Lotniska jeszcze urosną

Wydawałoby się, że mapa lotnisk w Polsce już się wykrystalizowała. A jednak nie – wkrótce zmieni się z powodu nowych inwestycji, jakie realizują Suwałki i Białystok. Ważą się także losy Radomia, Łodzi i Modlina. Nadal nie wiadomo, który z tych portów ostatecznie stanie się lotniskiem, które przejmie ruch czarterowy i niskokosztowy z Warszawy, po tym, jak Lotnisko Chopina będzie musiało go ograniczyć, bo wyczerpie się jego przepustowość. Planowany pod Grodziskiem Mazowieckim Centralny Port Komunikacyjny z założenia ma być drogi i ukierunkowany na przesiadki.

Między innymi dlatego powstanie CPK będzie miało ograniczony wpływ na lotniska regionalne . Mogą one rozwijać europejskie połączenia regionalne i loty czarterowe, bo na zagraniczne wakacje będzie sobie mogło pozwolić coraz więcej Polaków. Już dzisiaj przewija się przez nie 61 procent wszystkich pasażerów w Polsce. Według szacunków Związku Regionalnych Portów Lotniczych w tym roku w regionach odprawi się 26,5 mln podróżnych, wobec 24,34 mln w 2017 roku. Szacuje się również, że dzięki tym lotniskom powstało już 14 tys. nowych miejsc pracy.

Liderzy rosną szybko

Ruch w regionach jest coraz większy. W ubiegłym roku Kraków przebił, i to znacznie, liczbę 5 milionów pasażerów. Jest więcej niż prawdopodobne, że kolejnym portem, któremu uda się ta sztuka, będzie gdański port im. Lecha Wałęsy.

Małopolska brama na świat na ten rok wprawdzie planuje skromny wzrost – około 9 procent, w porównaniu z rokiem 2017, ale oznacza to, że z pewnością przekroczy 6 milionów pasażerów. 

Krakowska siatka wzbogaci się w tym roku o loty do Budapesztu, Dubaju, Odessy, Helsinek i Burgas.– W kwietniu pierwszy raz pasażerowie polecą na Węgry i do Dubaju – cieszy się prezes Kraków Airport Radosław Włoszek. W sezonie letnim z ofertą lotów do Barcelony, Madrytu i Aten powróciły hiszpańskie Iberia, Vueling i grecki Aegean. Dobra wiadomość dla osób planujących urlopy jest taka, że greckie linie zwiększyły prawie dwukrotnie liczbę oferowanych miejsc do Aten. I planuje kolejne inwestycje: nowy pas startowy, rozbudowę terminali – pasażerskiego i cargo, oraz remonty płyty postojowej.

Do 4 mln odprawionych pasażerów zbliża się port w Katowicach. Na tych trzech lotniskach szacuje się wzrost odpraw w tym roku na poziomie przynajmniej 600 tys. pasażerów.

Portowi w Modlinie niewiele brakuje, aby dobić w 2018 r. do 3 milionów. Lotnisko to potrzebuje szybkich inwestycji, ale nie ma co do tego zgody wśród udziałowców. Na razie trudno wskazać wyjście z tej patowej sytuacji, tym bardziej że jeden ze współwłaścicieli, PPL, jako drugie lotnisko dla Warszawy widzi jednak Radom. Tamto lotnisko, na razie puste, miałoby przejąć ruch czarterowy i niskokosztowy z Okęcia. Tymczasem Modlin, choć zdominowany przez Ryanaira, jest akceptowany przez warszawiaków. Czy tak się stanie w przypadku odległego o ponad 100 km od stolicy Radomia, nie wiadomo.

Szybko rośnie ruch we Wrocławiu, który ma za sobą najlepszy rok w historii z dynamiką na poziomie 18 procent. – Zanotowaliśmy dwucyfrowe zwyżki we wszystkich segmentach ruchu. To umacnia naszą pozycję wśród najważniejszych lotnisk regionalnych w Polsce – mówi prezes wrocławskiego portu Dariusz Kuś. – Z roku na rok obsługujemy coraz więcej podróżnych nie tylko z Wrocławia i Dolnego Śląska, ale i z regionów ościennych i z zagranicy.

Wrocławskie lotnisko ma zapewniony wzrost także w tym roku. Już pojawiły się tam, bądź wystartują w najbliższej przyszłości, nowe kierunki. Od końca marca Wizz Air lata do Porto, Kutaisi, Bazylei i Goeteborga. Węgierski przewoźnik zapowiada, że chce zwiększyć liczbę obsługiwanych tam pasażerów o połowę. Ciekawostką jest pojawienie się egzotycznego kierunku – Zanzibaru. Loty rozpoczęły się 7 stycznia. Hitem będą też z pewnością rejsy Eurowings do Stuttgartu – to efekt rosnącej branży motoryzacyjnej na Dolnym Śląsku.

Z kolei port w Poznaniu korzysta z decyzji Ryanaira, który postanowił tam założyć swoją kolejną bazę.

Mniejsi pną się do góry

Lotnisko Jasionka w Rzeszowie powoli zbliża się do miliona pasażerów rocznie. Miasto zyskało w tym roku dwa ważne połączenia – LOT poleci stamtąd na nowojorskie lotnisko Newark i do Tel Awiwu. Oprócz tego Lufthansa zaoferuje dodatkowe rejsy do Monachium, a Ryanair wakacyjne loty do Burgas i Aten.

