Jak rozmawiać z młodymi. „My nie edukujemy. Słuchamy”

O tym, jak będzie wyglądać świat za kilkadziesiąt lat, będą decydować dzisiejsi nastolatkowie. Dlatego warto z nimi rozmawiać o wartościach.

Okazją do takiej rozmowy są warsztaty „Wolność-Samorządność-Solidarność”, które organizuje Inicjatywa 30. Rok Wolności. Inspiracja dla projektu wydaje się wręcz oczywista. W latach 2019–2020 przypadły okrągłe rocznice odzyskania wolności, ustanowienia samorządu czy powstania Solidarności. Spuścizna historyczna zobowiązuje do tego, by za kolejne 30 lat, gdy znowu będziemy świętować okrągłe rocznice, z dumą patrzeć na otaczającą nas rzeczywistość.

Spotkania są kierowane do uczniów szkół podstawowych, licealistów, studentów oraz ich nauczycieli i mentorów. Warsztaty odbywają się w małych grupach, liczących 10-30 osób. Idea od początku zakładała dialog. Inicjatorzy podkreślają, że spotkania nie są wykładami. Nie chodzi o kolejną lekcję WOS, ale o rozmowę, wymianę poglądów oraz podzielenie się własnymi opiniami i wartościami.

CZYTAJ TAKŻE: Początek roku szkolnego: jaka edukacja w czasach zarazy

– Nasze warsztaty to coś, z czym młodzi ludzie nigdy wcześniej się nie spotkali. My nie edukujemy. My rozmawiamy, słuchamy i nie oceniamy. Jest to coś, czego w polskiej szkole nie uświadczymy – wskazuje Jacek Michałowski z Inicjatywy 30. Rok Wolności. – Podczas warsztatów zachęcamy, by każdy odpowiedział, jakie wartości są dla niego najważniejsze. Chcemy w ten sposób pokazać młodym ludziom, że wiele z nich jest powszechnych i tożsamych dla każdego. Niezależnie od wieku, doświadczeń czy pochodzenia – dodaje.

Inicjatorzy warsztatów podkreślają, że przyświecają im wartości będące podstawą społeczeństwa obywatelskiego. Takiego, które aktywnie uczestniczy w rozwiązywaniu codziennych problemów.

– Dzisiaj, oczywiście, gdy mówimy o przemianach politycznych, to mówimy o decyzjach, które zachodziły w zaciszach politycznych gabinetów. Nic by jednak z nich nie wyszło, gdyby społeczeństwo w tym czasie nie stanęło na wysokości zadania. Gdyby nie było Solidarności, gdyby nie powstał KOR, to nie doszłoby do przemian. Stąd też nasza inicjatywa. Chcemy pokazać młodym ludziom, że zmiany są zasługą każdego i każdy ma na nie wpływ, a nie są zjawiskiem, które zachodzi gdzieś obok i pomimo nas – wyjaśnia Tomasz Kiersnowski z Inicjatywy 30. Rok Wolności.

CZYTAJ TAKŻE: 30-lecie samorządu w Polsce: Wspólnota nie zbuduje się sama

Społeczeństwo obywatelskie to społeczeństwo ludzi aktywnych, angażujących się w życie tak swoich lokalnych wspólnot, jak i całego kraju.

– Chcemy uświadomić dzisiejszą młodzież, że warto być aktywnym, warto zadawać pytania, myśleć w kategoriach wolności, samorządności i solidarności o tym, co mają teraz i o tym, co mogą zmienić – podkreśla Michałowski.

Inicjatorzy spotkań podkreślali, że na początku towarzyszył im niepokój. Zastanawiali się, czy młodzi podejmą rozmowę. Pierwsze spotkania szybko je rozwiały. Uczestnicy docenili możliwość otwartej rozmowy i wielokrotnie podkreślali, że jest to coś, czego im brakuje i czego dzisiejsza szkoła często im nie zapewnia.

Z zebranych opinii i wyników ankiet przeprowadzonych na zakończenie warsztatów wynika również, że wielu uczestników nabrało przekonania, że mogą mieć wpływ na rzeczywistość wokół nich.

Przykładowy scenariusz warsztatów „Wolność-Samorządność-Solidarność” jest ogólnie dostępny, ponieważ twórcom Inicjatywy 30. Rok Wolności zależy, aby jak najwięcej osób pracujących z młodzieżą miało możliwość skorzystania z tej formy rozmowy.