Najwyższa Izba Kontroli rozpoczęła kontrolę, aby sprawdzić prawidłowość finansowania zadań realizowanych przez samorządy w latach 2019-2022. Kontrola ma odpowiedzieć na pytanie, czy w ostatnich latach w sposób odpowiedni finansowano działania samorządów, zwłaszcza w kontekście zmian podatkowych rozpoczętych w 2019 roku.
Ostatnim etapem analizy przedkontrolnej był panel ekspertów, który odbył się w maju w siedzibie Izby w Warszawie.
Podczas spotkania Delegatura NIK w Białymstoku przedstawiła główne założenia kontroli, a zaproszeni goście – w tym przedstawiciele samorządów i środowisk prawniczych dzielili się swoją wiedzą, opiniami i doświadczeniami w obszarze finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Izba podkreśla, że będzie to nowatorska kontrola systemowa, która po raz pierwszy obejmie dane wszystkich polskich samorządów, czyli ponad 2800 gmin, powiatów i województw w Polsce.
Celem panelu była wymiana wiedzy, doświadczeń i opinii przedstawicieli różnych typów samorządów. Zgodnie z zapowiedzią przedstawicieli Izby kontrola ma potrwać ok. 4-5 miesięcy, a informacja o jej wynikach powinna się pojawić jeszcze jesienią tego roku. Kontrola ma charakter systemowy, czyli dotyka problemu całościowo, angażując w kontrolę jak największą liczbę interesariuszy.
Otwierając panel, prezes NIK Marian Banaś powiedział, że samorząd powinien być szczególnie doceniony przez rządzących, ponieważ jest to komórka, w której obywatele załatwiają swoje podstawowe sprawy.