Coraz lepiej daje sobie radę najmłodszy polski port – Olsztyn Mazury, gdzie udało się w 2017 r. odprawić ponad 110 tys. pasażerów, co oznacza, że ruch rośnie tam szybciej, niż prognozowano. Samorząd chce, żeby lotnisko dalej się rozwijało. – Starostwo przekaże lotnisku akademik uczelni w Szczytnie. Port ma tereny na rozwój działalności gospodarczej, a Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie wystarczającą bazę dla swoich studentów – mówi Gustaw Marek Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego. – Jako właściciele możemy więc swobodnie inwestować. Uzbroimy nasz teren tak, by stał się atrakcyjny dla inwestorów.

Z Szyman można polecieć na dwa londyńskie lotniska Stansted i Luton, do Burgas i do Lwowa, Oslo Torp i Dortmundu.

Strzałem w dziesiątkę było uruchomienie rejsów LOT między Zieloną Górą i Warszawą. Na tej trasie linia od października wprowadziła drugie połączenie dziennie. Dzięki temu przewozy pasażerskie wzrosły w porównaniu z rokiem 2016 o ponad 88 procent. Samorząd silnie wspiera port. W 2017 r. pomoc sięgnęła 50 mln złotych. Ale dzięki przychylności władz regionalnych i dobrym pomysłom na promocję 12 marca z Portu Lotniczego Zielona Góra/Babimost wystartował samolot czarterowy do Nicei. Na jego pokładzie znaleźli się koszykarze mistrza Polski Stelmetu Enea BC, którzy awansowali do 16. koszykarskiej ligi mistrzów. Dzięki 80 tys. złotych z urzędu marszałkowskiego mecz zobaczyli także kibice. – Zależy nam, aby lubuski port lotniczy się rozwijał i był promowany w Polsce i na świecie. Nie ma chyba lepszej okazji niż ta stworzona przez koszykarskiego mistrza Polski. Lot do Nicei zapisze się w historii lotniska w Babimoście – cieszyła się lubuska marszałek Elżbieta Anna Polak.

– Regionalne lotniska w Polsce budowano lub modernizowano w dużej mierze przed Euro 2012 i między innymi z tego powodu mają wiele niewykorzystanego potencjału – mówi prezes Portu Lotniczego Lublin Krzysztof Wójtowicz. Z założenia lotnisko w Lublinie miało być przeznaczone do obsługi połączeń europejskich trwających do 4 godzin. – Dlatego zabiegaliśmy o dostęp do centrum przesiadkowego, co zaowocowało bezpośrednim połączeniem Lufthansy z Frankfurtem nad Menem. Zaczęliśmy jednak od lotów do Londynu – od początku cieszy się powodzeniem, bo na tej trasie samoloty same się zapełniają. Dziś w siatce mamy też m.in. Tel Awiw i Kijów, które również są sukcesem – mówi Wójtowicz.

Okazało się, że dla części pasażerów z Izraela bardziej opłacalna jest podróż z Tel Awiwu do Londynu przez Lublin, lub nawet przez Kijów i Lublin, niż bezpośrednio. – Nie jesteśmy oczywiście centrum tranzytowym, więc są to przesiadki, w których ryzyko ponosi pasażer, ale mamy wielu podróżnych, którzy przylatują o 1 w nocy do Lublina, a o 6 nad ranem lecą dalej – wyjśania szef lubelskiego lotniska.

Jak na rozwiniętych rynkach

Według Artura Tomasika, kierującego Związkiem Regionalnych Portów Lotniczych (ZRPL) szefa Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego (zarządza katowickim lotniskiem), rok 2017 był jednym z najlepszych w historii polskich portów regionalnych. – Wyraźny wzrost ruchu, który odnotowały praktycznie wszystkie lotniska, świadczy, że są one ważnym elementem systemu transportowego kraju i pozytywnie wpływają na zrównoważony rozwój Polski. Warto zwrócić uwagę, że podział ruchu między portami regionalnymi a hubem PLL LOT w Warszawie ciągle kształtuje się w proporcjach 60 do 40 procent – wskazuje.

Podobne proporcje utrzymują się na rozwiniętych rynkach lotniczych krajów Europy Zachodniej. Według Eurostatu w Wielkiej Brytanii w regionach obsługuje się 60 procent całości ruchu, a 40 procent w centrach przesiadkowych, we Włoszech i Francji – 55 procent w regionach i 45 procent w głównych portach, w Hiszpanii – 52 procent w regionach, a resztę na lotniskach tranzytowych.

– Z kolei Urząd Lotnictwa Cywilnego prognozuje, że w 2025 r. ze wszystkich krajowych lotnisk w Polsce skorzysta prawie 65 milionów podróżnych. Zakładając, że ponad połowa z nich poleci z regionów, daje to przynajmniej 35 milionów pasażerów do podziału pomiędzy 14 lotnisk regionalnych. Oczywiście największym beneficjentem wzrostu ruchu będą duże porty, jednak prognozowana wielkość pozwala z optymizmem myśleć o przyszłości także tych mniejszych – uważa szef ZRPL.

Będą nowe porty

Do 14 regionalnych lotnisk w Polsce dojdą jeszcze dwa. Obsługujący północno-wschodnią Polskę nieduży port w Suwałkach i lokalne lotnisko w Białymstoku. Tzw. ściana wschodnia, czyli Podlaskie i Suwalskie, zawsze była wskazywana jako region, w którym powinny powstać niewielkie lotniska komunikacyjne. Ich brak może być barierą dla inwestycji.

Miasto buduje małe lotnisko lokalne tak, by dało się etapowo dodawać kolejne elementy infrastruktury i w ten sposób uniknąć powstania obiektu niedostosowanego do rzeczywistych możliwości i potrzeb.