Pomorze będzie bardziej ekologiczne. Ale 100 tys. kotłów trzeba wymienić

Domy w regionie ocieplane starymi kotłami – tam, gdzie to możliwe – będą musiały podłączyć się do sieci ciepłowniczej lub gazowej. A jeśli nie ma takiej możliwości ich właściciele będą musieli wymienić piece i kotły na ekologiczne.

Do tego zobowiązują mieszkańców przyjęte pod koniec września przez radnych województwa pomorskiego uchwały dotyczące zmiany ogrzewania domów w celu redukcji zanieczyszczenia powietrza.

– Wejdą one w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego. Już zostały przesłane do publikacji w Dziennikach Urzędowych Województwa Pomorskiego – mówi nam Michał Piotrowski, rzecznik prasowy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.

Czas na zmianę ogrzewania

Zapisy uchwał antysmogowych wprowadzają m.in. następujące zakazy i wymagania. Od nowego roku na terenie całego województwa będzie obowiązywał zakaz stosowania i spalania paliw najgorszej jakości, m.in.: mułów węglowych, flotokoncentratów, węgla brunatnego czy paliw zawierających biomasę o wilgotności powyżej 20 proc.

CZYTAJ TAKŻE: Nowy Program Ochrony Powietrza w Małopolsce wprowadza nowe restrykcje

Poza tym nowe przepisy wprowadzają stopniową likwidację instalacji zasilanych paliwami stałymi w miejscach, w których jest dostęp do sieci ciepłowniczej lub gazowej w miastach i sieci ciepłowniczej na obszarze poza miastami – do 2035 roku, zgodnie z okresami przejściowymi.

I tak przyjęte uchwały przewidują stopniową wymianę niskosprawnych i wysokoemisyjnych instalacji zasilanych paliwami stałymi na instalacje bezemisyjne lub niskoemisyjne, spełniające wymagania ekoprojektu.

Nowe przepisy przewidują, że piece pozaklasowe mają zostać wymienione do 1 września 2024 roku, z kolei instalacje spełniające wymagania w zakresie standardów emisyjnych odpowiadających klasie 3 i 4 – do 1 września 2026 roku, a te, które spełniają wymagania w zakresie standardów emisyjnych odpowiadających klasie 5 – do 01 lipca 2035 roku.

– Dopuszczono korzystanie z kominków pod warunkiem spełnienia wymagań ekoprojektu oraz gdy ich eksploatacja nie będzie powodowała uciążliwości, w tym zadymiania na terenach sąsiadujących – zapowiada Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.

Jeśli zatem ktoś w domu na terenie województwa pomorskiego ma kominek, który nie jest głównym źródłem ogrzewania, nie musi z niego rezygnować, ale przestarzałe wkłady warto wymienić na nowoczesne, ekologiczne.

Poza tym dym z kominka nie może być uciążliwy dla sąsiedztwa. Do spalania w kominku należy używać specjalnego drewna lub olejów (w przypadku biokominków). Trzeba też pamiętać, by rozpalanie w kominku było okazjonalne.

CZYTAJ TAKŻE: W Krakowie pierwszy rok bez kopciucha

– Skala problemu jest gigantyczna. W województwie pomorskim mamy ok. 100 tys. kotłowni i emitorów wysokoemisyjnych zanieczyszczających powietrze – mówił na sesji na której przyjęto uchwały marszałek Mieczysław Struk.

– Warto wspomnieć o powiązaniu zanieczyszczenia środowiska z chorobami cywilizacyjnymi. Pyły w powietrzu wpływają choćby na choroby układu oddechowo-krążeniowego. Z szacunków Urzędu Marszałkowskiego wynika, iż do wymiany w całym województwie pomorskim jest co najmniej 100 tys. kotłów niespełniających normy ekoprojektu (kotłów bezklasowych oraz klasy 3, 4 i 5).

Rządowe wsparcie na nowe ogrzewanie

Skąd mieszkańcy mogą brać pieniądze na wymianę starych kotłów na bardziej ekologiczne? Podstawowym źródłem finansowania jest rządowy program priorytetowy Czyste Powietrze.
W maju ruszyła odświeżona wersja programu dopłat do wymiany pieców, ocieplania budynków i montażu paneli fotowoltaicznych.

Na program „Czyste powietrze”, który będzie trwał do 2029 r., przeznaczono 103 mld zł. Na finansowanie mogą liczyć właściciele lub współwłaściciele jednorodzinnych domów lub wydzielonych mieszkań w budynkach jednorodzinnych.

Podstawowa dopłata do wymiany instalacji wynosi do 20 tys. zł i otrzymają ją zainteresowani, których dochód roczny nie przekracza 100 tys. zł. Na zwiększenie finansowania do 32 tys. zł będą mogły liczyć osoby, których przeciętny miesięczny dochód na członka rodziny nie jest wyższy niż 1,4 tys. zł, a dla osób samotnych 1,96 tys. zł. Dodatkowo można się starać o 5 tys. zł dopłaty do fotowoltaiki.

CZYTAJ TAKŻE: Kopciuchy wciąż w służbie miast

Dofinansowanie nie oznacza jednak pełnego finansowania, które dla wielu rodzin nie jest możliwe nawet w początkowym etapie inwestycji. Gminy mogą je jednak dodatkowo wspomóc, występując o rządową dotację ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów z programu „Stop smog”.

W ten sposób możliwe jest sfinansowanie 70 proc. kosztów, które pochłaniają wymiana kotła oraz ocieplenie domu, szczególnie należących do osób zagrożonych ubóstwem energetycznym.

– Zapisy uchwały mają na celu m.in. zmobilizowanie osób fizycznych do korzystania z dostępnych środków. Zarząd Województwa Pomorskiego dąży do tego, aby wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w realizacji zadań związanych z wdrażaniem uchwał oraz wsparcie dla mieszkańców budynków wielorodzinnych (w przypadku braku programów rządowych) znalazło się w kolejnej perspektywie finansowej – Regionalnym Programie Operacyjnym 2021-2027 – mówi Michał Piotrowski.

Dodaje, że obecnie środki na kolejną perspektywę finansową są w fazie projektowania, dlatego nie ma możliwości określenia konkretnych kwot.