Warto dbać o zdrowie mieszkańców

Opieka zdrowotna staje się ostatnio jednym z głównym tematów debaty publicznej. Za jej poziom odpowiada przede wszystkim ministerstwo i Narodowy Fundusz Zdrowia. Ale swoją rolę do odegrania mają także samorządy, które pełnią funkcje uzupełniające. Mogą być właścicielami podmiotów leczniczych, realizują też różne zadania z zakresu profilaktyki zdrowia, a także walki z uzależnieniami.

Duże najwięcej

„Życie Regionów” sprawdziło, jak miasta, gminy, powiaty i województwa angażują się finansowo w realizację tych zadań. W sumie w 2018 r. wydatki na ochronę zdrowia wyniosły we wszystkich jednostkach 3,8 mld zł. Największy udział w tej puli miały miasta i gminy – 1,8 mld zł, powiaty wydały łącznie 1 mld zł, a województwa – 990 mln zł. Wśród miast na prawach powiatu liderem pod tym względem okazuje się Warszawa, która w 2018 r. przeznaczyła na zdrowie prawie 340 mln zł. W pierwszej trójce znalazły się też Kraków – ok. 97 mln zł, i Łódź – ok. 43 mln zł – wynika z danych ze sprawozdań budżetowych przedstawionych przez GUS.

regiony.rp.pl

– Warszawa od lat inwestuje w infrastrukturę placówek ochrony zdrowia – zaznacza Anna Magdalena Łań ze stołecznego magistratu. – Od kilkunastu lat remontowane, modernizowane lub rozbudowywane są warszawskie szpitale (miasto ma ich dziesięć), a także liczne przychodnie. Kupowany jest też wysokospecjalistyczny sprzęt. Obecnie budujemy Szpital Południowy na ponad 300 łóżek oraz szpital jednodniowy na Białołęce – wylicza. W sumie inwestycje w zdrowie przez ostatnich kilka lat sięgnęły 1,3 mld zł, co było finansowane głównie środkami własnymi i funduszami UE. Od lat Warszawa wykłada także pieniądze na programy zdrowotne. W 2018 r. było ich dziewięć skierowanych do młodych mieszkańców (uczniów), cztery dla seniorów oraz program in vitro – realizowany w Warszawie od 2017 r.

Już niebawem tak będzie wyglądał Szpital Południowy na warszawskim Ursynowie / mat.pras.

regiony.rp.pl

– Poprawa jakości życia mieszkańców jest ważnym celem Poznania. Podejmujemy działania ukierunkowane na wzmocnienie, zachowanie i przywracanie zdrowia, podnoszenie świadomości zdrowotnej, kształtowanie odpowiednich nawyków zdrowotnych i żywieniowych, jesteśmy też jedynym w Wielkopolsce samorządem wspierającym szpitale kliniczne – przekonuje Dorota Potejko, z-ca dyr. wydziału zdrowia i spraw społecznych Urzędu Miasta Poznania. Poznań może się pochwalić wieloma programami zdrowotnymi czy zabiegami dla mieszkańców finansowanymi przez miasta, m.in. in vitro, operacje zaćmy czy rehabilitacja dla osób 65+. Całość wydatków na zdrowie w Poznaniu, według danych GUS, sięgnęła w 2018 r. 39 mln zł, co stawia miasto w pierwszej dziesiątce naszego zestawienia. Inwestycje pochłonęły ok. 17,7 mln zł, z czego większość to doposażenie szpitali w nowoczesny sprzęt, ale też modernizacja ich budynków.

Za mało pieniędzy

Oprócz największych miast sporo na zdrowie wydają także wybrane mniejsze jednostki: Tychy, Bielsko-Biała czy Gliwice. W tym ostatnim mieście w zeszłym roku było to 19 mln zł, z czego ponad 11 mln zł to inwestycje. Władze miasta wyjaśniają, że zadaniem samorządu jest dbanie o jakość i poziom życia mieszkańców, nie dziwi więc duże zaangażowanie finansowe samorządu. Ale też zwracają uwagę na problemy. Zdaniem władz Gliwic finansowanie przez NFZ usług zdrowotnych świadczonych przez szpitale w tzw. sieci jest niewystarczające. Nie są one w stanie samodzielnie zbilansować kosztów bieżącej działalności, wobec czego samorząd, chcąc zapewnić mieszkańcom dostęp do świadczeń, zmuszony jest dofinansowywać szpitale, m. in poprzez pożyczki.

CZYTAJ TAKŻE: Nowe pomysły na reformę służby zdrowia

– Od wielu lat występuje olbrzymi niedobór środków przeznaczonych na realizację świadczeń opieki zdrowotnej – przyznaje Marta Milewska, rzecznik prasowy marszałka województwa mazowieckiego. Mazowsze okazuje się liderem pod względem wydatków z lokalnych budżetów w kategorii województw. W 2018 r. było to prawie 280 mln zł, z czego aż 218 mln zł to inwestycje (w tym m.in. budowa Szpitala Psychiatrycznego w Drewnicy).

