 15 października decentralizacji państwa oraz m.in. przywrócenia samorządom szerokiej autonomii, jak i polepszenia sytuacji finansowej samorządów. Na to wszystko oczywiście czekają samorządowcy, którzy liczą na daleko idące zmiany jeśli chodzi o ich traktowanie przez nową większość samorządów. Ale np. pomysły, że będzie powołany osobny wicepremier w nowym rządzie zajmujący się tylko sprawami samorządów — a takie pojawiały się w tym roku — nie zmieniły się w rzeczywistość. 

Czytaj więcej

Okiem samorządowca

Czego oczekują lokalne władze od nowego rządu? Spytaliśmy znanych samorządowców

Ustabilizowanie sytuacji finansowej, powrót do konstytucyjnej idei samorządności, wzmocnienie dochodów własnych jst, zmiany w systemie edukacji – tego między innymi oczekują prezydenci, burmistrzowie i marszałkowie od nowego koalicyjnego rządu.

E jak Energetyka. W 2023 roku wyzwania dotyczące cen energii i dostępności surowców energetycznych — zwłaszcza węgla — były jednym z najważniejszych tematów dla samorządów. Tak samo jak kwestia transformacji energetycznej. Nowy rząd zapowiada zmiany wobec poprzedniej ekipy, ale kłopoty z ustawą wiatrakową pokazują najlepiej, jak trudny może być to temat. W 2024 transformacja i energetyka pozostaną w centrum, jeśli chodzi o sprawy samorządowe i strategiczne dla Polski. 

F jak Frekwencja. To właśnie nadzwyczajna frekwencja wyborcza przyczyniła się do zmiany władzy. Samorządowcy stojący bardziej po stronie nowej koalicji również mobilizowali wyborców przed jesiennymi wyborami. Teraz mają wobec nowego rządu konkretne — legislacyjne, finansowe, strategiczne — oczekiwania. 

I jak Inwestycje. Lokalne inwestycje i ich wsparcie przez rząd miały być jednym z kół zamachowych kampanii parlamentarnej w 2023 roku. Chociaż PiS nie udało się wygrać, to samorządowcy w tym roku z różnych stron politycznego sporu wielokrotnie chwalili się nowymi i zakończonymi inwestycjami, zwłaszcza transportowymi. I dla nich będą to ważne projekty w kontekście kampanii w 2024 roku. Są też pytania o długoterminową przyszłość systemu wsparcia inwestycji, który powstał w trakcie poprzedniego rządu. I to nie tylko od samorządowców związanych z PiS. 

J jak Jacek Majchrowski. Decyzja prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego o tym, że nie będzie ubiegał się o kolejną kadencję - po 20 latach rządów w stolicy Małopolski — z miejsca sprawiła, że Kraków stał się najciekawszym punktem na samorządowej mapie Polski. Oczywiście wmówi kontekście zbliżającej się kampanii wyborczej. Wszystko wskazuje na to, że walka o fotel prezydenta Krakowa będzie najciekawszą w 2024 roku. W grze są już m.in. kandydat niezależny Łukasz Gibała i szef małopolskiej PO, Aleksander Miszalski. Krakowa w przyszłym roku nikt nie odpuści. 

Czytaj więcej

Z regionów

Kampania przed wyborami samorządowymi. Kraków przetestuje nową koalicję

Wyścig w stolicy Małopolski już się rozkręca – i będzie miał ogólnokrajowe implikacje, wykraczające znacznie poza samą prekampanię samorządową.

K jak Krajowy Plan Odbudowy. Samorządowcy w swoich oczekiwaniach wobec nowego rządu zwykle na jednym z pierwszych miejsc wymieniają odblokowanie funduszy z Krajowego Planu Odbudowy. W 2024 będzie to jeden z tematów politycznej dyskusji, bo zgodnie z wstępnymi szacunkami nowego rządu pierwsze fundusze z głównej części KPO mogą się pojawić w Polsce jeszcze przed kwietniowymi wyborami. 

M jak Mikromobilność. Zarówno dla dużych, jak i mniejszych miast rok 2023 stał pod znakiem rozwoju i analiz dotyczących mikromobilności. Przede wszystkim jeśli chodzi o użycie elektrycznych hulajnóg (ich wykorzystania oraz bezpieczeństwa) oraz systemów rowerów miejskich. Wokół tych tematów koncentrowała się dyskusja o mikromobilności w mijającym roku. I będzie trwała nadal sądząc po statystykach ich wykorzystania w tym roku.