Otwarty pod koniec 2018 r. nowy szpital psychiatryczny w Drewnicy to inwestycja mazowieckiego samorządu / mat.pras.

regiony.rp.pl

Wydatki są tak duże, bo zdaniem władz Mazowsza podmioty lecznicze w ramach środków uzyskiwanych z kontraktu z NFZ nie byłyby w stanie samodzielnie realizować działań inwestycyjnych. – Takie placówki borykają się z lawinowo rosnącym wzrostem wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia, co obiecuje rząd, ale nie daje w pełni pieniędzy na te podwyżki. Rosną też ceny prądu, mediów, żywności i usług medycznych, co dotyka szpitali, a wycena świadczeń zdrowotnych pozostaje bez zmian – opisuje Milewska. Powstające w ten sposób długi szpitali muszą pokrywać właściciele (czytaj także >R3).

Ambitne plany

Samorząd województwa podkarpackiego jest organem tworzącym dla 14 podmiotów leczniczych, w tym pięciu szpitali wielospecjalistycznych oraz dwóch psychiatrycznych. Łączna liczba łóżek na koniec grudnia 2018 r. wynosiła 4178, a zatrudnienie w szpitalach na podstawie umowy o pracę to 8150 etatów. W samym 2018 r. wydatki na cele zdrowotne sięgnęły prawie 41 mln zł, ale jak zaznacza Monika Konopka z podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego, to tylko część szerokiego programu realizowanego przez władze samorządowe. To wiele inwestycji infrastrukturalnych realizowanych (w 2018 r. było ich 42), a także wspieranych przez samorząd. W ramach regionalnego programu operacyjnego na lata 2014–2020 na ochronę zdrowia w województwie podkarpackim przeznaczono łącznie na szpitale wojewódzkie i powiatowe 410,6 mln zł.

CZYTAJ TAKŻE: Na zdrowie wydają tyle, ile mogą

Ambitnym przedsięwzięciem, nad którym rozpoczęto już prace, jest utworzenie Podkarpackiego Centrum Zdrowia Dziecka o szacunkowej wartości ponad 300 mln zł. Dużym sukcesem zakończyła się zaś akcja kompleksowej restrukturyzacja zadłużenia szpitali wojewódzkich – w tym celu samorząd Podkarpacia poręczył w latach 2017–2018 kredyty na łącznie blisko 290 mln zł.

Potrzeby rosną

W przypadku powiatów w budżety wydatków na zdrowie wlicza się również subwencję z budżetu państwa na ubezpieczenie zdrowotne osób bezrobotnych, które często stanowi dużą część tych wydatków. Ale starostowie też starają się dbać o lokalne placówki. Przykładowo powiat radomski jest organem tworzącym dla dwóch szpitali powiatowych: w Iłży i Pionkach. – Ochrona zdrowia jest ważnym elementem polityki prospołecznej realizowanej przez nasz samorządów – podkreśla Marcin Genca, rzecznik starosty radomskiego. – Ze względu na potrzeby obydwu szpitali wydatki na te cele będą wzrastać w kolejnych latach, nawet kilkakrotnie – dodaje.

mat.pras.

regiony.rp.pl

OPINIA | Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa

Kraków jest właścicielem dwóch szpitali oraz Miejskiego Centrum Opieki dla Osób Starszych, Przewlekle Niepełnosprawnych oraz Niesamodzielnych. Na rozbudowę tych placówek, termomodernizację oraz zakup sprzętu i specjalistycznej aparatury wydaliśmy w 2018 r. ponad 50 mln zł, z czego 40 mln zł pochodzi z budżetu miasta. Zależy mi, by miejskie placówki dysponowały najnowocześniejszym sprzętem i gwarantowały pacjentom opiekę na najwyższym poziomie. Dlatego też tylko w ubiegłym roku stworzyliśmy nowoczesne centrum diagnostyki, leczenia i profilaktyki chorób przewodu pokarmowego i gruczołów dokrewnych, rozszerzamy też działalność naszego Centrum Opieki, co, biorąc pod uwagę tendencje demograficzne i zapotrzebowanie na opiekę geriatryczną, jest bardzo ważne. W ciągu najbliższych trzech lat na inwestycje w naszych placówkach leczniczych planujemy wydać kolejne 75 mln zł! Miasto wspiera też projekty lecznicze i profilaktyczne, które stanowią uzupełnienie świadczeń zdrowotnych zapewnianych przez NFZ. Miejskie programy skierowane są przede wszystkim do dzieci i seniorów – m.in. profilaktyka próchnicy, profilaktyka astmy i chorób alergicznych, co wiąże się bezpośrednio z prowadzoną przez miasto na szeroką skalę walką o poprawę jakości powietrza. Realizujemy też kilka programów szczepień.